Zeer overzichtelijke uitwerking van de voorgeschreven tentamenstof op basis van de hoorcolleges, werkgroepen en literatuur. Handige overzichtjes van koppelingen tussen verschillende schrijvers en onderwerpen uit verschillende leswerken om je tentamen mee te halen!
Week 1:
S. Wirken - Crime and Peace: International interventions to cope with rule of law challenges in Latin
America
Soorten criminaliteit:
In het kader van rule of law undermining crime kan het onderscheid gemaakt tussen paria- criminaliteit
en elite-criminaliteit.
- Paria-criminaliteit kan worden gezien als outsider crime, dat wordt gepleegd door criminelen
die bereid zijn de confrontatie met de staat aan te gaan door bijvoorbeeld onder andere het
geweldsmonopolie van de staat op de proef te stellen.
o Het wordt gekenmerkt door een bottom-up uitdaging van het geweldsmonopolie van de
staat.
o Paria-criminelen verbergen zich niet voor de staat en gaan een directe confrontatie aan
met de staat (in plaats van bijvoorbeeld voor/binnen de staat te werken).
o Paria-criminaliteit gedijt het beste op de afwezigheid of zwakte van een staat.
o Paria-criminaliteit vormt een externe bedreiging voor de staat.
o Veel geweldgebruik.
- Elite-criminaliteit is insider crime, dat wordt gepleegd door criminelen die door middel van of
voor de staat werken, waardoor de legitimiteit van de staat op de proef wordt gesteld.
o Elite-criminaliteit daarentegen heeft juist belang bij een stabiele staat.
o Elite-criminaliteit bedreigt de rule of law van binnenuit.
o Het is veelal geweldloos.
Criminalized states:
Het uiteindelijke resultaat van de vicieuze cirkel binnen een staat van gewelddadige criminaliteit,
corruptie en straffeloosheid van criminelen is een samensmelting van criminelen en de staat. Staten
waarbinnen dit proces zich voltooit heeft kunnen criminalized states genoemd worden.
→ Voorbeeld: nazi-Duitsland en staten die de doelen van georganiseerde misdaad bevorderen.
Aanpak van georganiseerde misdaad:
In het kader van de wetshandhaving worden militairen (die in beginsel werkzaam zijn op het gebied
van de externe component van het geweldsmonopolie) steeds vaker ingezet binnen de landsgrenzen.
Militarisering als reactie op de criminele dreiging kan bepaalde vormen van paria-criminaliteit
tegengaan, maar is niet effectief ter bestrijding van elite-criminaliteit.
- Militarisering is om de volgende redenen problematisch:
o Er is een groter risico op mensenrechtenschendingen, omdat militairen niet getraind zijn
om verdachten op te pakken en burgerprotesten te de-escaleren.
o Er zijn grote risico’s voor het constitutionele bestuur, omdat militairen ook een rol gaan
vervullen binnen de regering (op bijvoorbeeld ministeries).
o De inzet van het leger in het kader van wetshandhaving leidt tot ineffectieve
misdaadbestrijding, want bijvoorbeeld het veiligstellen van een plaats delict en het
verzamelen van bewijs is een taak waarvoor het leger slecht is toegerust.
o Het inschakelen van het leger brengt enorme kosten met zich mee voor instellingen, want
door de inschakeling van het leger wordt het probleem van de capaciteit en het
, vertrouwen in de politie verergerd, aangezien het geld dat wordt uitgegeven aan de inzet
van het leger niet meer kan worden geïnvesteerd in de politie.
Er is een toenemende privatisering te zien van de tot nu toe publiekelijk gereguleerde veiligheid. Het
geweldsmonopolie van de staat wordt steeds meer gedeeld met particuliere actoren.
- Privatisering van de publieke veiligheid is om de volgende redenen problematisch:
o Er is een groter risico op mensenrechtenschendingen, want particuliere bewakers zijn vaak
minder goed opgeleid.
o Het grootschalige gebruik van particuliere beveiligingsbedrijven brengt enorme kosten
met zich mee voor instellingen, want alle middelen die besteed worden aan de diensten
van particuliere beveiligingsbedrijven kunnen niet worden geïnvesteerd in de politie.
Mano dura staat voor een zero tolerance aanpak in het kader van misdaadbestrijding. Het richt zich
op repressieve actie in het kader van de misdaadbestrijding, waarbij preventie en rehabilitatie van
veroordeelden als minder belangrijk wordt gezien.
- De mano dura-strijd tegen paria-criminelen kan leiden tot flagrante gewelddadigheden
gepleegd door overheidsactoren.
- Elite-criminaliteit kan niet worden aangepakt.
Internationale aanpak:
In het kader van de Law and Development Movement werd de rule of law in andere landen bevorderd.
- LDM-professionals richten zich telkens op een specifieke institutie – het Wetboek van
Strafrecht, de rechterlijke macht, de politie, het penitentiaire systeem – als doel op zich.
- De benadering kende een aantal nadelen:
o De LDM-professionals hadden alleen oog voor veranderingen van insituties en ze hadden
geen oog voor cultuur.
• De rule of law gaat niet zozeer alleen over instituties, maar ook over cultuur. Terwijl
dergelijke instituties binnen korte tijd kunnen worden vormgegeven, nemen culturele
veranderingen meer tijd in beslag en vereisen ze verschillende soorten interventies.
o De LDM-professionals hadden geen oog voor actoren, die baat hebben bij het ontbreken
of de slechte kwaliteit van de rechtsstaat.
• De LDM-beweging ging niet in op de belangen die verankerd waren in een afwezige of
slecht functionerende rule of law (rechtsstaat). Dat wil zeggen dat er altijd mensen zijn
die baat hebben bij het ontbreken of de slechte kwaliteit van een rechtsstaat en die
belang hebben bij het behoud van die situatie.
o De LDM-professionals hebben zich het proces van de hervorming van de rule of law
(rechtsstaat) toegeëigend.
• Als LDM-professionals naar een ‘doelland’ gaan en de lokale gemeenschap vertellen
hoe ze de dingen op het gebied van het recht moeten doen, een herzien wetboek van
strafrecht achterlaten en vervolgens het land verlaten, ervaart de lokale gemeenschap
het herziene wetboek van strafrecht als een institutie die hen vreemd is en die hen is
opgelegd.
o De LDM-professionals hadden te veel vertrouwen in de gedachte dat economische groei
spillover effecten zou hebben.
, De Rule of Law Revival probeert te leren van de tekortkomingen van LDM. Het doel van de Rule of
Law Revival is om instituties niet langer als doel te zien, maar om instituties als middel te zien. In het
kader van de Rule of Law Revival ligt veel nadruk op de onderliggende culturele veranderingen, die
moeten plaatsvinden voordat instituties het doel kunnen bereiken waarvoor ze worden gepromoot of
tot stand zijn gebracht. Zo is het doel niet langer een moderne rechtbank, maar juist een
onafhankelijke rechter voor wie de moderne rechtbank een middel is.
- De tekortkomingen kunnen als volgt worden samengevat: er wordt nog altijd ingegrepen door
middel van spoedreacties, die zijn gericht op top-down oppervlakkige institutionele
veranderingen in de hoop dat er een trickle- down effect optreedt, zonder in dit kader tot de
kern van de zaak door te dringen.
- De benadering kende een aantal nadelen:
o Er bestond verwarring over de onderneming.
o Hervorming van de veiligheidssector stond los van de bevordering van de rule of law.
• Terwijl de nadruk werd gelegd op de externe markt en de democratie, werd de
hervorming van de veiligheidssector behandeld als een domein dat losstaat van de
bevordering van de rule of law.
o Veel inspanningen blijven oppervlakkig doordat bijvoorbeeld de overstap gemaakt wordt
van een inquisitoir strafrechtstelsel naar een accusatoir strafrechtstelsel, terwijl niet
gekeken wordt naar het onderliggende probleem.
o Wat economische ontwikkeling betreft, is in de meeste programma’s het doel om een
kapitalistische markteconomie te bevorderen of creëren. Er wordt geloofd dat vervolgens
een bepaald trickle-down effect zal optreden.
Bij gebrek aan een doeltreffende internationale aanpak is een effectievere bestrijding van rule of law
undermining crime afhankelijk van nationale rechtsstelsels. Wanneer de internationale gemeenschap
pogingen van staten ondersteunt om de nationale veiligheidssituatie in de betreffende staat te
verbeteren en tegelijkertijd de beginselen van de rule of law te handhaven, kan een positief voorbeeld
worden gegeven, dat de vraag van de bevolking naar mano dura compenseert.
J. Meierhenrich – The Remnants of the Rechtsstaat: An Ethnography of Nazi Law (H9: Authoritarian
Rule of Law)
Dikke en dunne interpretatie van de rechtsstaat:
Meierhenrich maakt een onderscheid tussen een dunne (formele) interpretatie en dikke (substantiële)
interpretatie.
- Dunne (formele) interpretatie: het ziet erop toe dat er regels en procedures bestaan. Het kijkt
alleen naar hoe de regels eruitzien en aan wat voor vereisten die regels moeten voldoen.
- Dikke (substantiële) interpretatie: het kijkt niet alleen naar het bestaan van regels, maar ook
naar het effect van de regel en of ze tot een rechtvaardige uitkomst leiden. Er wordt
onderzocht of het leven van individuen er beter op wordt en of de regel leidt tot een
rechtvaardige uitkomst.
→ LET OP: er worden dus meer eisen gesteld aan de rechtstaat en de rule of law, want het kan
in het kader van de dikke interpretatie niet zo zijn dat er alleen maar regels zijn en dat het niet
uitmaakt of er een rechtvaardige uitkomst is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nouridijker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.