Na in het najaar van 2012 een trimester Business Administration aan de Universiteit Stellenbosch
(Zuid-Afrika) te hebben gestudeerd besluit Janneke Draaisma, een in Amsterdam wonende
Nederlandse, om een rondreis door Zuid-Afrika te maken. Tijdens haar verblijf in Kaapstad (Zuid-
Afrika) ontmoet zij Tim Jones, een in Parijs (Frankrijk) wonende Canadees. Het stel wordt verliefd op
elkaar. Na afloop van haar rondreis keert Janneke terug naar Amsterdam waar zij haar universitaire
studie voortzet en in augustus 2013 met succes afrondt. In december 2014 reist Janneke naar Parijs af
om aldaar met Tim in het huwelijk te treden. Het huwelijk wordt op 15 december 2014 in Parijs
rechtsgeldig in overeenstemming met het ter plaatse geldende recht voltrokken. Het huwelijk heeft
geen invloed op de nationaliteit van partijen. In april 2015 komt het echtpaar naar Nederland om zich
hier permanent te vestigen. Op 4 juli 2015 worden zij verblijd met de geboorte van hun zoon Jack.
Tijdens een gezamenlijke vakantie in Londen (Verenigd Koninkrijk) in januari 2016 stellen Janneke
en Tim een aldaar rechtsgeldig door hen ondertekende en gedateerde onderhandse akte op waarin zij
een keuze maken voor de toepassing van het Canadese recht op hun huwelijksvermogensregime.
Omdat Tim niet in Nederland kan aarden, besluit hij in februari 2018 naar Parijs terug te keren. Hij
laat Janneke en Jack in Nederland achter. Aangezien een gezinshereniging niet mogelijk lijkt te zijn,
maakt Janneke op 11 februari 2019 bij de rechtbank te Amsterdam een verzoek tot echtscheiding
aanhangig, waarin zij verzoekt om met toepassing van het Nederlandse recht echtscheiding tussen
partijen uit te spreken en om in het eenhoofdig gezag over Jack te worden gesteld. Tim voert in de
echtscheidingsprocedure aan dat partijen niet kunnen scheiden op grond van het op de echtscheiding
toepasselijke Franse recht. Tevens meent hij dat Janneke als zijn wettige echtgenote veroordeeld moet
worden om hem alimentatie te betalen. In een door hem afzonderlijk bij de rechtbank te Amsterdam
aanhangig gemaakte procedure vordert hij een verklaring voor recht dat zij op grond van het op hun
huwelijksvermogensregime toepasselijke Nederlandse recht in gemeenschap van goederen getrouwd
zijn. In de loop van de echtscheidingsprocedure komt Tim door een noodlottig ongeval op 1 september
2019 in Parijs tijdens een ongeluk om het leven. In zijn nalatenschap bevindt zich onder andere een
bankrekening in Amsterdam.
Feiten:
Janneke Draaisma
Janneke bezit de Nederlandse nationaliteit
Janneke woont in Amsterdam
Janneke heeft drie maanden in Zuid-Afrika gestudeerd
Tim Jones
Tim bezit de Canadese nationaliteit
Tim woont in Frankrijk
Overig
In Frankrijk getrouwd
Echtpaar vestigt zich permanent in Nederland
Tim keert in 2018 terug naar Frankrijk
Zoon Jack wordt geboren
Janneke maakt bij de Nederlandse rechter een verzoek tot echtscheiding aanhangig
Verzoek Janneke t.a.v. echtscheidingsprocedure: toepassing Nederlands recht
Verzoek Janneke t.a.v. gezag: eenhoofdig gezag over Jack
Verzoek Tim t.a.v. alimentatie: Janneke moet veroordeeld worden tot betaling alimentatie
,Vragen:
1. (a) Is de Nederlandse rechter bevoegd om van het echtscheidingsverzoek van Janneke
kennis te nemen?
Uitwerking:
temporeel, materieel en formeel toepassingsgebied van de Brussel ll-bis Vo hoef je niet te
toetsen op het tentamen!
Brussel II Bis Verordening is hier van toepassing.
Brussel II Bis is materieel van toepassing op grond van artikel 1 lid 1 sub a. Het
betreft in casu namelijk een verzoek tot echtscheiding.
Brussel II Bis geeft niet in duidelijke bewoordingen aan wat het formele
toepassingsgebied is. Aan de hand van artikel 6 sub a kan de echtgenoot in casu
voor het gerecht van een andere lidstaat worden gedaagd ex artikel 3 omdat Tim
zijn gewone verblijfplaats op het grondgebied van een lidstaat heeft (namelijk
Frankrijk).
Eerste mogelijkheid is: op grond van artikel 3 lid 1 sub a tweede streepje is de
Nederlandse rechter bevoegd omdat Janneke verblijft ‘op het grondgebied waarvan
zich de laatste gewone verblijfplaats van de echtgenoten bevindt, indien één van
hen daar nog verblijft’ (= Nederland).
