Inhoud
Hoofdstuk 1 - Wat is recht?....................................................................................................................2
1.2 - Omschrijving en doel van het recht............................................................................................3
1.3 - Rechtsgebieden..........................................................................................................................3
1.4 - Personen in het recht.................................................................................................................4
Hoofdstuk 2 - De overheid......................................................................................................................5
2.2 - Staat en staatsrecht....................................................................................................................5
2.3 - De drie overheidstaken..............................................................................................................5
2.4 - De landelijke / centrale overheid................................................................................................6
2.5 - De provinciale en gemeentelijke overheid.................................................................................6
2.6 - De Europese instellingen............................................................................................................7
Hoofdstuk 3 - De bronnen van het recht................................................................................................9
3.2 - De wet........................................................................................................................................9
3.3 - De jurisprudentie........................................................................................................................9
3.4 - Internationale verdragen..........................................................................................................10
3.5 - Europese wetgeving.................................................................................................................10
3.6 - Gewoonterecht.........................................................................................................................10
Hoofdstuk 4 - De wet als belangrijke rechtsbron..................................................................................11
4.2 - Verschillende wetten................................................................................................................11
4.3 - De hiërarchie van wetgeving....................................................................................................11
4.4 - De totstandkoming van een wet in formele zin........................................................................12
Hoofdstuk 5 - De wettenbundel...........................................................................................................12
5.1 - Inleiding....................................................................................................................................12
5.2 - Privaatrecht en publiekrecht....................................................................................................12
5.3 - Materieel en formeel recht......................................................................................................13
5.4 - Dwingend en regelend recht....................................................................................................13
5.5 - Opzoeken, noteren en lezen.....................................................................................................14
Hoofdstuk 6 - Het procesrecht.............................................................................................................15
6.2 - Procesrecht...............................................................................................................................15
6.3 - Uitgangspunten van het procesrecht.......................................................................................16
6.4 - Organisatie van de rechtspraak................................................................................................17
6.5 - De bevoegdheid van de rechter................................................................................................18
6.6 - Verloop van procedure in eerste aanleg...................................................................................19
6.7 - Rechtsmiddelen........................................................................................................................21
Hoofdstuk 7 - Privacywetgeving...........................................................................................................22
7.2 - Persoonsgegevens....................................................................................................................22
7.4 - Beveiliging van persoonsgegevens...........................................................................................23
1
, 7.5 - Autoriteit Persoonsgegevens....................................................................................................23
7.6 - Rechten van betrokkene...........................................................................................................23
Hoofdstuk 9 - Vermogensrecht.............................................................................................................24
9.2 - Vermogensrechten...................................................................................................................24
9.3 - Goederenrecht.........................................................................................................................24
9.4 - Verkrijging van goederen..........................................................................................................25
9.5 - Verbintenissenrecht.................................................................................................................25
9.6 - Verbintenissen uit een overeenkomst......................................................................................25
9.7 - Verbintenissen uit de wet.........................................................................................................26
9.8 - Een rechtszaak in het verbintenissenrecht...............................................................................26
Hoofdstuk 10 - Arbeidsrecht.................................................................................................................27
10.2 - Juridische constructies verrichten van arbeid.........................................................................27
10.3 - De arbeidsovereenkomst........................................................................................................27
10.4 - De collectieve arbeidsovereenkomst......................................................................................28
10.5 - Ontslag....................................................................................................................................29
Hoofdstuk 12 - Bestuursrecht...............................................................................................................30
12.2 - De Algemene wet bestuursrecht en bijzondere wetten.........................................................30
12.3 - Bestuurshandelingen..............................................................................................................30
12.4 - Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb).............................................................31
12.5 - Handhaving.............................................................................................................................32
12.6 - Een rechtszaak in het bestuursrecht.......................................................................................32
Hoofdstuk 1 - Wat is recht?
2
,1.2 - Omschrijving en doel van het recht
In het recht staan regels die eerlijk en rechtvaardig zijn en met iedereen rekening
houden. Het recht gaat over normen en waarden van een samenleving.
Normen en waarden geven aan wat mensen belangrijk vinden en hoe je met
elkaar omgaat. Als normen en waarden veranderen, verandert het recht ook
(voorbeeld alimentatie).
Recht:
1. Recht als geheel van regels.
Het recht is het geheel van overheidsregels dat geldt in een
samenleving.
Rechtsregels zorgen voor een georganiseerde samenleving (iedereen
weet wat zijn rechten en plichten zijn) en een rechtvaardige oplossing
bij conflicten.
Regels zijn afspraken tussen personen over gedrag. Niet alle regels zijn
rechtsregels.
Drie kenmerken van rechtsregels:
- Ze zijn gemaakt door de overheid.
- Ze gelden voor iedereen in Nederland.
- Bij het overtreden of het niet opvolgen van een rechtsregel kun je naar
de rechter.
Rechtsregels worden ook wel overheidsregels genoemd. Ze staan in
allerlei wetten en regelingen en vormen samen het Nederlands recht.
2. Recht als aanspraak.
Recht als aanspraak gaat over de rechten van burgers, hetgeen waar je
aanspraak op kunt maken.
1.3 - Rechtsgebieden
De vijf rechtsgebieden:
1. Burgerlijk recht.
Het burgerlijk recht beschrijft de juridische relaties: de relaties in het recht,
tussen burgers en bedrijven.
- Vermogensrecht.
De zakelijke relaties in het vermogensrecht gaan over geld of je kunt er
een waarde aan toekennen (‘op geld waardeerbaar’). Voorbeeld:
huurder – verhuurder, werkgever – werknemer.
- Personen- en familierecht.
De familierechtelijke relaties in het personen- en familierecht gaan over
relaties tussen familieleden. Het zijn de regels over personen
(‘natuurlijke personen’). Voorbeeld: regels over huwelijk, recht op voor-
en achternaam.
- Rechtspersonenrecht.
Het rechtspersonenrecht beschrijft de juridische relaties tussen
rechtspersonen (bedrijven/instellingen) en andere personen of
rechtspersonen.
2. Staatsrecht.
Het staatsrecht beschrijft hoe de Nederlandse staat is georganiseerd: (Zie
pagina 15.)
- Welke landelijke, provinciale en gemeentelijke
overheidsorganen er in het Koninkrijk der Nederlanden zijn.
3
, - Regels over hoe deze organen worden gekozen of benoemd en wat
hun taken en bevoegdheden zijn.
- Rechten van burgers in ons land.
3. Strafrecht.
Het strafrecht beschrijft:
- Verboden waarop de overheid straf heeft gezet.
- Regels voor politie en justitie bij de opsporing en veroordeling van
verdachten.
4. Bestuursrecht.
Het bestuursrecht beschrijft hoe de overheid haar bestuurstaak moet
uitoefenen. (Voorbeeld: vergunningen afgeven, studiefinanciering
verlenen, wegen aanleggen, belasting heffen, etc.)
Besturen is het zorgen voor een goede gang van zaken in het land.
Het bestuursrecht beschrijft de regels waaraan de overheid zich moet
houden bij het besturen.
5. Internationaal recht.
Het internationaal recht regelt de verhouding met andere landen en de
positie van Nederland in internationale organisaties, zoals de Verenigde
Naties en de Europese Unie.
1.4 - Personen in het recht
Rechtspersonen: ‘personen in het recht’, maar dit zijn geen mensen van vlees
en bloed. Een rechtspersoon kan iets kopen, een gebouw huren, mensen in
dienst nemen. Ze kunnen rechten en plichten hebben.
Twee soorten rechtspersonen:
1. Rechtspersonen in het burgerlijk recht, zoals de naamloze vennootschap
(nv) en de besloten vennootschap (bv), de stichting, de vereniging.
2. Rechtspersonen die een overheidstaak uitvoeren, zoals de staat, de
provincie en de gemeente.
Rechtspersonen en natuurlijke personen zijn allebei rechtssubject: drager van
rechten en plichten. Ze zijn echter niet overal in het recht gelijk. (Voorbeeld: een
rechtspersoon kan niet trouwen, dus hier gelden geen familierechten voor.)
Rechtsfeiten: situaties, gebeurtenissen en handelingen waardoor een
rechtsgevolg ontstaat (er ontstaan rechten en plichten).
- Rechtshandeling: handeling door een persoon met gepland
rechtsgevolg. Voorbeeld: koopovereenkomst tekenen, testament
opmaken.
- Handeling door een persoon zonder gepland rechtsgevolg.
Voorbeeld: schade aan auto door aanrijding.
- Geen handeling door een persoon, wel een rechtsgevolg.
Voorbeeld: overlijden of geboorte (geboorte is niet handelen met de
bedoeling een rechtsgevolg te laten ontstaan).
Zie pagina 20 en 21 voor Samenvatting en Kernbegrippen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aniekeottevanger. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
