Een uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges + een begrippenlijst. Daarnaast zijn de artikelen samengevat en worden er tentamenvragen van vorig jaar gesteld (met antwoord).
Te duur voor een incompleet document. De artikelen zitten er niet en ook het oefententamen ontbreekt. Daarnaast zitten er erg veel fouten in de begrippenlijst. Jammer!
CELLEN (HC1)
Cellichaam is over het algemeen opgebouwd uit:
- Celmembraam: laagje om de buitenkant van de cel. Zorgt voor afgrenzing van de omgeving.
Beschermt voor buitenwereld en dat het bij elkaar blijft.
- Celkern: daarin ligt het genetische materiaal opgeslagen, het recept wat maakt hoe we zijn
en eruit zien. Ligt het DNA, in strengen de chromosomen.
- Mitochondrie: zorgt voor energievoorziening van de cel, communiceren met de omgeving
kost energie. De cel komt aan energie vanuit glucose (wat uit ons voedsel komt). Glucose
wordt aangeleverd via het bloed.
- Ribosomen: Maken eiwitten, dat is belangrijke bouwstoffen. Bijvoorbeeld adrenaline.
Er zijn twee soorten cellen: neuronen en gliacellen.
Neuron: zenuwcel
Gliacel: steuncel => De gliacellen nemen 50% van het oppervlak in de hersenen in beslag.
- Gliacellen ondersteunen de neuron
- Gliacellen ondersteunen de functies van de neuronen
Directe steun van de gliacel aan de neuron:
- Aan – en afvoer van stoffen
- Productie van hersenvloeistof
- Maken myeline aan (dit doet de oligondrocyte)
Waar bestaat een neuron uit? Een neuron bestaat uit dendrieten, cellichaam, een axon en een
presynaptische terminal (lange neuronen, korte neuronen hebben geen axonen).
Functie van de celkern => In de celkern zit het genetisch materiaal opgeslagen (DNA).
,Functie van de dendriet => Dendrieten vormen de ‘opvangstattions’ van informatie. Zij ontvangen
informatie van andere neuronen. Dit is de ‘input’ van informatie. De dendrieten zijn uitgerust met
een speciale synaptische receptoren, waarmee de dendriet van informatie ontvangt van andere
neuronen.
Functie Soma/cellichaam => soma/cellichaam integreert de informatie verkregen uit de dendrieten.
Het cellichaam bestaat uit de celkern, ribosomen, mitochondria en andere structuren. Het cellichaam
kan zich niet delen of vermenigvuldigen. Als het cellichaam beschadigd wordt, bestaat het risico dat
het hele neuron afsterft.
Functie van de Axon => Een axon voert elektrische signalen vanuit het cellichaam weg naar
andere neuronen en mondt uit in een presynaptische terminal. Elke neuron heeft maar één axon.
Het is de verzender van informatie (om de axonen ligt een laagje meyeline).
Vraag: wat ligt om de axonen heen?
Om de axonen ligt een laagje meyeline heen.
Functie van het pre-synaptische terminal => presynaptische terminal is een uitsteeksel van een
axon. De terminal bevatten neurotransmitters en mitochondriën. De presynaptische terminal geeft
informatie door aan de volgende cel (postsynaps is de volgende cel).
De neuron is bijzonder, omdat het informatie ontvangt en doorstuurt naar andere cellen
(communicatie). De communicatie binnen een neuron verloopt als volgt:
Dendriet Soma/cellichaam Axon Presynaptische terminal
Post-synaptische neuron=> de cel die de boodschap ontvangt.
Pre-synaptische neuron => de neuron die de boodschap verzendt.
Informatieverwerking => AFFERENT & EFFERENT
AFFERENT Axon Ontvangt informatie van de buitenkant (d.m.v. sensorische receptoren) en zendt
dit naar andere neuronen zodat het lichaam een respons kan produceren (SENSORISCHE NEURON).
Zintuig – Dendriet – Cellichaam – Axon – Presynatische terminals.
INTRINSIEK INFORMATIE van de ene plek naar de andere plek in de hersenen (INTERNEURON).
EFFERENT Axon Komen voort uit de hersenen, leidt informatie af van een structuur (MOTORISCHE
NEURON)
, Vraag Waar loopt het axon van een motorneuron naartoe?
Motorneuronen zijn bewegingscellen (je hebt alfa en gamma motorneuronen). Motorneuronen
worden aangestuurd vanuit de hersenen, via het ruggenmerg en worden dan naar de juiste cellen
gestuurd (bijvoorbeeld de spieren). Soms wordt dit direct vanuit het ruggenmerg naar de spieren
gestuurd.
Een motorneuron is efferent => ze ontvangen informatie van andere neuronen en zenden
informatie naar bijvoorbeeld spieren die een respons produceren.
Voorbeeld: Je hebt een hete pan soep in je handen en voelt dat de pan heet is. Dit voel je door de
hitte die aanraakt met je huid. Dit vormt de prikkel naar je hersenen. De informatie wordt vervoert
via de dendrieten, vervolgens naar het cellichaam waar de informatie geïnterfereerd wordt. De
conclusie wordt hier getrokken: de pan is te heet! De informatie gaat via de axon naar het centrale
zenuwstelsel die het signaal afgeeft aan de spier om de pan los te laten of neer te zetten.
Communicatie
Waarom hebben planten geen hersenen? Een plant kan niet op zijn omgeving reageren, taal en
zintuigen. Ze zijn overgeleverd aan hun omgeving. Hersenen zouden geen nut hebben voor planten.
Mensen hebben hersenen, omdat we kunnen communiceren en reageren op onze omgeving.
Bloed-Hersenbarriere
Bloed- hersenbarrière => De hersenen hebben voedingstoffen nodig en willen schadelijke stoffen
buiten houden. Ze worden zo goed beschermd omdat je maar 1 x hersencellen krijgt, en worden niet
opnieuw aangemaakt. Als hersencellen afsterven dan ben je ze kwijt ( herstellen niet).
Vraag: De hersenen worden beter beschermd tegen schadelijke stoffen dan de organen. Dit
is omdat de hersenen kwetsbaarder zijn. Waarom zijn de hersenen kwetsbaarder?
Als een enkele zenuwcel afsterft in de hersenen, kunnen andere zenuwcellen de functie
overnemen. Er kan een tijdelijk probleem ontstaan als er wat meer zenuwcellen verloren
gaan (denk aan een lichte beroerte), maar is de schade te groot dan wordt het effect
blijvend. Het zenuwstelsel heeft geen spontane regeneratie (bovendien sterft de neuronale
bedrading snel af zonder goede doorbloeding).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Moanaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.