11.1: Context Prinsjesdag
Prinsjesdag is een politieke institutie in Nederland, omdat er allerlei regels over het gedrag gelden
over het gedragen van actoren. Door het proces van staatsvorming leest het staatshoofd de
troonrede voor. Het voorafgaande traject voor Prinsjesdag is ook een politieke institutie. Er wordt
dan overlegd tussen politieke partijen, vakbonden en werkgeversorganisaties. Zij worden in
Nederland betrokken bij de plannen van de regering en dat noem je het Poldermodel, ook dat is een
politieke institutie. Bij de Algemene Beschouwingen wordt er gedebateerd over de plannen die zijn
besproken tijdens Prinsjesdag. Dit is een politieke institutie. Dit debateren gebeurd vanuit hun
ideologie. Elke politieke partij heeft andere ideeen over de meest wenselijke maatschappelijke en
politieke verhoudingen. Bij de beschouwingen hebben niet alle politieke partijen evenveel macht,
hoe meer zetels, hoe meer macht. De verschillen in macht zijn niet alleen te zien in het aantal zetels,
maar ook het verschil tussen oppositie en coalitie speelt mee. Partijen in de coalitie werken samen
voor een gemeenschappelijk doel, hierdoor hebben zij meer macht dan partijen die niet aan de
regering deelnemen.
11.2: Ideologie
Er zijn verschillende dimensies waarop je standpunten kunt indelen:
Links-rechts
Progressief-conservatief
Nationalisme-internationalisme: is het land meer op het binnenland of buitenland gericht.
Materialisme-postmaterialisme: verschil tussen mensen die op tastbare dingen gericht zijn,
zoals economie en defensie en mensen die gericht zijn op abstracte zaken, als milieu en
sociaal onrecht.
Links wordt vaak gekoppeld aan progressief, internationalisme en postmaterialisme. Rechts wordt
vaak gekoppeld aan conservatief, nationalimse en materialisme.
Ideologie: Een samenhangend geheel van beginselen en denkbeelden, meestal over de meest
wenselijke maatschappelijke en politieke verhoudingen. Bij een ideologie hangen de standpunten
samen, ze passen bij elkaar. Binnen een ideologie hangen standpunten over de maatschappij samen
omdat er een geheel aan denkbeelden en beginselen over de ideale samenleving als basis ligt.
De ideologieën houden zich grofweg bezig met 3 onderwerpen; politiek, economie en cultuur.
Communisme – Socialisme – Liberalisme – Conservatisme - Fascisme
Links Midden Rechts
Deze schaalverdeling is geschikt voor ideologieën wereldwijd.
, Socialisme / Sociaaldemocratie Liberalisme
Confessionalisme
Links Midden Rechts
Deze schaalverdeling is voor ideologieën in Nederland. Het confessionalisme is gebaseerd op de
Bijbel, dat doet echter niet iedereen op dezelfde manier en daarom is het confessionalisme een
brede ideologie.
De belangrijkste uitgangspunten van deze drie ideologieën:
Socialisme/sociaaldemocratie: gelijkwaardigheid en een sterke en sturende rol van de
overheid om dit te kunnen realiseren. (PvdA, SP, GroenLinks, Partij voor de Dieren, 50Plus en
Denk)
Liberalisme: Individuele rechten en vrijheden. (D66 en VVD)
Confessionalisme: christelijke waarden, harmonie en samenwerking. (CDA, ChristenUnie,
SGP)
Soms hoort een partij bij twee ideologieën, zoals bijvoorbeeld D66, een sociaalliberale partij. Ook
zijn er partijen die niet goed te plaatsen zijn bij een ideologie, zoals de PVV en de FVD. Er zijn ook
partijen die helemaal niet bij een ideologie horen, ze willen zich afzetten tegen die manier van
politiek, zulk soort partijen noemen we protestpartijen. Of single issue parties; partijen die zich
richten op één onderwerp.
11.3: Systeem
In deze paragraaf bespreken we het systeem van de politiek. De definitie van politiek is: de
gezaghebbende toedeling van waarden en belangen. De politiek heeft dus gezag over de
bevolking, het gezag kan toe- en afnemen.
We onderscheiden 6 actoren met macht in Nederland, ze hebben allemaal de mogelijkheid om in het
proces van besluitvorming hun macht te gebruiken.
Politieke partij Pressiegroep
Wel kandidaten bij verkiezingen (om zo macht Geen kandidaten bij verkiezingen
te krijgen om doelen te bereiken)
Gericht op de inrichting van de hele Gericht op één specifiek terrein van de
samenleving samenleving
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterrem5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.