Tweede mogelijkheid is: op grond van artikel 3 lid 1 sub a vijfde streepje is de
Nederlandse rechter bevoegd omdat Janneke als verzoeker kan worden aangemerkt
en zij tenminste een jaar voorafgaand aan de indiening van het verzoek in
Nederland verbleef (namelijk verblijf sinds 2015 terwijl het echtscheidingsverzoek
in 2019 is ingediend).
Derde mogelijkheid is: op grond van artikel 3 lid 1 sub a zesde streepje is de
Nederlandse rechter bevoegd omdat Janneke ten minste zes maanden in Nederland
verbleef en zij onderdaan is van Nederland.
Temporeel is de Brussel II BIS Verordening ook van toepassing op grond van
artikel 64 juncto artikel 72 daar het verzoek na de inwerkingtreding van de
verordening is ingediend (verzoek ingediend in 2019 terwijl de verordening sedert
2005 in werking is getreden).
Conclusie:
De Nederlandse rechter is wel bevoegd om van het echtscheidingsverzoek van
Janneke kennis te nemen.
(b) Welk recht is naar Nederlands IPR op dit verzoek van toepassing?
Inzake het toepasselijk recht bij echtscheidingen is artikel 10:56 BW relevant. In
beginsel wordt de echtscheiding c.q. ontbinding van het huwelijk ex artikel 10:56
lid 1 BW uitgesproken op grond van het Nederlandse recht.
Artikel 10:56 lid 2 BW geeft een uitzondering hierop. Deze uitzondering is in casu
echter niet van toepassing omdat er geen sprake is van een ‘gemeenschappelijke
vreemde nationaliteit van de echtgenoten’. Janneke heeft namelijk de Nederlandse
nationaliteit en Tim de Canadese nationaliteit.
Conclusie: Nederlands recht is op het verzoek van toepassing.
, Extra info: rechtskeuze die Tim heeft gemaakt is ongeldig, want er is niet voldaan aan de voorwaarden
van art. 10:56 lid 2 BW. Zie zinsnede: ‘Tim voert in de echtscheidingsprocedure aan dat partijen niet
kunnen scheiden op grond van het op de echtscheiding toepasselijke Franse recht.’
2. (a) Is de Nederlandse rechter bevoegd kennis te nemen van de door Tim ingestelde
vordering inzake het huwelijksvermogensregime?
De Huwelijksver. Vo is hier van toepassing (zie art. 69 van de Vo), want de vordering die
door Tim is ingediend is na 29 januari 2019 ingediend (namelijk ergens in februari 2019).
Let op: dit is een zelfstandige procedure (staat ook in de casus) dus het is geen
nevenvoorziening. Art. 5 Huwelijksver. Vo geldt alleen voor nevenvoorzieningen! Art.
5 is dus niet van toepassing. Art. 6 sub b is van toepassing in casu. Aangezien Janneke nog
in Nederlands verblijft, is de Nederlandse rechter o.g.v. art. 6 sub b van de verordening
bevoegd.
Extra info: temporeel bereik wel noemen op tentamen! Materieel en formeel
toepassingsbereik hoeft niet te worden benoemd.
(b) Zal de Nederlandse rechter de door Tim gevorderde verklaring voor recht
uitspreken?
Wanneer is het huwelijk gesloten of de rechtskeuze gemaakt? Hier is een rechtskeuze
gemaakt in januari 2016. Partijen zijn getrouwd in 2014. Verdrag 1978 is hier dus van
toepassing. Maak tussen vorm en inhoud onderscheid bij het beoordelen van de
rechtsgeldigheid van een rechtskeuze!
Inhoud (art. 6 lid 2 onder 1): partijen hebben het Canadese recht mogen kiezen, want
man is Canadees.
Vorm (art. 13): hier is in casu ook aan voldaan want aan de vereisten van het Engelse
en Canadese recht met betrekking tot de formele vereisten die aan een dergelijke akte
worden gesteld, is voldaan.
De rechtskeuze die gemaakt is, is dus geldig. De Nederlandse rechter zal de door Tim
gevorderde verklaring voor recht niet uitspreken.
3. (a) Is de Nederlandse rechter bevoegd kennis te nemen van de door Janneke
ingestelde gezagsvoorziening?
Feiten:
Janneke maakt op 11 februari 2019 bij de rechtbank te Amsterdam een verzoek tot
echtscheiding aanhangig, waarin zij verzoekt om met toepassing van het Nederlandse
recht echtscheiding tussen partijen uit te spreken en om in het eenhoofdig gezag over
Jack te worden gesteld.
Uitwerking:
Brussel II Bis Verordening is van toepassing.
Brussel II Bis is materieel van toepassing op grond van artikel 1 lid 1 sub b juncto
artikel 1 lid 2 sub a omdat het in casu gaat om het ouderlijk gezag. De uitzondering
van lid 3 is niet van toepassing.
Volgens artikel 2 lid 7 valt onder ‘ouderlijke verantwoordelijkheid’ het gezagsrecht.
Brussel II Bis is formeel van toepassing op grond van artikel 8. Volgens artikel 8 lid 1
zijn bevoegd ‘de gerechten van de lidstaat op het grondgebied waarvan het kind zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madiha_e. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.