Borstvoeding
Hoofdstuk 1
Structuur van de borst
Bekijk structuur borst.
Elke borst bestaat uit lobi = grote klierkwabben = bos met bomen
Bobus = geheel van alveoli die via meerdere ductuli verbonden zijn met één ductus
Elke lobus bestaat uit lobuli = kleiner melkkanaal met bijhorende alveoli = takken
Elke lobulus bestaat uit 10 tot 100 alveoli = blaadjes
Ducti (= grote melkkanalen) en ductuli (= kleine melkkanalen):
- Toeschietreflex melk in ductuli en verder in ducti gestuwd
Mammogenesis of ontwikkeling van borst
3 fases:
- Embryonaal: basis van borstontwikkeling
o Vorming van melklijnen
o Vorming van tepel en tepelhof tussen 12 – 16 weken
- Puberteir en preconceptie
o Borstontwikkeling zet verder oiv oestrogeen en progesteron
o Veranderingen bij elke menstruele cyclus
- Zwangerschap en lactatie
o Toename melkklierweefsel
o Hoge concentratie prolactine borst wordt melkproducerende klier
o Huid van tepel en areola wordt donkerder
Borsten in soorten
- Asymmetrische borsten
o Komt vaakst voor, meestal linker borst groter dan rechterborst
- Polymastie
o Bijkomend borstweefsel
- Polythelie
o Bijkomende tepels zonder borstweefsel, kunnen voorkomen over hele tepellijn
- Hyperplasie
o Overontwikkeling van borst
- Gigantomastie
o Ernstige hyperplasie
- Hypoplasie
o Tekort aan borstweefsel, brede ruimtes tussen borsten
Lactatiehormonen
- Oestrogeen
o Stimulatie groei en werking melkgangenstelsel tijdens zwangerschap
o Daalt bij bevalling en blijft 1ste maanden postpartum laag
- Progesteron
o Blijft hele zwangerschap hoog
o Inhibeert vrijkomen melk (al aangemaakt tijdens zwangerschap)
o Sterke daling na bevalling
o Daling progesteron + hoog prolactine = start lactogenese
- Prolactine
o Essentieel voor melkproductie
o Stimulatie ontwikkeling alveoli en melkkanalen tijdens zwangerschap
o Daling oestrogeen + progesteron bij bevalling = overvloedig vrijgegeven prolactine
o Vrijgeven prolactine gestimuleerd door zuigen baby alveoli maken melk aan
- Oxytocine
o Essentieel voor onderhouden lactatie
o Zorgt voor melk-ejectie-reflex of toeschietreflex
1
, o Zorgt voor contractie uterus (krimpt sneller, overmatig bloeden tegengaan)
Lactogenese
= overgang zwangerschap lactatie
Verschillende fases:
- Lactogenese I
o = mogelijkheid om melk af te scheiden vanaf 15-20 weken PML tot dag 2 postpartum
(colostrum)
o Prolactine stimuleert functionele ontwikkeling en melkproductie
- Lactogenese II
o = fase van overvloedige melkproductie lopend van dag 2 à 3 tot dag 8 postpartum
o Start 30 à 40u na geboorte en loskomen placenta, door hoge prolactinegehalte en daling
progesteron
o Voelbaar voor moeder 50 à 73u na geboorte (stuwing)
o Samenstelling melk verandert:
Natrium- en chloorgehalte daalt
Lactosegehelte stijgt
Concentratie immuunstoffen daalt licht, door toename melkvolume blijft inname
voor baby hoog
Dag 4: samenstelling vergelijkbaar met rijpe moedermelk
o Moeders ervaren in deze fase:
Opzetten borsten, lekken, verandering uitzicht melk, verandering aanwijzingen die
baby geeft, volle borsten en/of tintelingen, veranderingen in metabolisme en
toevoer, soms lichte koorts
- Lactogenese III
o = onderhouden van melkproductie
o Zolang er melk wordt afgenomen, gaat melkproductie verder
Endocrien = iov hormonen, prolactine en oxytocine, tijdens lactogenese I en II
Autocrien = oiv vraag en aanbod, tijdens lactogenese III
Melk-ejectie-reflex
= toeschietreflex
- Stelt melk beschikbaar voor baby
- Zuigen = zenuwimpuls naar hypothalamus
- Hypofyse-achterkwad geeft oxytocine af
Mogelijke ervaringen van moeder:
- Moment van scherpe pijn in borst
- Gevoel van volle en gespannen borsten
- Tintelend gevoel in de borst
Oxytocine kan vrijkomen bij:
- Horen van baby, denken aan baby, gedachten aan voeden, naderen van voedingsmoment
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studenttmhs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.