Samenvatting Arm en rijk
4 Een veranderende wereld
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Wat zijn de gevolgen van globalisering op economisch en op cultureel
gebied?
4.1 Economische mondialisering
Globalisering
► Economieën raken steeds meer met elkaar verweven door de
toenemende internationalisering van goederen en diensten. Dit noem je
globalisering
globalisering. Globalisering heeft effect op de economische groei, de
werkgelegenheid, de productie, de arbeidsproductiviteit, de lonen en de
economische innovatie. Kenmerkend voor het proces van economische globalisering
globalisering zijn:
- groeiende internationale handel.
- directe buitenlandse investeringen (dbi’s).
- toegenomen betekenis van multinationals.
Directe buitenlandse investeringen vinden plaats wanneer een bedrijf
direct investeert in de productie in een ander land, bijvoorbeeld door daar
een bedrijf te starten of door een lokaal bedrijf over te nemen. Vaak wordt
dit gedaan door multinationals. Globalisering is mogelijk dankzij
ontwikkelingen in transport en techniek.
transporttechnologie ● Dankzij de vooruitgang in de transporttechnologie werden de
vervoermiddelen de afgelopen eeuw steeds sneller en groter.
communicatie- ● Vooruitgang in de communicatietechnologie maakt een uiterst
technologie efficiënte logistiek mogelijk. Logistiek is de manier waarop het vervoer, de
opslag en de distributie van goederen wordt georganiseerd.
■ Als gevolg van de schaalvergroting in de transportwereld dalen de
vervoerkosten per eenheid product. Doordat tegelijkertijd de snelheid
toeneemt waarmee wordt gereden, zijn ook de relatieve afstanden
tijd-ruimtecompressie afgenomen. Dat noem je tijd-ruimtecompressie, het in elkaar persen van
tijdsduur en afstand.
, Voor- en nadelen
► Globalisering heeft op alle schaalniveaus grote positieve, maar ook
negatieve gevolgen.
positieve gevolgen
● Positieve gevolgen:
globalisering
- er is meer keuze aan producten en ze zijn goedkoper. Dat komt ook door
vrijhandel het afschaffen van invoerrechten en dus meer vrijhandel in gebieden als
de EU en de ASEAN.
- de economie is wereldwijd sterk gegroeid.
- meer werkgelegenheid in gebieden die productiewerk hebben
overgenomen.
negatieve gevolgen ● Negatieve gevolgen:
globalisering - de werkgelegenheid is afgenomen in gebieden waar het productiewerk
weg is gehaald.
- werknemers en nationale overheden hebben door de macht van
multinationals minder invloed.
- meer transport van goederen gaat ten koste van het milieu.
- de kloof tussen arme en rijke landen is toegenomen.
- de kloof binnen landen tussen rijke en arme mensen is toegenomen.
Een wereldwijde verschuiving
► Doordat er steeds meer handel met Azië plaatsvindt, is er sprake van
global shift een global shift: een verschuiving van het economisch zwaartepunt in de
wereld. Er is een driehoek ontstaan tussen de drie belangrijkste
triade handelsgebieden (Europa, Verenigde Staten en Azië), de triade.
● Sinds de Tweede Wereldoorlog is de wereldeconomie snel gegroeid. De
productie van goederen verdriedubbelde. Nooit eerder bereikten zo veel
mensen in zo veel landen zo’n hoge welvaart. De globalisering had flinke
kapitaalstromen tot gevolg: als betaling voor goederen en diensten, maar
ook in de vorm van investeringen. Dat zijn de directe buitenlandse
investeringen (dbi’s).
● Met de ontwikkeling van periferielanden zoals India en China tot
semiperiferielanden wordt in deze landen ook steeds vaker
nieuwe internationale hooggekwalificeerd werk gedaan. Dit wordt de nieuwe internationale
arbeidsverdeling arbeidsverdeling genoemd.
■ Of de voorspelde groei van de zogenaamde Zuid-Zuidhandel doorzet,
hangt af van veel interne en externe factoren. Denk aan corruptie,
investeringen van geld in onderwijs en infrastructuur en de staat van de
wereldeconomie.
Outsourcing in India
► Multinationals knippen de productieketen in stukjes en zoeken bij de
verschillende onderdelen de goedkoopste plek voor de productie van
goederen of het verlenen van diensten. Dit outsourcing (= uitbesteden)
outsourcing
heeft tot gevolg dat:
- onderzoek en ontwikkeling (R&D, research and development) van
nieuwe producten veelal plaatsvindt in centrumlanden.
- de productie in (semi)periferielanden plaatsvindt.
internationale De verdeling van het werk over verschillende landen noem je
arbeidsverdeling internationale arbeidsverdeling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xninaxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.