Samenvatting
Samenvatting veterinaire epidemiologie en economie
- Vak
- QVE-20306
- Instelling
- Wageningen University (WUR)
Samenvatting epidemiologie en economie, met nadruk op powerpoints en leerdoelen uit studie wijzer.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 29 pagina's
Voorbeeld 4 van de 29 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
8 beoordelingen
Door: borishafkamp • 11 maanden geleden
echt lekker
Door: peter-melvinfransen • 5 jaar geleden
epi deel goed, eco deel niet goed
Door: nolsimons1 • 4 jaar geleden
Door: marc_vanlith • 6 jaar geleden
Door: felix1395 • 7 jaar geleden
Door: christydewildt • 7 jaar geleden
Door: xmaadx • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Veterinaire Epidemiologieen Economie
1
Samenvatting Veterinaire Epidemiologie en Economie
,Inhoud
1. Gezondheid en Ziekte 3
2. Ziektepreventie 6
Preventie methoden 6
3. Epidemiologie, causaliteit en ziektematen 8
3.1. De scope van epidemiologie 8
3.2. Causaal 10
3.3. Ziektematen 12
4. Observationeel-analytisch onderzoek 14
4.1. De drie vormen van observationeel-analytisch onderzoek: 14
4.2. Berekeningen bij observationeel-analytische onderzoeken 15
5. Diagnostiek, SE/SP en voorspellende waarden 18
5.1. Sensitiviteit en specificiteit 18
5.2. Relatie SE, SP en prevalentie (P) 19
5.3. Voorspellende waarden (PV+) 19
5.4. Voorspellende waarde (PV-) 20
5.5. Kappa (indien geen gouden standaard) 20
6. Bias en steekproeven 21
6.1. Sampling methodes 21
6.2. Steekproefgrootteberekening bij schatten van proportie (bv. P) 22
6.3. Steekproefgrootteberekening bij schatten van proportie met SE en SP < 100% 22
6.4. Steekproefgrootteberekening voor detectie van ziekte 23
7. Confounding 24
8. Economie 25
8.1. Economische begrippen 25
8.2. Effecten van ziektes 25
8.3. Economisch effect dierziektes 26
8.3. Partial budgetting 27
8.4. Kosten-baten analyse 28
8.5. Beslisboom 29
2
Samenvatting Veterinaire Epidemiologie en Economie
, 1. Gezondheid en Ziekte
Definitie gezondheid: fysisch, psychisch en sociaal welbevinden (World Health Organization).
Gezondheid is meer dan alleen de afwezigheid van een ziekte.
Gezondheid is een relatief begrip en dus is de status van een dier niet altijd (ook niet door
deskundigen) gemakkelijk vast te leggen. Daarnaast kan met niet in alle gevallen zien of een
dier ziek of gezond is, bijvoorbeeld bij subklinische ziekte waarbij een ziekte niet met het
blote oog waar te nemen is (geen klinische verschijnselen).
Homeostase: het adaptatie vermogen van een dier. Een tijdelijke of blijvende anatomische,
fysiologische of gedragsverandering van het organisme om gezondheidsbedreigende invloeden te
verkleinen.
- Specifiek: bijv. omgevingstemperatuur is hoog: transpiratie en vasodilatie
- Aspecifiek: stress
Stress: een aspecifieke reactie op een willekeurige prikkel/belasting wat het dier in staat stelt om te
kunnen leven met suboptimale omstandigheden. (LET OP: tenzij de prikkel lang aanhoud →
negatieve gevolgen).
General Adaptation Syndrome (GAS): activering van de hypothalamus, hypofyse en bijnier
schakeling (endocrinologie). Drie fases:
- Alarm: Eerste lichte daling tot onder normaal, dan verhoging tot boven normaal
- Weerstand: adaptatie
- Uitputting: lange-termijn blootstelling aan de zelfde stressor, met uiteindelijk de dood
Figuur 1: drie fases GAS
In- en uitwendige invloeden op gezondheid:
Dier Milieu
Genetische constitutie Productiestadium Abiotisch milieu Biotisch milieu
Milieu eisen Leeftijd Voeding Pathogenen
Adaptatievermogen Geslacht Huisvesting Niet-pathogenen
(re)productiestadium Klimaat Sociaal milieu
3
Samenvatting Veterinaire Epidemiologie en Economie
, Gezondheidskenmerken:
- Lichaamstemperatuur
- Spijsvertering
- Ademhaling
- Gedrag
- Gang en stand
- Conditie
- Huid, haar en veren
- Circulatieapparaat
- Slijmvliezen
- Productie
- Reuk
Ieder symptoom is meestal niet specifiek voor één ziekte. Op grond van symptomen word
een (waarschijnlijkheids-)diagnose gesteld.
Een (waarschijnlijkheids-)diagnose kan bevestigd worden door onderzoek te doen naar
secreta/excretie, sectie en serologisch onderzoek (= bloedonderzoek).
Bloedonderzoek kan op drie verschillende manieren:
- (producten van) pathogeen (ook wel antigeen)
- Antistoffen (ook wel antilichamen)
- Samenstelling van het bloed
LET OP: bloedonderzoek is snel en goedkoop, maar heeft nadelen (vals positieve en negatieve
uitslagen)
Vals-positieve uitslag: wanneer een dier getest is en ziek wordt verklaard door de test, maar in
werkelijkheid niet ziek is.
Vals-negatieve uitslag: wanneer een dier getest is en niet ziek wordt verklaard door de test, maar in
werkelijkheid wel ziek is.
Belang van ziekte: behalve dat ziekte van economisch belang is, zijn ook aspecten van
volksgezondheid (zoönoses: Salmonella, Capylobacter, Q-koorts, MRSA, ESBL), welzijn en kwaliteit
van het product van belang.
4
Samenvatting Veterinaire Epidemiologie en Economie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper midde046. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen