Psychologie en emoties
Psychologie onderscheid tussen:
Begrijpen van jezelf
Begrijpen van de ander
Contact hebben met ander (interactie)
Invloed hebben op gedrag van ander (gedragsverandering)
Doel:
Je hebt kennis van de verschillende emoties, hoe ze te herkennen zijn en welk effect
de emoties van de patiënt hebben op het contact tussen de behandelaar en de
patiënt.
In kunnen leven in de belevingswereld van patiënt is daarbij erg belangrijk
Kennis van emoties is daarom relevant.
Kennismakingsgesprek
Gesprek:
1. Reden van komst
2. Tandheelkundig verleden
3. Verwachtingen
4. Zorgvraag
- Eerste indruk
- Contact maken en vertrouwen opbouwen
Waarom zou de patiënt jouw vertrouwen?
Financiële overwegingen ‘’de mondhygiënist wil alleen maar geld aan mij verdienen,
dus waarom zou ik hem/haar vertrouwen?’’
‘’Van mijn vriendin hoorde ik dat zo’n behandeling niet nodig is’’
‘’op internet las ik dat ik ook…’’
‘’uit eerdere ervaringen weet ik dat het pijn doet’’
‘’hoe vaker ik hier kom, hoe meer ik betaal en hoe meer pijn ik zal hebben’’
Patiënten op hun gemak stellen
Meerderheid van de patiënten komt met een bepaalde mate van spanning naar de
praktijk.
Vertrouwensrelaties opbouwen
Wat doe jij om ervoor te zorgen dat de patiënt zich op zijn gemak voelt?
Wat doe jij om het vertrouwen te krijgen van de patiënt?
Respect
Aandacht en begrip
Positief taalgebruik
Een gelijkwaardige werkrelatie
o Goed opletten op tekenen van ongemak/ambivalent gedrag van patiënt
Communicatie
, Inhoud 7%
Non-verbale communicatie 55%
Stem 38%
- De toon is erg belangrijk
- Wat kun je met deze gegevens in relatie tot emoties?
Wat is psychologie?
1. Wetenschap van de bewustzijnsverschijnselen, van de belevingen en van de
gedragingen.
2. Begrip van de menselijke geest
a. Zoeken naar oorzaken en verklaringen voor gedrag = ‘’begrijpen patiënt’’
Persoonlijkheid en emoties
Traits (Big Five) Kenmerken
Extraversie 1. Hoog; spraakzaam, assertief, vlot
2. Laag; rustig, bescheiden, teruggetrokken
Warmte 1. Hoog; vriendelijk, hartelijk, warm
2. Laag; hard, koud, onvriendelijk
Nauwgezetheid 1. Hoog; ordelijk, efficiënt, betrouwbaar
2. Laag; slordig, nonchalant, onverantwoordelijk
Stabiliteit 1. Hoog; kalm, niet geëmotioneerd, stabiel
2. Laag; gespannen, emotioneel, angstig
Openheid 1. Hoog; brede belangstelling, fantasierijk, origineel
2. Laag; weinig belangstelling, bekrompen, conventioneel
Emoties
Omgaan met de emoties van de patiënt
Omgaan met je eigen emoties
Grenzen stellen
- Iets wat in je hoofd gebeurt? N.a.v. belediging boos worden?
- Of een lichamelijke reactie? Snelle hartslag door schrik
De rol van (non) verbale communicatie: reactie die (onbewust) gecommuniceerd
wordt naar buiten toe.
Emoties als hulpmiddel
Gedrag met betrekking tot overleven en voortplanting:
o Doel bereiken met behulp van voedsel en seks
o Het vermijden van bedreiging of straf, zoals pijn
o Het behoud van evenwicht in het lichaam, temperatuur, zuurstof, bloeddruk
Emotie: