Samenvatting
Samenvatting levenslooppsychologie / nelleke rogels
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
samenvatting hele boek
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 27 pagina's
Voorbeeld 2 van de 27 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
4 beoordelingen
Door: ElleLisa • 10 jaar geleden
Fijne samenvatting! Toets behaald hiermee.
Door: tomvd • 11 jaar geleden
Prima samenvatting, veel aan gehad. Helaas ontbreekt hoofdstuk elf, in ruil daarvoor krijg ik twee lege pagina's.... Geen volledig boek dus!
Door: sebastiaan8 • 11 jaar geleden
Door: kimvinke • 12 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Levenslooppsychologie1 Levensloop en ontwikkeling
ontwikkelingspsychologie richt zich op onderzoek naar algemene ontwikkelingsmechanismen.
Levenslooppsychologie richt zich op het bijzondere in de ontwikkeling van het individu.
Wat is ontwikkeling?
volgens van Dale groei, wasdom, ontvouwen, loswikkelen, ontstaan, ontplooien, of gerichte
verandering. Wasdom en ontvouwen verwijst naar rijping door aangeboren structuren of functies
volgens een vast patroon.
Wat is ontwikkeling volgens de psychologie?
Ontwikkelingspsychologische theorieën en modellen
Een theorie beschrijft concrete veranderingen in gedrag die samenhangen met leeftijd en ze
beschrijft verschillen tussen individuen en groepen met betrekking tot deze veranderingen. Een
model bevat assumpties waarop een ontwikkelingspsychologische theorie is gebouwd. Ook wel visies
of uitgangspunten. Het model staat dus aan de basis van de theorie. Het model geeft aan wat als
motor van ontwikkeling wordt gezien en hoe het ontwikkelingsproces als zodanig gestalte krijgt in de
tijd.
Een ontwikkelingspsychologisch model geeft antwoord op de volgende vragen:
- Wat lokt ontwikkeling uit?
- Wat bevordert ontwikkeling?
- Wat houdt ontwikkeling in stand?
De ontwikkelingspsychologische theorie geeft antwoord op de vraag wat de uitkomst is van het
ontwikkelingsproces:
- Waartoe leidt identiteitsontwikkeling?
- Waartoe leidt morele ontwikkeling?
- In welke richting verloopt de psychoseksuele ontwikkeling?
Belangrijke ontwikkelingsmodellen
Het groeimodel: hierbij wordt ontwikkeling opgevat als een rijpingsproces dat genetisch is
geprogrammeerd. Ontwikkeling is een kwantitatieve toename van de verschillende capaciteiten en
vaardigheden. Bij bv de klassieke leertheorie.
Het stagnatiemodel en het trapeziummodel: in sommige groeimodellen wordt op volwassen leeftijd
een stagnatie van de ontwikkeling voorzien en een aftakeling aan het eind van het leven. Vooral
aanwezig bij klassieke ontwikkelingspsychologen en in de theorie van Freud.
Het stadiummodel/laddermodel: hierbij wordt ontwikkeling opgevat als een stapsgewijs proces,
waarbij deze leiden tot kwalitatieve verandering.
Het differentiatiemodel: dit model vertolkt de visie dat aanvankelijk simpele globale
gedragspatronen in de loop van de ontwikkeling steeds worden verfijnd en gespecialiseerd. Bv taal
en motoriek.
Het levensloopmodel: in dit vertakkingsmodel wordt ontwikkeling gezien als de resultante van
biologische, sociale en persoonlijke factoren. Van groot belang zijn onregelmatige en onvoorspelbare
patronen in de levensloop. Deze kenmerkt zich door grote interindividuele variatie tijdens de
levensloop en een open einde.
Het webmodel: het ontwikkelingsweb vormt een theorie van dynamische systemen. Er ontstaan
nieuwe verbindingen, verstevigingen en verfijningen, waarbij soms oude verloren gaan. Het staat
voor individuele ontwikkeling. Mensen kunnen tijdelijk een optimaal niveau bereiken, maar zakken
, daarna meestal terug naar het functionele niveau.
Nu gaan we uit van het levensloopmodel met ontwikkeling opgevat als resultaat van biologische,
sociale en persoonlijke factoren.
Ontwikkeling op verschillende niveaus
Menselijke ontwikkeling vindt plaats op:
- microgenetisch niveau (ontwikkeling op celniveau, niveau van organen en hersenen)
- ontogenetisch niveau (individuele ontwikkeling gedurende de levensloop)
- sociogenetisch niveau (ontwikkeling van menselijke gemeenschappen en culturen)
- antropogenetisch niveau (ontwikkeling van de menselijke soort)
- fylogenetisch niveau (ontwikkeling van biologische soorten)
De levensloopbenadering: een nadere uitwerking
Belangrijke uitgangspunten
De levensloopbenadering kent de volgende belangrijke uitgangspunten:
- ontwikkeling vindt plaats gedurende het hele leven, tijdens alle levensfasen
- bij individuen kunnen we zowel stabiliteit als verandering constateren gedurende de levensloop
- menselijke ontwikkeling is ontwikkeling op een groot aantal fronten die onlosmakelijk met elkaar
verbonden zijn
- het gedrag van een individu moet worden beschouwd vanuit de context. Persoonlijke relaties en
settings waarbinnen het individu zich bevindt, spelen een belangrijke rol bij het tot stand komen van
zijn gedrag
- ontwikkeling is open-ended.
Drie belangrijke invloeden
We onderscheiden drie soorten invloeden als determinanten van de levensloop:
- normatieve leeftijdsgebonden invloeden: biologische en omgevingsinvloeden. Ze komen ongeveer
gelijktijdig voor in dezelfde cultuur voor een aantal individuen. Normatief betekent dus veel
voorkomend. (leren schrijven, 1e dansles, 1e menstruatie)
- normatief historisch gebonden invloeden: biologische en omgevingsinvloeden gekoppeld aan
maatschappelijke situatie en historische tijd. De meeste leden van een generatie krijgen er mee te
maken. (epidemieën, oorlogen, invoering mobiele telefoon en pc)
- niet-normatieve invloeden: biologische en omgevingsdeterminanten die niet typisch zijn voor een
bepaalde tijd of leeftijdsgroep en die sterk persoonsgebonden zijn. Vaak onverwacht en kunnen
grote veranderingen veroorzaken. (ziekte, ongeluk, scheiding, winnen van grote prijs)
Tijd en leeftijd
De biologische leeftijd heeft te maken met hoe iemand zich voelt. De psychologische leeftijd is de
ervaringstijd, de belevingstijd. We kennen 3 dimensies: heden, verleden, toekomst. De belevingstijd
geeft aan in welke dimensie van tijd men overwegend leeft en welke emotionele lading deze
dimensies voor de persoon hebben. Jongeren zijn meer bezig met de toekomst, ouderen met het
verleden.
Als mensen op middelbare leeftijd komen verandert de opgaande levenslijn in een neergaande, je
beseft dat de helft van je leven achter je ligt.
Onder sociale leeftijd verstaan we leeftijdsgebonden verwachtingen over gedrag: age norms.
Het reminiscentie-effect: treedt op bij personen van ongeveer 60 jaar en ouder. Jonge mensen
herinneren zich vaak recente gebeurtenissen. Wordt men ouder, dan vergeet men recente
gebeurtenissen en herinnert men zich vooral dingen van rond het 15e tot het 25e levensjaar. Op deze
leeftijd heb je ingrijpende, nieuwe ervaringen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Hayel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen