Gratis geld voor iedereen
Rond het jaar 1970 hadden Hugh en Doreen Henderson, bewoners van Manitoba, een provincie in Canada,
het financieel heel erg zwaar. Hugh werkte als conciërge op een middelbare school en Doreen onderhield de
kippen die moesten voorkomen dat ze verhongerden. Dit deden ze allemaal terwijl ze voor hun kinderen
moesten zorgen, totdat ze op een zekere dag bezoek kregen van twee heren die ze een paar documenten lie-
ten ondertekenen en hun inkomens wilden inzien. Net zo plots als dat ze gekomen waren, waren de geldpro-
blemen van de Hendersons opgelost. Hugh en Doreen waren namelijk aangemeld voor Mincome, het groot-
schaligste sociale experiment in Canada en de grootste experiment aangaande het universele. basisinkomen
ter wereld. Een gezin van vier persoon kreeg ongeveer 19000 dollar per jaar, zonder zich hiervoor te moeten
verantwoorden.1
Allereerst, wat is een universeel basisinkomen? Dit is een bepaald bedrag (in dit artikel hebben we het over
1400 euro per maand, dit is namelijk genoeg om voor alle andere verzekeringen en dergelijke te dekken2) dat
de overheid per maand of per jaar aan elke burger uitkeert, ongeacht diens inkomen, zonder belastingen, ver-
plichtingen of iets dergelijke. Hier mag de burger mee doen wat hij of zij wil, zonder daar verantwoording voor
af te leggen bij de overheid. Over mogelijke resultaten van het Mincome project werd in de hele wereld gespe-
culeerd; sommigen zeiden dat de meesten zouden stoppen met werken, anderen beweerden dat er een inflatie
op gang zou worden gezet en weer anderen hielden vol dat heel Canada bankroet zou gaan. De resultaten,
die ruim dertig jaar na het experiment werden geanalyseerd, shockeerden iedereen. De stad die eens bekend
stond mo diens grauwe indruk, was veranderd in een gelukkigere stad, waar de mensen werkten omdat ze
wilden genieten van het leven, niet om te overleven en daarom ben ik van mening dat er een universeel basis-
inkomen moet komen in Nederland.
Ten eerste zal het basisinkomen bestaanszekerheid bieden aan alle Nederlanders. De voorspellingen
van het World Economic Forum zijn dat over ruim 7 jaar meer dan de helft van al het werk in de handen is van
programmeerbare machines. Op het moment is dat zo’n 30 procent. De mechanisering en robotisering zal lei-
den tot een steeds grotere werkeloosheid, dit komt omdat we te maken hebben met toenemende productiviteit,
wat ten koste van gaat van de menselijke arbeid. Ook D66 bevestigt dit.3 Hier-
door zal ook de kloof tussen arm en rijk toenemen, eveneens de inkomstenongelijkheid. De verklaring hiervoor
is dat de rijkste paar procent van het land, het werk van de grote groep over zullen nemen, omdat zij alle ro-
bots bezitten. Het basisinkomen zal ervoor zorgen dat niemand, ondanks de ongunstige arbeidsmarkt in ar-
moede zal leven, zodat al deze benadeelde mensen de mogelijkheid hebben om iets te leren wat ze leuk vin-
den en waar ze goed in zijn, om de maatschappij op hun eigen manier te helpen, terwijl ze er gelukkig van
worden. Het basisinkomen dekt namelijk de basiskosten die iemand heeft, zodat wat ze erbij verdienen, uitge-
geven kan worden aan het ontwikkelen en verbeteren van de individu zelf. Om de economie en de samenle-
ving gezond te houden moet het fiscale stelsel dus veranderen. Hoe meer werkloze mensen er zijn, hoe min-
der loonbelasting er binnenkomt.De meeste samenlevingen zijn dusdanig gebouwd dat ze menselijk arbeid
aanbieden in ruil voor een inkomen. Als arbeid minder waard wordt door verandering, moeten onze instituties
zich hierop aanpassen. Iedereen van een basisinkomen voorzien zal de economie draaiende houden en men-
sen stimuleren en de mogelijkheid geven om werk te vinden. om werk te .
Ten tweede is het het zo dat het basisinkomen goed is voor de mentale gesteldheid van de burgers. Een basis-
inkomen zorgt namelijk voor minder stress. Allereerst creëert het rust omdat alle mensen hetzelfde krijgen, wat
als gevolg heeft dat mensen vaker eigen keuzes maken die niet door prikkels of de samenleving zijn gestuurd.
Als mensen zo’n soort vrijheid wordt aangeboden, gaan ze keuzes door een eigen, intrinsieke motivatie en dit
leidt tot creatievere innovaties. Daarnaast vinden mensen hun werk leuker als ze het zelf hebben gekozen, wat
leidt tot hogere arbeidsproductiviteit. ‘Het basisinkomen leidt uiteindelijk ook tot positieve ontwikkelingen om-
trent zachte baten (gezondheid, natuur etc.). Er komt mantelzorg, nuttige tijdsbesteding en mensen gaan leuke
1Forget, I. (2011) 'The town with no poverty,' University of Manitoba, Researchgate, geraadpleegd op 10-07-2020
2Stroeken, J. (2020), ‘Hoe hoog moet het basisinkomen zijn?’ Basisinkomen, geraadpleegd op 10-07-2020
3 Waterval, D. (2019). ‘Het kan dus tóch: gratis geld voor iedereen’. Trouw ,geraadpleegd op 10-07-2020