Samenvatting Kwaliteitsmanagement D cluster
2014-2015
Boek: Kwaliteitsmanagement
Gemaakt door: Cynthia van der Giessen
1. Het belang van kwaliteitszorg, arbeidsomstandigheden en
milieuzorg
1.2 Wat is KAM?
KAM staat voor kwaliteitszorg (kz), arbeidsomstandigheden (ao) en milieuzorg
(mz). Deze zijn essentieel voor alle organisaties. Kz gaat over activiteiten die
organisatie verricht om haar producten of diensten tegen zo laag mogelijke
kosten op het juiste kwaliteitsniveau te produceren. Afgestemd op wensen en
behoeften van afnemers, zoals vormgeving, levermoment, onderdelen,
ingrediënten etc. Goede kz zorgt voor verbeterde kwaliteit en onderscheidend
vermogen t.o.v. concurrenten. Ook verlaagt het de risico’s van
productaansprakelijkheid, de productiekosten en de doorlooptijd en verhoogt het
de efficiency. Doel van kz is verkrijgen en behouden van tevreden afnemers. Het
is ook een dwingende eis vanuit de omgeving, zoals ISO en HACCP. Ook dwingt
het tot verbetering. Nadeel is dat wn te maken krijgen met regels en
bureaucratie. Mate van klantgerichtheid staat nu voorop.
Veiligheid, gezondheid en welzijn van wn staan centraal bij de ao. Ter bevordering
van deze drie is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) gemaakt. Wn hebben
ook bepaalde verantwoordelijkheid voor hun ao. Wg en wn moeten zelf afspraken
maken over goede ao: meer maatwerk. De wet is een kaderwet met allerlei
voorschriften en normen. Wg kan kwaliteit van ao verbeteren met ergonomische
maatregelen (het zodanig ontwerpen van de werkomstandigheden dat die de
veiligheid, gezondheid, comfort en doeltreffend functioneren bevorderen).
Doelstellingen van aobeleid zijn lager verzuim, minder ongeschikten en plezierige
werkomgeving. Slechte ao geven organisatie een slecht imago, zorgen voor
ongelukken, gezondheidsproblemen en ontevreden wn.
Mz speelt rol bij selecteren van leveranciers want samenleving eist dat milieu zo
min mogelijk belast wordt. Denk aan verontreinigende stoffen en
verpakkingsmateriaal. Veel organisaties hebben een mzsysteem, ook in de wet
staan regels en is er invloed van milieubewegingen zoals Greenpeace.
Het combineren van deze 3 elementen tot 1 zorgsysteem biedt voordelen. Het
beschrijft en registreert alle maatregelen, instructies, richtlijnen, procedures,
medewerkers en hulpmiddelen t.b.v. goede productkwaliteit, prettige en veilige
ao en bescherming van milieu. 1 systeem werkt kosten besparend en de
coördinatie van verbeteren van bepaalde KAM-elementen wordt beter. Dezelfde
wn kunnen worden ingezet wat zorgt voor betere afstemming en synergie.
1.3 Overeenkomsten van KAM-zorgsystemen &1.4 Historische ontwikkeling van
KAM (zelf lezen)
40
,Kz, ao en mz kennen 7 belangrijke overeenkomsten op de volgende punten (zie
p24-27):
1. Procesbeheersing. KAM-aspecten zijn gericht op beheersen van management-,
werk- en technische processen. Komt vaak neer op voorkomen van problemen.
2. Procedures. Spelen belangrijke rol bij alle aspecten. Leggen meest effectieve,
efficiënte, veilige of milieubesparende manier vast. Zorgt voor werkbare
structuur.
3. Oplossingsmethodieken. Vaak wordt stappenplan gebruikt bij verbetering van
productkwaliteit en ao of bij treffen van milieumaatregelen. Zie H2 en INK-model.
4. Advisering. Alle 3 de aspecten maken gebruik van externe deskundigen omdat
specifieke kennis ontbreekt of omdat dit verplicht is bij arbo- en milieusystemen.
5. Standaardisatie. Werken in een vaste volgorde of volgens bepaalde procedures
zodat zekere gelijkheid ontstaat in vorm en samenstelling. Verschillende
certificaten stimuleren standaardisatie.
6. Borging. Garantie van kwaliteit. Organisatie moet vastleggen hoe zij
toezeggingen aan klant nakomen. De bedrijfsdoelen, belangrijke processen en
verdeling van TBV’s beschreven.
7. Evaluatie. Resultaten worden geëvalueerd en met management en
medewerkers besproken.
1.5 Visie, missie, principes, strategie en concept
Organisatie moet zich ervan bewust zijn dat zij opereert in steeds veranderende
omgeving. Management spreekt dit uit door visie en principes te formuleren met
gekoppelde strategie. Kwaliteit, ao en milieu spelen hier steeds grotere rol bij.
Met visie geeft de leiding aan hoe zij de nabije toekomst ziet. Het moet wn
motiveren. Moet rekening worden gehouden met de missie en de principes die
richtinggevend zijn: visie = missie + principes.
Missie (mission statement) geeft beschrijving van werkterrein (welke activiteiten
zij ontwikkelt en de beperkingen die ze oplegt), bedrijfsactiviteiten, toegevoegde
waarde t.o.v. concurrentie en de manier waarop dit alles gerealiseerd wordt. Voor
lange tijd geformuleerd, vaak breder van visie.
Principes worden geformuleerd o.b.v. heersende waarden (de collectief gedeelde
opvattingen over hetgeen juist en wenselijk is) en normen (de opvattingen over
hoe men zich dient te gedragen). p31.
Bv milieuvriendelijk te produceren, gedragsregels zoals discipline, eerlijkheid en
betrouwbaarheid, klantgericht, mate van kwaliteit, efficiency en effectiviteit,
saamhorigheid, samenwerking en groepsverband, oplossingsgerichtheid en
maatschappelijke betrokkenheid. Principes worden aangegeven in ‘code of ethics’
of ‘code of conduct’.
Strategie legt vast wat organisatie in bepaalde periode wil bereiken, waarbij ze
uit alternatieven een keuze maakt. Zijn de hoofdlijnen met aantal doelen (SMART)
die sturing geven. Beïnvloed door principes, betrekken vaak winstgevendheid,
marktaandeel, kz en omzetgroei.
Het concept is nadere uitwerking van strategie en geformuleerde doelen.
Bedrijfsconcept bestaat uit denkbeelden, principes en beleidsregels. Is de
invulling van bv samenstelling van assortiment, mate van klantvriendelijkheid,
leveringssnelheid, klantbenadering, prijs-kwaliteitverhouding, doelgroep etc
40
, 1.6 Welke principes hanteren we ten behoeve van KAM?
1. Planning. Bij problemen rondom KAM moet eerst plan worden gemaakt. Geeft
wn mogelijkheid hun activiteiten te faseren en te plannen, geeft structuur. Geeft
aan welke activiteiten noodzakelijk zijn, wanneer ze moeten beginnen en
eindigen, wie betrokken is en wat de doelen zijn.
2. Meten. Om omvang van probleem te bepalen is het van belang dat is
vastgelegd hoe vaak een verschijnsel voorkomt. Vervolgens vergelijken met
norm.
3. Normen. Nodig om vast te stellen of iets voldoet. Standaardisatie is het proces
waarbij verschillende soorten normen officieel zijn vastgelegd.
4. Inspectie. Het verrichten van onderzoek of een product/dienst voldoet aan
eisen of normen. Kan tijdens productie of na afloop. Kan steekproef of op hele
partij.
5. Terugkoppeling. Na inspectie waarbij beoordeling is gevormd, volgt
terugkoppeling naar verantwoordelijke wn. In welke mate is voldaan aan
specificaties moet worden gecommuniceerd.
2. Kwaliteitszorg
2.2 Definities van kwaliteit
1. Transcendente of filosofische benadering. Kwaliteit is universeel: voor iedereen
herkenbaar. Is het ideaal beeld van kwaliteit en hang samen met imago en
gevoel dat mensen erbij hebben.
2. Productgerichte benadering. Gaat uit van eigenschappen of kenmerken die
product moet hebben om aan verwachtingen te voldoen. Moet meetbaar zijn
zodat objectief te beoordelen is. Kwantitatief.
3. Gebruikersgerichte benadering. Kwaliteit is afhankelijk van oordeel van
gebruikers (verwachtingen. Behoeften en wensen zijn per persoon verschillend
dus oordeel van kwaliteit ook, subjectief.
4. Productiegerichte benadering. Eisen van productieproces staan centraal.
Streven naar zero defects. Afwijking van productie-eisen, ontwerp of specificaties
betekent lagere kwaliteit. Helpt organisaties zich te onderscheiden bij homogene
producten.
5. Waardegerichte benadering. Vergelijkt kwaliteit van product/dienst met de
betaalde prijs of gemaakte kosten. Als die aanvaarbaar zijn, is er sprake van
kwaliteit. Toegevoegde waarde voor klant
2.3 Waarom kiezen organisaties voor kwaliteit?
Zijn verschillende redenen om te kiezen voor goede kwaliteit, belangrijkste is dat
klant erom vraagt. Kwaliteit, prijs en beschikbaarheid zijn belangrijkste criteria bij
aanschaf van product/dienst. Door globalisering meer concurrentie waardoor
kwaliteit belangrijker is geworden. Waar bij een product ook dienstverlening
plaatsvindt, moet kwaliteit breder zijn en ook bv klantenservice omvatten. Gaat
om de ervaring: experience economy. Verschil tussen wat klant verwacht en wat
hij krijgt kan een positieve verrassing bezorgen. Andere reden is dat goede
40