Deze samenvattingen is van het vak 'Reflectie en Sociale vaardigheden'. Dit vak werd gegeven in het eerste jaar in de Bachelor Lager Onderwijs in de Vives in Kortrijk. Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek 'Communicatie zonder frustratie in het onderwijs'. Deze samenvatting omvat alle info...
Communicatie zonder frustratie in het onderwijs – versterk de relatie met je leerling, je collega en
jezelf!
Inleiding
Win-win
Goede communicatie op school is een win-winsituatie voor alle betrokkenen en kent geen verliezers.
Kunst van effectief communiceren beheersen fijne klassen:
Kunnen goed met collega’s overweg
Belanden minder vaak in conflicten met leerlingen en ouders
Creëren een band van onderling vertrouwen en respect
Zijn zelfbewuster
Ervaringen minder werkdruk
Voelen zich gelukkiger
Goede leerresultaten
Inspiratie versus frustratie
Elkaar begrijpen is een kiem van inspiratie. zorgt voor energie
Niet begrepen worden is een bron van frustratie kost energie
Effectieve communicatie
hoe contact maken met de ander
contact maken met jezelf zelfbewustzijn
Deel 1
Randvoorwaarden van effectieve communicatie.
Succesvolle relaties en samenwerkingen zelfkennis nodig
Inzicht hebben
Deel 2
Hoe je effectieve communicatievaardigheden kunt toepassen contact maken, empathisch
luisteren, de kunst van het vragen stellen en de professionele aanspreekcultuur
Deel 3
Communicatievaardigheden
Inspiratiebronnen
Transsactionele Analyse
persoonlijkheidstheorie en communicatiemodel
ervan uitgaan dat vroegere levenservaringen (positief of negatief) van invloed zijn op hoe we ons
gedragen en hoe we naar onszelf kijken
1
,Neurolinguïstisch Programmeren
de mogelijkheid om inzichten te krijgen hoe we communiceren met anderen en hoe wij de wereld
om ons heen interpreteren.
‘hoe’ wij de dingen doen die we doen
Neuro = ons gedrag vloeit voort uit de neurologische processen: zien, horen, ruiken en proeven
Linguïstisch = verwijst naar de taal en de andere non-verbale communicatiesystemen die wij
gebruiken om onze denkpatronen (onze gedachten en onze werkelijkheid) betekenis te geven.
Programmeren = verwijst naar het vermogen om onze denkpatronen en gedragspatronen te
veranderen.
Systemische bril / systeemtheorie
gaat ervan uit dat we allemaal onderdeel zijn van meerdere systemen, zoals onze families, werk,
sportclub, werk en vrienden.
iemand die met een systemische bril naar mensen kijkt, heeft oog voor het grote geheel.
De metafoor van de ijsberg:
4 verschillende lagen waarvan alleen de eerste laag, het gedrag boven de waterlijn, zichtbaar is.
In de overige drie lagen – de onderstroom – spelen zich processen af waar je je wellicht niet of
nauwelijks bewust van bent.
gebaseerd op een zevental aannames
Zeven aannames
Ik ben ok en jij bent ok
Mijn waarheid is niet dé waarheid
Mensen zijn meer dan gedrag alleen
Mensen willen wel veranderen maar niet veranderd worden
De betekenis van de communicatie is de reactie die je krijgt
Soms moet je stilstaan om te versnellen
Mensen beschikken over hulpbronnen om het gewenste resultaat te bereiken
Bonusmateriaal
Tot slot
DEEL 1: DE OPMAAT NAAR EFFECTIEVE COMMUNICATIE
2
,Hoofdstuk 1. De psychologie van effectieve communicatie
1.1 Inleiding
Communicatie:
= Verbinding
Verbindend effect
Belangrijkste vaardigheid van de mens
Ingewikkeld proces waar gemakkelijk misverstanden kunnen ontstaan
Ineffectieve communicatie wordt veroorzaakt doordat we vaak de onderliggende
bedoelingen en intenties van anderen niet herkennen, begrijpen of willen/kunnen zien de
‘onderstroom’
1.2. Communicatie
Ik ( = zender ) zend een boodschap naar jou ( = ontvanger ) die de boodschap ontvangt:
1.3 ruis
de ontvanger reageert niet zoals de zender op basis van zijn vraag/boodschap zou verwachten.
Soorten ruis:
Meetbare/letterlijke ruis: achtergrondgeluiden, te stil praten, …
Niet-meetbare/niet-zichtbare ruis: verkeerde interpretaties
1.3 Inhoudelijk en betrekkingsniveau
Je communiceert altijd tegelijkertijd op beide niveaus:
Inhoudelijk niveau: ‘wat er letterlijk gezegd wordt’
Betrekkingsniveau: ‘hoe dit gezegd wordt’
waarnemingen, interpretaties, relaties, gedrag, emoties, … spelen een rol ZELFBEWUSTZIJN
gedrag lokt emotie uit
Het is belangrijk om te ‘luisteren tussen de regels door’:
Kijken naar gezichtsuitdrukking
Letten op de lichaamsbeweging
Luisteren naar de intonatie van de stem
…
pas dan maak je kans om naast de letterlijke inhoud (inhoudelijk niveau) ook de echte bedoeling
van de boodschap (betrekkingsniveau) te ontvangen.
3
, 1.4 Referentiekader of wereldmodel
= Alles wat je bezit aan kennis, ervaringen, waarden, normen, gewoonten en overtuigingen.
Heeft en invloed op de manier waarop je waarneemt en interpreteert
Uniek voor elk van ons!
Effectieve communicatie = je verdiepen in het wereldbeeld van de ander
1.5 3 vormen van communicatie
Taal / verbale communicatie = de woorden en zinnen die je uitspreekt
Intonatie = de manier van spreken met beklemtoning om iets duidelijk te maken
Lichaamstaal/ non-verbale communicatie = signalen die je met je lichaam kunt geven
Congruentie
De drie vormen zijn afgestemd op elkaar
Bv. iets leuks vertellen, daarbij glimlachen
Discongruentie:
Drie vormen zijn niet afgestemd op elkaar
Bv. iets droevigs vertellen, daarbij glimlachen
Verwarrend
1.6 Metacommunicatie
Communicatie over de communicatie zelf
Praten over de manier waarop je met elkaar praat
Verhelderen van de onderlinge verhoudingen tussen jou en je gesprekspartner
Ruis weghalen
1.7 Tot slot
Zie besluit pagina 27
Hoofdstuk 2. Grip op je emoties
je eigen emotionele bewustzijn vergroten
2.1 Drie breinen
3 autonome breinen met elk hun eigen functies en mogelijkheden.
De 3 breinen werken in het beste geval in harmonie met elkaar samen.
3 evolutionair ontwikkelde lagen:
Het reptielenbrein (de hersenstam)
o Overleving
o Voortplanting
o instincten
Het zoogdierenbrein (het lymbisch systeem)
o Emoties
o Woede, angst
o Plezier, liefde
o Enz.
Het menselijke brein (neocortex)
o Intellect
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisadesmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
