Samenvatting sociale psychologie
Sociale psychologie = bestuderen manier waarop gevoelens, cognities en gedrag beïnvloed
worden door de impliciete, dan wel expliciete aanwezigheid van mensen
Vergelijkingen tussen
- Binnen personen
- Tussen personen
- Tussen groepen
- Binnen groepen
Driehoek
- Cognitie
- Affect
- Gedrag
4 perspectieven
1. Evolutionair
2. Sociaal-cultureel = focussen op normen en waarden in cultuur
3. Sociaal-leren = behaviorisme, “straffen&belonen”
4. Sociaal-cognitief = hoe we iets interpreteren
Fundamentele attributiefout = neiging van mensen om de mate waarin andere mensen hun
gedrag intern is te overschatten en de mate waarin het gedrag van anderen situationeel is te
onderschatten
Sociaal psychologen zien de interactie tussen sociale omgeving en individu als tweerichtings
verkeer. Situatie beïnvloedt niet alleen gedrag maar gedrag hangt ook af van constructie (=
manier waarop individu de wereld interpreteert).
Fundamentele motieven Aronson
1. Behoefte wereld accuraat waar te nemen
2. Behoefte aan positief zelfbeeld
3. Behoefte aan controle
4. Liefde, goedkeuring van anderen
5. Biologische drijfveren zoals honger
2 basisprincipes sociale psychologie
1. Sociaal gedrag is doelgericht, interacteren met
mensen om doelen voor elkaar te krijgen.
a. Doelen zijn hiërarchisch: vandaag,
semester, carrière, leven
b. Pyramide van Maslow
c. Egodepletie = hoe meer wilskracht je
nodig hebt, hoe minder goed dat lukt ->
blijkt niet waar te zijn.
d. Onderzoek onderdrukken stereotype: “denk niet aan associaties skinhead”, na
onderdrukken meer afstand houden van een skinhead dan controlegroep.
2. Sociaal gedrag is voortdurende interactie tussen persoon en situaties
, a. Bijstander effect: diffusion of verantwoordelijkheid en pluralistic ignorance
(elkaar aankijken van wat gaan we doen?)
b. Overjustification effect = neiging tot spontaan gedrag vertonen vermindert
wanneer gedrag beloond is.
c. Mensen onderschatten de invloed van de situatie op het gedrag van anderen en
soms ook op hun eigen gedrag.
1. Correspondence bias = onderschatting rol vd situatie
2. Hindsight bias = achteraf denken dat iets makkelijk te
voorspellen was
Observatiemethode = onderzoeker observeert mensen en systematisch opschrijven
impressies van gedrag
Interbeoordelersbetrouwbaarheid om vooroordelen te vermijden
Bijvoorbeeld etnografie (= infiltreren in groep) en archiefanalyse (= verzamelde
documenten cultuur onderzoeken)
Demand characteristics = hints die ervoor zorgen dat de proefpersoon kan bepalen wat de
hypothese is van het onderzoek
Voor externe validiteit is ecologische validiteit en psychologisch realisme belangrijk (= mate
waarin de veroorzaakte psychologische processen in exp vergelijkbaar zijn met real life)
2 soorten onderzoek
1. Basisonderzoek = vraag beantwoorden wrm mensen zich gedragen zoals ze zich
gedragen
2. Toegepast onderzoek = oplossen specifiek sociaal probleem
Hoorcollege 2
Sociale cognitie (= denken over onszelf en anderen)
- Automatisch = snel, geen bewuste afweging van gedachten en perceptie
- Gecontroleerd denken = minder snel, meer inspanning
o Counterfactual denken = mentaal veranderen van aspecten van verleden als
manier van verbeelden hoe het nu zou kunnen zijn
4 basisprocessen
1. Aandacht = focussen op kenmerken vd omgeving en onszelf
a. Is gelimiteerd
2. Interpretatie = betekenis geven aan de info die we vergaren
a. Situaties kunnen op meer dan 1 manier geïnterpreteerd worden
b. Voorbeeld studie over studenten pro-palestina en pro-israel
3. Oordeel = gebruiken van info om indrukken te vormen en beslissingen te maken
a. Vanwege onvolledige info vaak gissen
4. Geheugen = opslaan en terughalen info
a. Kan onze beslissingen beïnvloeden door een effect te hebben op waar we onze
aandacht op richten en hoe we het interpreteren
1. Zuinigheid
De sociale wereld is complex en de menselijke capaciteit beperkt dus gebruiken schema’s,
dispositionele interferenties en heuristieken.
Schema’s = mentale structuren die mensen gebruiken om hun informatie over de sociale
wereld te organiseren
Oproepen in dubbelzinnige situaties, gebeurt dmv toegankelijkheid
Beschikbaar worden door:
1. Sommige schema’s altijd beschikbaar door eerdere ervaringen
2. Sommige dingen beschikbaar omdat het gerelateerd is aan huidig doel
3. Tijdelijk beschikbaar door eerdere ervaring: PRIMING
Verschil per cultuur:
- Westers denkt analytisch = focussen op objecten zonder rekening te houden met
omringende context
- Oosters denkt hollistisch = focussen op algemene context, manier waarop objecten in
verband staan met elkaar
Dispositionele interferenties
- Correspondence bias / fundamentele attributiefout (=het is makkelijk om gedrag aan
persoonlijkheidskenmerken toe te schrijven)
- Studie Castro
Heuristieken
1. Beschikbaarheidsheuristiek = oordeel baseren op hoe gemakkelijk het is om iets te
bedenken
2. Representiviteitsheuristiek = hoeveel lijkt het op wat je kent?
3. Anker- en correctieheuristiek = begin bij wat je weet en pas het aan
a. Voorbeeld studie schat % Afrikaanse landen in de VN -> redeneren vanaf getal
dat al in je hoofd zit
b. False consensus effect = denken dat mensen het meer met ons eens zijn dan ze
daadwerkelijk zijn
4. Basic rate information = info over frequentie van leden van verschillende categorieën
in een populatie
2. Zelfbeeld beschermen
Bescherm strategieën
1. Sociale vergelijking = omhoog vergelijken of omlaag (bv Federer bij tennis)
2. Overdrijven of minimaliseren
3. Illusie van controle = idee hebben dat je altijd controle hebt over jezelf
4. Zelfdienende attributies = neiging om positieve uitkomsten aan jezelf toe te kennen en
negatieve aan externe factoren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pleunvanbrussel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.