COMF2 - Plan van aanpak
Theoretisch kader:
Deze periode staat gezamenlijke besluitvorming centraal. Gezamenlijke besluitvorming is
een belangrijk aspect bij persoonsgerichte zorg; De verpleegkundige en patiënt komen
samen tot een oplossing. De patiënt komt bij de verpleegkundige op het moment dat hij geen
controle meer heeft over zijn eigen zelfmanagement. Oftewel het vermogen om zo goed
mogelijk met hun aandoening/ziekte en alles wat daar bij komt kijken, om te kunnen gaan.
Hierbij hebben de verpleegkundige en patiënt beide verantwoordelijkheden. Zo moet de
patiënt eerlijk zijn tegenover de verpleegkundige over zijn gedachten en gevoelens. Ook
moet hij open staan voor de opties die de verpleegkundige eventueel aankaart.
Aan de andere kant moet de verpleegkundige voor- en nadelen bespreken en dus eerlijk zijn
over de consequenties van bepaalde oplossingen. Maar de verpleegkundige zorgt ook voor
een vertrouwde omgeving, waarin de patiënt zijn verhaal kwijt kan. Dit doet de
verpleegkundige door aandachtig te luisteren en gevoelsreflecties te geven.
(Van der Burgt, M., Terra, B., & Mechelen-Gevers, E. J. (2015). Patiëntenvoorlichting door
verpleegkundigen: de stappen naar zelfmanagement (5e ed.). Amsterdam, Nederland: Reed
Business Education. Blz. 68)
Een andere rol van de verpleegkundige is dat hij/zij de juiste vragen stelt zodat de patiënt
meer inzicht krijgt in zijn probleem. Dit kan de verpleegkundige doen aan de hand van het
ASE-model. Dit model gaat ervan uit dat er eerst een bepaalde intentie moet zijn om ook
daadwerkelijk het opvolgende gedrag te vertonen. ASE staat voor attitude, sociale invloed en
eigen effectiviteit.
Het begrip attitude verwijst naar de opvattingen, gedachten en verwachtingen van de patiënt;
hoe kijkt de patiënt tegen het probleem aan? Hoe belangrijk vindt de patiënt het om het
probleem aan te pakken? En hoe zwaar wegen de voor- en nadelen van de verschillende
oplossingen?
Het begrip sociale invloed gaat om de waarde die de patiënt hecht aan de opvattingen van
naasten. De sociale omgeving oefent druk op ons uit via een subjectieve norm, sociale
steun, sociale druk en modelling.
Het begrip eigen effectiviteit gaat om het vertrouwen in het eigen kunnen van de patiënt.
Hierbij spelen opgedane ervaringen een belangrijke rol.
(Van der Burgt, M., Terra, B., & Mechelen-Gevers, E. J. (2015). Patiëntenvoorlichting door
verpleegkundigen: de stappen naar zelfmanagement (5e ed.). Amsterdam, Nederland: Reed
Business Education. Blz. 103-109)
Naast gezamenlijke besluitvorming zijn er nog twee andere modellen van de
verpleegkundige-patiëntrelatie; paternalisme en Laissez faire.
Bij het paternalistische model bepaalt de verpleegkundige wat goed is voor de patiënt. De
patiënt heeft geen inbreng en stemt in met de verpleegkundige. Bij dit model wordt volledig
langs het gevoel heen gegaan.
Laissez faire is het model waarbij de verpleegkundige het probleem bij de patiënt laat liggen.
De verpleegkundige brengt geen structuur aan in het gesprek waardoor de patiënt zich niet
geholpen voelt.
(Silverman, J., Kurtz, S. M., & Draper, J. (2014). Vaardig communiceren in de
gezondheidszorg: een evidence-based benadering (3e ed.). Den Haag, Nederland: Boom
Lemma uitgevers. Blz. 248-249.)
, Plan van aanpak: Gezamenlijke besluitvorming:
Voorbereiding
Wat Inlezen dossier
Hoe Voor het gesprek met de patiënt het dossier van de patiënt opvragen. Met het
dossier kan je achtergrondinformatie en andere belangrijke informatie
opslaan. Als iets dan niet duidelijk is, kan je dit van te voren al uitzoeken.
Waarom Zo kom je als verpleegkundige tijdens het gesprek niet voor verrassingen te
belangrijk staan. De patiënt zal zich ook meer vertrouwd voelen omdat hij ziet dat de
verpleegkundige van te voren moeite gedaan heeft voor hem.
Effect Het gesprek zal vloeiender verlopen omdat de patiënt niet telkens hoeft uit te
leggen wat er precies aan de hand is.
Bron Silverman, J., Kurtz, S. M., & Draper, J. (2014). Vaardig communiceren in de
gezondheidszorg: een evidence-based benadering (3e ed.). Den Haag,
Nederland: Boom Lemma uitgevers.
Wat Goede ruimte zoeken
Hoe Door in de zorginstelling te kijken welke ruimtes er vrij zijn op de afgesproken
tijd. Als het nodig is, deze kamer boeken.
Waarom Een goede ruimte is een rustige ruimte. Je kan dan niet gestoord worden en
belangrijk hebt echt tijd voor elkaar. De vertrouwensband zal zo beter en sneller
opgebouwd kunnen worden.
Effect Doordat de vertrouwensband beter wordt, zal de patiënt ook opener worden
en wellicht meer vertellen.
Bron Silverman, J., Kurtz, S. M., & Draper, J. (2014). Vaardig communiceren in de
gezondheidszorg: een evidence-based benadering (3e ed.). Den Haag,
Nederland: Boom Lemma uitgevers.
Inleiding
Wat Een eerste contact tot stand brengen
Hoe De zorgvrager begroeten en vragen naar zijn naam
Uzelf voorstellen en de zorgvrager vertellen wat uw rol is.
Waarom Het is belangrijk dat de zorgvrager weet met wie hij/zij te maken heeft,
belangrijk onzekerheid hierover kan verontrustend zijn.
Interesse en respect tonen zijn van belang voor een goede relatieopbouw
tijdens het gesprek.
Effect - Als de zorgvrager weet wat de rol is van de hulpverlener is het
makkelijker om zijn verhaal te vertellen en gerichte vragen stellen.
- Wanneer de zorgvrager zich gerespecteerd en gewaardeerd voelt zal
hij/zij meer informatie geven en zal het gesprek sneller verlopen
bron Silverman, J., Kurtz, S. M., & Draper, J. (2014). Vaardig communiceren in de
gezondheidszorg: een evidence-based benadering (3e ed.). Den Haag,
Nederland: Boom Lemma uitgevers. Blz 56-60
Wat De reden(en) voor het gesprek vaststellen
Hoe Met een open beginvraag beginnen. Zo kan je kijken over welke onderwerpen
de zorgvrager het graag wilt hebben. En wat dus de reden is voor het
gesprek.
Waarom - De zorgvrager weet wat hij van het gesprek kan verwachten.
belangrijk - De zorgvrager en de zorgverlener zullen elkaar zo ook beter
begrijpen.
- De zorgverlener kan prioriteiten vaststellen.
Effect Het gesprek zal vloeiender verlopen omdat ze elkaar beter begrijpen en
omdat ze beide beter weten wat ze kunnen verwachten van het gesprek.