Samenvatting
Samenvatting artikelen en colleges Geriatrie
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Samenvatting van 24 pagina's voor het vak Geriatrie en veroudering aan de VU
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
HC1⁃ chronologisch:
⁃ – universeel (botontkalking)
⁃ – probalilistisch (kaal worden)
⁃ sociaal (benidorm bastards)
⁃ biologisch = senescentie
Theorieën
⁃ evolutionair/genetisch
⁃ – programma: fasen vast in genoom (telomeer)
⁃ pleiotrope gentheorie: eerst voortplanting, daarna nutteloos, negatief
effect
⁃ disposable soma: energie verdelen, veroudering = prijs die betaald wordt
door voortplanting
⁃ stochastisch/ toevalstheorie
⁃ – vrije radicalen theorie (rate of living): hoog rustmetabolisme = eerder dood
door het produceren van meer vrije radicalen (dus meer anti-oxidanten
binnenkrijgen??)
⁃ – foutencatastrofe → foute eiwitsynthese (geen hard bewijs)
⁃ somatische mutatie: endogeen (vrije radicalen) en exogeen (zon)
⁃ orgaan (geen bewijs)
⁃ – immunologische veroudering: immuunsysteem verslechtert
⁃ neuro-endocriene cascadetheorie: hypofyse-hypothalamus as centraal,
verklaart verlies neuro-endocrien weefsel
Caloriebeperking om oud te worden → plausibel! Vertraagt leeftijdsgerelateerde veranderingen.
Onderzoeksresultaten tegenstrijdig.
HC2
Succesvol ouder worden:
⁃ zo goed mogelijke kwaliteit van leven
⁃ zoveel mogelijk volgens wensen van patiënt
Palliatieve zorg = terminale zorg
=Totale zorg bij een levensbedreigende ziekte (best mogelijke kwaliteit van leven voor patient en
naasten)
= symptoombestrijding, psychosoiciale zorg, spirituele zorg:
⁃ kwaliteit van leven centraal
⁃ voorkómen te lang doorgaan met belastende behandeling
Traject 1: jaren stabiel, in paar maanden zeer slecht (dood) bv. Kanker
Traject 2: perioden dat het slecht gaat, men komt erboven op, maar net niet op oude niveau, dood
toch plotseling bv. Hartfalen
Traject 3: afwisselend slecht en ietsje beter, schommelt, bv. Dementie
Ouderen vaak in traject 2 en 3.
,Onderscheid verschillende beslissingen:
intentie
handeling
wens vd patiënt
effect
Palliatieve sedatie (geen MBL) geen levensverkorting als doel, ook niet bestrijden van
symptomen als doel maar slaapmiddelen bv zodat de patiënt ‘natuurlijk’ dood kan gaan en het
liefst pijnloos.
Zorgvuldigheidseisen:
⁃ vrijwillig verzoek
⁃ lijden ondraaglijk (lijden gerelateerd aan medisch classificeerbare aandoening en uitzichtloos
(zowel psychisch als fysiek)
⁃ arts heeft voorlichting gegeven over situatie en mogelijkheden
⁃ geen redelijk alternatief
⁃ consultatie andere arts
⁃ medische zorgvuldige uitvoering
Meeste euthanasieverzoeken tussen 65-79 jaar, meeste verzoeken n.a.v. Kanker.
Meeste levensverkorting als gevolg van euthanasie minder dan één week
Lijden vooral door somatische=lichamelijke klachten, bij psychisch geen ingewilligde verzoeken.
HC3
80+ binnen 65+ omhoog
% vrouwen binnen 65+ en 80+ omlaag
%allochtonen 65+ omhoog
Bevolkingsontwikkelingsfactoren: sterfte, geboorte, migratie
In 2010 → sterfte man > vrouw
In 2040 → sterfte man < vrouw: feminisering? vrouw zwaarder werk?
vergrijzing ietsjes minder doordat er een flinke toename aan allochtonen is.
Stijging levensverwachting door hygiëne, openbare voorzieningen, leefstijl, medische zorg.
Socio-economische verschillen door
⁃ slechte voeding als baby
⁃ slechte leefstijl (roken, obesitas)
⁃ slechte (woon/werk)omgeving
⁃ psychologisch (stress)
⁃ kennis, mondigheid
Mate veroudering sterk bepaald door :geboorteniveau (Nl is jong), dalende ontwikkeling in
sterfte blijft, verschillen naar opleidingsniveau, demografische druk tot voor kort minimaal.
HC4
Eenzaamheid is subjectief, gemis van sociale relaties.
, Sociale eenzaamheid: kwantiteit en/of kwaliteit van persoonlijke relaties is minder dan gewenst.
Emotionele eenzaamheid: gemis van intimiteit in persoonlijke relaties of gemis van vertrouwen
persoon.
Meting eenzaamheid door directe vragen → voor- nadelen: eenzaamheid taboe, verschillende
facetten, benoemen probleem.
30% ouderen noemt zich eenzaam in periode onderzoek (17 jaar)
54% ouderen is wel eens eenzaam
Hoe ouder, hoe eenzamer (grafiek slide)
Allochtonen vaak eenzaam (vooral Turken)
Oorzaken eenzaamheid: partner, netwerk, omvang
Eenzaamheid en (on)gezondheid → oorzaak en gevolg! Obesitas, HVZ, hoge bloeddruk etc.
Chronische eenzaamheid is schadelijk voor gezondheid
Slide! Overzicht goed functioneren, gezondheid, bescherming stress, stimuleren gezond gedrag,
barrière tegen behoud, eenzaam, slecht functionerend netwerk..
Eenzame mannen (20%) overlijden eerder
Oplossing: cognitive approach of aangaan van een intieme relatie
Eenzaamheidsbestrijding moeilijk maar mogelijk, effect klein. Soorten interventie:
⁃ ontmoetingsplaatsen creëren
⁃ steun organiseren
⁃ sociale vaardigheden verbeteren
⁃ cognitieve gedragstherapie
Bovenstaande interventies vaak geen succes, oorzaak hiervan: probleem te complex, interventie
op meer fronten nodig, activatie oudere moeilijk
Wel succesvol:
⁃ escape (internet)
⁃ woonzorgcentrum
⁃ vriendschapscursus
HC5
Levensverwachting ZONDER chronische ziekten neemt af, levensverwachting zonder
lichamelijke beperkingen neemt TOE.
Kosten gezondheidszorg 40,7-87 miljard → vergrijzing (15%), prijsstijging (35%), overig (50%)
Elk jaar een stijgen de kosten in de gezondheidszorg met 2% door de vergrijzing.
Komende jaren zal de levensverwachting van de mannen sneller toenemen dan de
levensverwachting van vrouwen (en om dat vrouwen nu al een langere levensverwachting
hebben) zullen stellen langer bij elkaar blijven. En dus zullen ouderen minder snel een beroep
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper terr11. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 61001 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen