Hormoonstelsel/ endocrien stelsel
1.Werking
Worden door endocriene klieren rechtstreeks in bloed afgegeven, passen op receptoren van doelwit-cellen.
Regelkringen: negtieve feedback of terugkoppeling
Hypofyse:
Geeft TSH af en dat stimuleert schildklier
Schildklier:
Maakt schildklierhormoon T3 en T4 en die hebben hun
effecten op de cel.
Als schildklier voldoende T3 en T4 gemaakt heeft zal er een
signaal gaan naar hypofyse = feedback = negatieve feedback
Als er te weinig T3 en T4 gemaakt wordt dan komt er een positief
signaal naar hypofyse = positieve feedback
2.Hypofyse
= endocrien orgaan
Hypothalamo-hypofysaire as (dubbele verbinding)
Ligginh: in het turks zadel, achter chiasma opticum
2.1Neurohypofyse
Neuronen met oorsprong in hypothalamus geven hormonen af thv achterkwab:
- ADH
o Bij dorst: COD (colloïd-osmotische druk) van
bloed te hoog neuronen van dorstcentrum
geven ADH in bloed H2O reabsorptie thv
ducti colligentes van nefronen
- Oxytocine
o Kind zuigt aan tepel afferente stimuli naar
zenuwstelsel neuronen van hypothalamus
geven thv achterkwab van hypofyse oxytocine
in bloed. Effecten: melkejectie, baarmoedercontracties
2.2Adenohypofyse
= voorkwab van hypofyse
Neuronen van hypothalamus geven releasing hormonen (RH) in portaalsysteem in steel van hypofyse
stimulatie van endocriene cellen in voorkwab van hypofyse.
- Glando trope hormonen (stimuleren andere endocriene organen):
o TSH = thyreoïd stimulerend hormoon = hormoon van hypofyse voorkwab met stimulerend
effect op schildklier
o ACTH = adreno cortico troop hormoon = hormoon met effect op bijnierschors
, o FSH = follikel stimulerend hormoon
o LH/ ICSH = luteïniserend hormoon (bij vrouw) en interstitiële cellen stimulerend hormoon (bij
man) = hormoon dat in testis de testosteron productie stimuleert
- Effectorhormonen (rechtstreeks effect op effector organen):
o STH = somato troop hormoon = somatotropine = HGH = humaan groei hormoon (=GH)
Groei: tot sluiten groeikraakbeenschijven, stimuleert bouwstofwisseling en groei, bij
te weinig hypofysaire dwerg, bij te veel reuzengroei, acro megalie = groei van
uiteinden nadat groeikraakbeenschijven gesloten zijn
o MSH = melanocyten (= cellen die in huid pigment aanmaken) stimulerend hormoon
Bij zwangere: onder invloed van zwangerschapshormonen : meer effecten MSH:
pigmentatie van linea alba (zw streep op buik)
o LTH = lacto troop hormoon = prolactine = luteotroop hormoon = hormoon voor productie
moedermelk
Begin zwangerschap:
Samen met GH: ontwikkeling borstzn
Stimuleert corpus luteum
Na bevalling:
Vorming of productie van moedermelk
3.Epifyse
= endocrien orgaan
= pijnappelklier
Ligging: dorsaal gedeelte dak derde ventrikel
Hormoon: melatonine (dag: laag, nacht: hoog)
epifyse
4.Schildklier
= endocrien orgaan
Hormonen:
- Follikels met colloïd schildklierhormoon
o T3 = triiode thyronine
o T4 = tetraiode thyronine
- C cellen
o Calcitonine: doet calcemie dalen in botten, nieren en darmen
Terminologie:
- Volume schildklier:
o In zijn geheel vergroot = struma, goiter
o Knobbel = nodulus, warme nodulus = knobbel die actief hormoon maakt
- Werking schildklier:
o Hyperthyreoïdie = te harde werking, te veel schildklierhormoon
o Euthyreoïdie = normale werking
o Hypothyreoïdie = te weinig werking, te weinig schildklierhormoon
Voorwaarden voor normale werking:
- Jodium, TSH uit hypofyse, normaal schildklierweefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studenttmhs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.