1. Hoe werkt de groei? (Biologisch niveau, hormonen enzo)
Het gehele skelet wordt aanvankelijk vrijwel geheel aangelegd als kraakbeen. Dit kraakbenig skelet
wordt via een aantal stadia omgebouwd tot botweefsel. De uiteinden van zo’n pijpbeen groeien door
deling van de kraakbeencellen aldaar. In deze uiteinden verschijnen op voor elk bot karakteristieke
tijdstippen verbeningskernen, variërend van voor de geboorte tot meer dan 15 jaar na de geboorte.
De kraakbenige groeizone wordt de epifysairschijf of de groeischijf genoemd en wanneer deze door
botvorming gesloten wordt is ook de lengtegroei van het betreffende botstuk niet meer mogelijk. Bij
de grote pijpbeenderen van armen en benen is dit het geval na de puberteit en dan zal ook de totale
lengtegroei beëindigd worden. Daarmee is de volwassen lengte bereikt.
Zolang de epifysairschijven nog niet geheel gesloten zijn, kan als gevolg van lichamelijk contact met
de tegenstander en door het uitvoeren van eenzelfde vaak herhaalde beweging, als gevolg van
overbelasting beschadigingen optreden en de groei ter plaatse belemmeren. De verschillen van
ongelijktijdige groei van verschillende lichaamsdelen zijn erop gericht om het lichaam te voorzien van
functies wanneer die nodig zijn: vandaar een vroege ontwikkeling van systemen nodig voor
communicatie, transport en besturing (hersenen) en een late ontwikkeling van het
voortplantingsapparaat.
Het skelet heeft 5 functies:
Levert de structurele basis voor het geraamte van het lichaam, met de mogelijkheid van
aanhechting van spieren, pezen en ligamenten.
Het maakt door de aanwezigheid van gewrichten de lichaamsbewegingen en voortbeweging
mogelijk.
Het beschermt vitale organen zoals de longen, de hersenen en het ruggenmerg.
Het levert een bijdrage aan de homeostase van calcium en fosfor.
Het vormt de aanmaakplaats voor de meeste vormbestanddelen van het bloed.
Ligamenten zijn stevige banden of strengen van vezelig bindweefsel, die bij de bevestiging van tegen
elkaar bewegende delen van het lichaam (gewrichten) een rol spelen en ook organen ondersteunen.
Botgroei gebeurt in de groeischijven, dat is de overgang tussen kraakbeen en bot. Een bot is
opgebouwd uit een schacht (diafyse) die verbonden is met twee pijpbeenuiteinden (epifysaire
schijven) door de groeiplaat (bestaat uit sponsachtig weefsel). De epifysaire schijven bestaan tijdens
de groei uit kraakbeen, dat voortdurend vanuit de diafyse wordt aangemaakt en aan het einde van
het proces verbeent. In de groeischijf wordt nieuw kraakbeen gevormd. Nieuwe cellen duwen de
uiteinden van het bot naar buiten. Oude kraakbeencellen worden omgevormd tot bot.
,Het proces van botgroei bestaat uit 2 processen:
A. De cellen in het kraakbeen gaan profileren.
B. De botvorming in de groeischijf, waarbij kraakbeen wordt gevormd tot botmatrix.
A. De cellen in het kraakbeen gaan profileren:
1. Rust in het kraakbeen bevinden zich kleine, verspreid liggende chondrocyten.
2. Proliferatie de cellen gaan zich delen, hierbij worden chondrocyten omgezet in
chondroblasten. Dus als chondrocyten actief worden, zijn het chondroblasten.
3. Maturatie de cellen worden groter/zwellen op. Dit heet hypertrofie.
4. Calcificatie er wordt calcium op het kraakbeen afgezet en de cellen sterven af. Het
afsterven van de cellen is de degeneratie van chondrocyten.
B. De botvorming in de groeischijf, waarbij kraakbeen wordt gevormd tot botmatrix.
1. Osteoblasten (botcellen) komen in het kraakbeen terecht.
2. Osteoblasten zetten osteoid af op kraakbeenstrengen. Osteoid is de voorloper van bot.
3. Ossificatie osteoid zorgt voor stevig botweefsel.
Hormonen zijn chemische stoffen die boodschappen overbrengen in het lichaam op afstand. Ze
worden uitgescheiden door endocriene klieren en cellen en ze worden getransporteerd via de
bloedbaan. Hormonen werken in op cellen met de juiste hormoonreceptor.
Hormoon-assen:
, Hypothalamus en hypofyse: belangrijke organen in regulatie hormoonafgifte (GH,
schildklierhormoon, geslachtshormoon).
Vaak negatieve feedback loop: uiteindelijke hormoon remt haar eigen afgifte, dit voorkomt
chronisch verhoogde hormoonafgifte.
Hormonen die betrokken zijn bij de groei:
Groeihormoon (GH) groeischijf en spieren
Schildklierhormoon zenuwstelsel en metabolisme
Geslachtshormonen: testosteron en oestrogeen geslachtsrijping en (spier)groei
De hypothalamus is het controle centrum van de hersenen en neurale/hormonale controle van
hypofyse. Gonaden, schildklier en hypofyse-voorkwab worden aangestuurd door de hypothalamus.
Hypofyse:
Voorkwab endocrien weefsel = met betrekking tot hormonen.
Achterkwab neuronaal weefsel = met betrekking tot een zenuwcel.
De hypothalamus scheidt hormonen af in het poortadersysteem tussen de hypothalamus en de
hypofyse-voorkwab, die de secretie van groeihormoon reguleren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stuviagw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.