College aantekeningen
Aantekeningen hoorcolleges Methoden van Rechtswetenschap
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Aantekeningen van de hoorcolleges van Methoden van Rechtswetenschap
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Methoden van rechtswetenschapHoorcollege week 1: Methodologie
Een methode is een systematische manier van kennisvergaring. Voor de masterscriptie
betekent dit dat het niet alleen een mooi betoog moet zijn, maar ook 1) kunt uitleggen wat je
aan het doen bent, en 2) verantwoorden waarom wat je aan het doen bent aanvaardbaar is.
De keuze voor een methode bepaalt de structuur van je betoog.
Alhoewel de intuïtie niet geschikt is als methode, is dit zeker niet onbelangrijk. Hierbij moet
rekening worden gehouden met een referentiekader (de intuïtie van een marktman is niet
geschikt, maar die van juristen) (context of discovery vs context of justification).
Er zijn verschillende perspectieven mogelijk:
- Juridisch
- Rechtsfilosofisch
- Rechtshistorisch (vergelijking)
- Rechtssociologisch (waarom?)
- Multidisciplinair
De keuze voor een perspectief brengt andere methodologische eisen met zich mee.
Een beroep op de autoriteit is problematisch om de volgende redenen:
- Blindelings vertrouwen op een autoriteit (blijf dus kritisch);
- Het is niet altijd juist, in die zin dat het verouderd kan zijn of simpelweg verschillende
kritieken bekend zijn (vanwege bijvoorbeeld cultuur).
Er zijn verschillende typen probleemstellingen:
- Descriptive research objective (altijd)
- Classifying researsch objective
- Comparative research objective
- Theory building research objective
- Explanatory research objective
- Evaluative research objective (altijd)
- Recommendatory research objective
Artikel van Stolker: is de rechtsgeleerdheid wel een wetenschap?
- Geen hypothesen, theorieën, experimenten, statistiek etc.
- Geen neutrale distantie
- Samenloop onderzoek en rechtspraktijk
Rechtsgeleerdheid kan echter wel beschouwd worden als een kennisbestand: meer dan een
verzameling weetjes, de samenhang in het rechtssysteem wordt in kaart gebracht,
consistentie en coherentie. Volgens Stolker kan de rechtswetenschap vergroot worden door:
- Vergroten kennis dient centraal te staan
- Meer aandacht voor de persoon van de onderzoeker
- Meer aandacht voor de empirische kant van de zaak
, Van Hoecke voegt daar het volgende aan toe:
- Kritische distantie
- Meer oog hebben voor alternatieve interpretaties
Van Klink & Poort merkt vervolgens nog op:
- Niet meer evidence based, maar meer value based
- Vergelijk profiel VU: ‘Law in action’
Hoorcollege week 2: Rechtsbronnen en rechtsvinding
Wetenschapsbeelden:
- Logisch empirisme (ook wel positivisme genoemd). Het is pas kennis als we het
kunnen waarnemen met onze zintuigen (god, liefde en geluk hoort niet in de
wetenschap thuis, metafysica). Kennis door inductie: bijzondere waarnemingen naar
algemene uitspraken. Empirische cyclus: door middel van waarneming kan dit
geverifieerd worden. De basis van kennis zit altijd in waarneming, deze waarneming ga
je generaliseren. Deze worden uitgedrukt in empirische wetten. Vervolgens wordt een
theorie bedacht wat weer leidt tot een hypothese.
- Kritisch rationalisme: gaat niet om bevestigen van ware uitspraken, maar om het
aangegeven onder welke voorwaarde de theorie niet klopt, wanneer het als weerlegd
beschouwd moet worden (deductie in plaats van inductie). Hoe meer ‘testen’ het
doorstaat, hoe sterker de theorie. Volgens Popper is wetenschap vijlbare kennis, de
werkelijkheid wordt nooit onbevangen waargenomen.
- Hermeneutiek: interpreteren en begrijpen in plaats van verklaren. Ons beeld van wat
wetenschap is, moet worden bijgesteld. Er bestaat een wisselwerking tussen het
begrijpen van een deel en het begrijpen van het geheel (hermeneutische cirkel). Jouw
persoonlijke inbreng is van belang voor de betekenis van de wet. Vooroordelen mogen
gevolgd worden, maar deze moeten wel worden kunnen bijgesteld. Alle kennis
behoort uiteindelijk tot de historiciteit (de twee wereldoorlogen hebben een invloed
gehad op ons idee van wat rechten zijn). In de hermeneutiek is voorts de
argumentatie van groot belang (intersubjectieve overeenstemming). Het is altijd een
kwestie van metaforisch kijken: iets nieuws vergelijken met iets ouds (in tegenstelling
tot inductie en deductie). Bij het begrijpen als (rechts)toepassing kijkt men van
algemeen naar concreet (zonder toepassing krijgt het recht geen inhoud). De
toepassing gebeurt door herhaling + schepping. Interpretatie is een oneindig proces
waarbij oudere interpretaties van belang blijven.
Rechtsbronnen
Het driehoekmodel van het recht (Taekema e.a.):
- Normatieve moment: rechtspositivisme (wetgeving, verdragen, rechtspraak etc.)
- Ideële moment: natuurrecht (rechtsbeginselen)
- Actuele moment: interactionisme (levend recht, lex mercatoria, soft law etc.)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniellemolenkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen