Samenvatting
Samenvatting Begrippenlijst Reader OT en NT DCBO 1
- Vak
- DCBO 1
- Instelling
- Hogeschool InHolland (InHolland)
Samenvatting van 5 pagina's voor het vak DCBO 1 aan de InHolland
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
Voorbeeld 3 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
BegrippenReader OT en NT
OT 39 boeken
NT 27 boeken
Deuterocanonieken 27 boeken, maar worden alleen bij de katholieken gebruikt. Bij de
protestanten heten deze boeken apocriefen. Ze zijn in het middenoosten
geschreven tussen 900 v. chr. tot 100 n. chr.
Oude testament De naam komt van het hebreeuwse woord verbond berieth. Dit woord
wordt gebruikt voor een verdrag tussen verschillende volken, namelijk: god –
persoon en god – volk van isreal.
Septuaginta De Septuagint, vaak afgekort tot LXX, is de naam voor de Griekse vertaling
van de Tenach of het Oude Testament, die tussen circa 250 v.Chr. en 50
v.Chr. werd gemaakt. De joden verspreiden zich al snel over andere landen,
waardoor zij het Hebreeuws minder begrepen, daarom is deze vertaling
gemaakt.
Vulgata De Vulgaat is eenbelangrijke Bijbelvertaling in het Latijn. Gemaakt door
hieronymus. In het jaar 382 kreeg hij de opdracht van de paus om alle
vertalingen die in omloop waren te bundelen en desnoods opnieuw te
schrijven.
Testamentum Betekend verbond.
Christendom Jeremia en Ezechiel spreken over een nieuw verbond tussen God en zijn
volk, er wordt hier twee keer over gesproken in het NT. Christendom heeft 66
of 73 boeken.
Bijbel Is geschreven in het Aramees (OT) en Grieks (NT).
Legende 70 geleerde zouden in 70 dagen onafhankelijk van elkaar zitten schrijven en
kwamen allemaal met dezelfde vertaling.
NT schrijvers Maakte gebruik van het OT.
e
Statenvertaling De eerste NL vertaling kwam in de 13 eeuw. Maar op de Nationale Synode
van Emden in 1571 werd verteld dat een correcte vertaling wenselijk was en
deze kwam in 1637 en werd statenvertaling genoemd, omdat de staten
hiertoe opdracht hadden gegeven.
1927 Nederlandse bijbelgenootschap maakte een nieuwe vertaling.
NBG De NL vertaling was in 1951 was af en heette NBG. In 2004 kwam er weer
een nieuwe vertaling: nieuwe bijbelvertaling.
TeNaCH Thora is de kern, Nebiim is over wat er van de thora terecht kwam in de
dagelijkse praktijk en chetoebim de reacties van de mensen die proberen de
thora in de praktijk te brengen.
Chetoebim De wijsheidsboeken als Spreuken, Prediker en Job
De gedichtenverzamelingen Psalmen en Hooglied
De boeken Esther, Ruth, Klaagliederen en Daniël
En de geschiedeniswerken Kronieken 1 en 2, Ezra en Nehemia
Canon De boeken die door de geloofsgemeenschap erkend zijn als gezaghebbend,
zijn door hen opgenomen in de canon van de Bijbel. Canon: afgeleid van het
Griekse woord meetlat. Elk boek uit het OT en NT werd zorgvuldig gemeten
en gewogen op zijn inhoud en geloofswaarde vóór het ls het Heilige Schrift
mocht gelden. Wanneer het geaccepteerd was, werd het een meetlat, een
maatstaf voor het geloof en de juiste opvattingen daarover.
Namen Judit, Tobit, Makkabeeen, wijsheid, Jezus Sirach, Griekse gedeelten van
deuterocanonieke Esther, Baruch en de brief van Jeremia. Worden door de katholieken erkend,
boeken maar door de protestanten als apocrief beschouwd.
Apocriefen Geschriften die als verborgen worden gelabeld. Geschriften die er wel zijn
maar niet erkend worden door sommige kerken.
Apocriefen Er zijn boeken die door de katholieken en protesten apocrief worden
beschouwd: het evangelie Thomas en evangelie naar Judas.
Indeling bijbel Gen. 2 :7 staat voor: genesis hoofdstuk 2 vers 7. Deze nummering komt van
twee Franse mannen, Etienne Langdon kwam hierop in 1226. Robert
Estienne zette voor iedere zin een cijfer in 1551.
,Voorvaderen De mensen die in het begin van het eerste millenium voor christus het volk
isreal hebben gevormd, zijn hoofdzakelijk afkomstig uit rondzwervende
stammen uit Mesapotamie, Palestina, Egypte.
De berg Sanai Deze groepering heeft zich bij de berg sanai gevestigd en verenigd met de
stammen. Deze grotere groepering nam ook displaced persons op,
waaronder, vakleiden, arme boeren, slaven.
Israelische Zijn godsdienstige beinvloed door Kanaanieten en leefde in de tijd van
e e
stammen Richteren 12 en 11 eeuw.
Richteren De Kanaänitsche bevolking was onder leiding van Sisera in de tijd van
Debora en Barak (Richteren 5). De andere grote Richteren kwamen meestal
in actie om zich te weer te stellen tegen aanslagen van buiten: tegen de
Moabieten, Midianieten, Ammonieten en Filistijnen.
Tijd van de Was een duistere tijd, waardoor er veel samenhorigheid ontstond zeker in het
richteren noorden. Hierdoor kwam de eerste koning Saul. Gevolg was: het ontstaan
van een staat. Gevolgen monarchie: centralisatie, tempel van de koning,
doorbreking stamstructuren, dure hofhouding, kostbare bouwprogramma’s en
expansieoorlogen, veilige grenzen, opbloei wetenschap, ontstaan nationaal
besef.
Salomo Was koning en ging dood in 922 v chr. toen het rijk uit een viel. Er waren toen
twee isrealitische staten: tiens tammen rijk (noord) en twee stammenrijk Juda
(zuid). In het zuiden bleef een monarchie bestaan.
Noord-isreal Werd door staatsgrepen en revoluties minder stabiele monarchie. Maar
groeide onder Omri, Jehu en Jerobeam II uit tot een belangrijke staat.
Typerend voor deze staat was: openheid en kwetsbaarheid door
internationele betrekkingen, contact met kanaatitische volk, ontstuimige
politieke en godsdienstige ontwikkelingen en de strijd om sociale vaardigheid.
De val van Noord isreal en Samara in 721. Doordat de kleine staten in Syrie en Palestina
druk ondervonden van Assyrie, die later ook grote gebieden heroverde. Juda
met als hoofdstuk Jeruzalem werd een opvangplek voor vluchtelingen uit het
noorden.
Samaritanen De achterblijvers vemengden zich met de kolonisten, evenals hun gebruiken
en godsdiensten. Zo ontstond deze bevolkingsgroep.
Theologische Dit leidde tot nieuwe stromingen, euteronomistische beweging gevolg:
stroming nieuwe impulsen godsdiensitge leven, ingrijpende beinvloeding en nieuwe
bedding.
Juda Juda is tijdens die tijd (eind 8e eeuw v.c.) eigenlijk nooit meer vrij geweest
van Assyrische onderdrukking en uitbuiting, totdat het Addyrische rijk ten
onder ging met de val van Nineve in 621 v.c.
597 In 597 viel Jeruzalem in handen van het leger van de nieuwe wereldheerser,
de Babylonische koning Nebukadnezar, die de Judese koning, Jojachin, met
diens hele hofhouding en ambtenaren en de toplaag van de bevolking naar
Babylonië deporteerde. Een tweede veldtocht maakte een definitief einde aan
de staat Juda.
- Bekende leidende figuren waren Ezechiël en de profeet uit de school van
Jesaja, die wij Deurojesaja noemen. Aan de ballingschap kwam een eind
toen de Perzische koning Cyrus het Babylonische rijk in 539 v.c. onder de
voet liep en de ballingen toestemming gaf terug te keren naar hun land.
Semi- Onder toezicht en bescherming van de Perzische machthebbers ontstond in
onafhankelijke Jeruzalem een semionafhankelijke Joodse staat onder leiding van
Joodse staat Zerubbabel, een lid van het davidische koningshuis. De tempel werd
herbouwd (520-516 v.c.), een zaak waarover profeten als Haggaï en Zacharia
zich hebbeningezet. Deze tijd wordt gekenmerkt door grote verwarring, met
name als gevolg van de machtsstrijd tussen deuit Babylonië teruggekeerde
joods-samaritaanse elite over de vraag wie het eigenlijk voor het zeggen had.
Toen Alexander de Grote rond 33 v.c. een eind maakte aan het Perzische
rijk, kwam Palestina onder Griekse heerschappij en meer direct in de
invloedssfeer van het Hellenisme. Na de dood van Alexander in 323 v.c. was
Palestina gedurende meer dan een eeuw een deel van het Ptolemese rijk.
, 200 v chr. Werd Palestina een deeel van het Seleucidische rijk onder Antiochus de
Grote.
Verloop 165 v chr. Op 25 december 165 v.c. werd Jeruzalem bevrijd en de tepel gereinigd en
tot 66 na chr. opnieuw ingewijd. Ter herdenking daarvan werd het Chanoekafeest ingesteld:
het feest der tempelinwijding of het vernieuwingsfeest. Het priesterlijk
geslacht der Makkabeeën, ook Hasmoneeën genoemd, regeerde een eeuw
lang. Deze periode wordt gekenmerkt door veel inwendige strijd,
versplintering en partijvorming.
In het jaar 63 v.c. toen het leger van Pompejus Jeruzalem innam, kwam
Palestina onder Romeinse heerschappij, plaatselijk onder het bestuur van het
marionettenvorstenhuis der Herodessen. Onder hun regering namen de
verdeeldheid, verbittering en spanning toe, totdat in 66 n.c. een nieuwe
bevrijdingsoorlog uitbrak.
Eind Isreal Het verzet tegen de Romeinen werd echter pas definitief gebroken na de
132-135 mislukte opstand in 132-135 onder leiding van Simon ben Kosiba, toen
Jeruzalem opnieuw door de Romeinen veroverd werd en het alle Joden op
straffen van de dood verbonden werd de stad te betreden. Daarmee kwam
een einde aan het bestaan van Israël als staat. Palestina bleef geregeerd
door Rome, en toen dat in 476 het onderspit tegen de Germanen moest
delven, nam Byzantium het bestuur over.
636-1099 na chri. Arabische periode
1291 In 1291 is Palestina weer in Egyptische handen gekomen en in die tijd werd
het een echt Islamitisch land.
1516 Geleidelijk aan verminderde de Egyptische macht en in 1516 veroverden de
Turken onder sultan Selim van Constantinopel Egypte, waardoor ook de
bezette gebieden Palestina en Syrië aan de Turken toevielen.
1553 Deze Turken maakten in 1453 een einde aan het christelijke Byzantijnse rijk
en maakten van Constantinopel een islamitische stad. Dit Turks-Ottomaanse
rijk handhaafde zich van 1516 tot 1917.
1947 Palestian werd door de VN gedeeld in een Joodse en Arabische staat.
14 mei 1948 Joden roepen Isreal uit als land, hierna werd de staat direct aangevallen door
Egypte, Transjordanie, Syrie, Libanon, Saoedi-Arabie en Irak.
1956 Ontstond een nieuwe oorlog met de buurlanden. Nasser had het Suezkanaal
tot Egyptisch gebied gemaakt, wat Franktijk en Engeland aan de zijde van
Israël bracht.
5 tot 10 juni 1967 De Zesdaagse oorlog, ingeleid door de terugtrekking van de VN
troepenmacht en door de Egyptische blokkade van de toegang tot de Golf
van Eilat.
1973 Brak er een vierde oorlog uit, die de eerste dagen zeer succesvol was voor
de Arabische legers. Israël heeft het Egypte zeer kwalijk genomen dat het de
oorlog begon op Grote verzoendag (Yom Kippoer), 6 oktober 1973, toen veel
Israëliërs in de synagoge waren.
1974 & 1975 In 1974 en 1975 kwamen er troepenscheidingsovereenkomsten tot stond
voor de Golan hoogvlakte en het Suezkanaal.
2000 In 2000 bracht Ariël Sharon een bezoek aan de Tempelberg. Dit zorgde voor
een tweede intifada: opstand van de Palestijnen tegen de Israëliërs.
2004 In 2004 ontruimde Israël Gaza en na verkiezingen in 2006 kwam daar Hamas
aan de macht. Deze organisatie wordt door Israël, de EU en de VS gezien als
terroristisch en om die reden wordt er niet meer structureelonderhandeld over
vrede
2006 In 2006 brak de laatste oorlog uit die tussen Israël en de Hezbollah beweging
in
Libanon.
Afronding Vooral het orthodoxe Israël hecht nog steeds aan de landgrenzen zoals
koning David die heeft gekend: van de Sinaï-woestijn tot aan Damascus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Evapabo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60281 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen