In dit document staan aantekeningen van alle hoorcolleges plus een samenvatting van een aantal paragrafen van het online tekstboek(zie voorblad voor welke paragrafen). Ik heb een 8.2 gehaald voor het tentamen!
Deze samenvatting bevat de stof van het vak ‘Milieu & Gezondheid’
van de studie Gezondheid en Leven aan de VU. De samenvatting is
geschreven in studiejaar 2020-2021. Het document bestaat uit
aantekeningen van alle hoorcolleges + een samenvatting van het
bijbehorende online tekstboek ‘Environmental Toxicology’. Belangrijk
om te weten is dat ik niet alle leerstof van het tekstboek heb
samengevat, want het kostte veel tijd en was achteraf niet allemaal
nodig. De hoorcolleges zijn naar mijn mening genoeg en het online
tekstboek is voor naslagwerk.
De paragrafen die ik wel heb behandeld zijn: 4.1.4 Xenobiotic defence
and metabolism; 4.2.3 Oxaditive stress II; 4.2.4 Cytotoxicity; 4.2.8
Endocrine disruption; 4.3.2 concentration-response relationships; 6.1
Introduction of the essence of risk assessment
Ik hoop dat deze samenvatting jou wat meer inzicht kan geven over de
onderwerpen die voorbij komen en je helpt bij het leren van het
tentamen.
Toxicologie = bestudeert schadelijke effecten van een
biologische, fysische of chemische agentia op een
organisme
Farmacologie = gunstige effecten van
agentia op levende organismen
Mechanistische, regulatoire en
descriptieve toxicologie.
Toxicologische risicobeoordeling
1. Vaststellen van de blootstelling
2. Identificatie van intrinsieke gevaarlijke eigenschap (‘hazard’)
3. Karakterisering eigenschap (dosis-effect)
4. Vaststellen van het risico
Hazard x blootstelling = risico
Karakteristieken van blootstelling
- Ingestie – gastrointestinal tract (bioavailability)
- Inhalatie – longen (direct opname in bloed) : meest effectief
- Huid – dermal, topical (often slow)
- Experimenteel – intravenous(iv), intraperitoneal (buikwand)(ip),
subcutaan(onder de huidlaag)(sc)
Duur en frequentie van blootstelling
Acuut hoge dosis of herhaaldelijk lage dosis
Biotransformatie
Fase I: toevoegen van polaire groepen, voorbereiden op
fase II
Fase II: stoffen beter wateroplosbaarmaken zodat ze
makkelijker kunnen worden uitgescheiden
Fase III: actief transport de cel uit
Metabolisme : detoxificatie of bioactivatie?
Toxine: toxisch stof geproduceerd door biologische
systemen
Toxicant: toxische stof geproduceerd door/bijproduct van
menselijke activiteit
Ongewenst effect van chemische stof
Therapeutisch; alles behalve primaire doel van therapie = ongewenst effect
- Chemische allergie: immuun-gemedieerde reactie
- Idiosyncratische reactie: abnormale reactie op chemische stof door genetische g evoeligheid van individu
- Acuut versus ‘vertraagde’ toxiciteit: carcinogenese (20-30 jaar), degeneratie van zenuwcellen door
sommige pesticiden
- Reversibel vs irreversibel: hangt af van regeneratief vermogen van orgaan
- Locaal vs systemisch toxiciteit: direct op doelorgaan vs opname in het lichaam waarbij kinetiek
belangrijke rol speelt
- Interactie van chemische stoffen: mengsels
- Tolerantie na eerdere blootstelling: afname in distributie, afname gevoeligheid target.
Synegisme: wanneer twee stoffen elkaar versterken
Celdood: cytotoxiciteit
- Reactieve intermediairen
- Verandering cel fysiologie
- Necrose en apoptose
Beschermende mechanismen
- Fysiologische systemen
- Anti-oxidanten
- Fase II biotransformatie
- Adaptatie
, - Gen expressie
Functie van organen bepaalt ook welk toxisch effect je kan krijgen.
Dose response curve : van lage naar hoge dosering zie je steeds meer effecten.
Dose-response relationship
- Potentie
- Efficacy
EC50 is de dosis waarbij 50% van de mensen effecten ondervindt.
NO(A)EL: No observed (Adverse) effect level. Dus de hoogste conc. Waar je geen effect ziet.
LO(A)EL: Lowest Observed (Adverse) Effect level. Dus de laagste conc. Waar je wel een effect ziet.
Bench mark Response(BMR): vooraf vastgestelde verandering in effect
Bench mark dose(BMD): Dosis die vooraf vastgestelde verandering in effect veroorzaakt
Adverse -> gezondheid schadelijk effect
Soms is het ook te laag of te hoog qua dosis dus dan moet je de goede dosis komen (bijv. Vitamine A)
Toxicokinetiek
Wat je lichaam met een stof doet die je binnenkrijgt
Toxicodynamiek -> wat doet de stof met het lichaam?
Blootstellingroutes van de mens
- Oraal
- Dermaal
- Respiratoir
- Speciale routes(injectie/infuus)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jb3802. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
