Dit is een complete samenvatting van het boekje 'goede tijden, slechte tijden' uit het boek Pincode. Ik heb deze samenvatting zelf gemaakt in vwo 6 (voor mij in het schooljaar ).
Check ook de andere samenvattingen die ik heb gemaakt van het boekje Pincode.
Samenvatting economie GTST
De trendmatige ontwikkeling is de gemiddelde groei per jaar van een bepaald economisch
verschijnsel, zoals bijvoorbeeld de productieomvang. Bij de productieomvang wordt het
verloop van de trend bepaald door de hoeveelheid en kwaliteit. Voorbeelden hiervan zijn:
Ontwikkeling in grootte van de beroepsbevolking
Scholing van beroepsbevolking
Hoogte van de arbeidskosten
Beschikbaarheid van grondstoffen
Als alle factoren goed worden ingezet, is de productieomvang in een land maximaal. Dit
noem je de productiecapaciteit.
De jaarlijkse groei verandert telkens. Dit heeft te maken met de effectieve vraag: de vraag
van gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland naar bepaalde producten en diensten. Door
schommelingen ontstaat de conjunctuurbeweging of conjunctuurgolf. De trendlijn geeft de
gemiddelde groei weer op lange termijn en is dus veel constanter dan de conjunctuurlijn.
Als de productie onder de trendlijn ligt, spreken we van laagconjunctuur. Er wordt
dan minder geproduceerd dan van tevoren was verwacht. Als deze trend langer
doorzet (meer dan twee achtereenvolgende kwartalen, is er een recessie.
Als de productie boven de trendlijn ligt, spreken we van hoogconjunctuur. De
grenzen van de productiecapaciteit worden dan bereikt. Vaak zetten bedrijven dan
extra personeel of extra machines in.
De trend tussen hoog- en laagconjunctuur wordt in principe telkens herhaald. Daartussen
zitten verschillende fasen: neergang, recessie, herstel, opleving, overspanning, crisis (again).
Door teruglopende bestedingen ontstaat laagconjunctuur. Als dit lang aanhoudt, gaan
bedrijven uiteindelijk minder produceren. Door onderbesteding (lage bestedingen voor een
langere periode) ontstaat er dan conjuncturele werkloosheid, omdat er ook minder arbeid
nodig is. Ook de bezettingsgraad neemt af: machines staan langer stil en kapitaalgoederen
worden minder benut. De rente daalt ook door de lagere vraag naar leningen.
Bij een aanhoudende toename van de bestedingen ontstaat hoogconjunctuur. De vraag naar
arbeidskrachten en de bezettingsgraad nemen toe. Als dit verschijnsel langere tijd doorzet, is
er uiteindelijk sprake van overbesteding. De productiecapaciteit wordt dan bereikt,
waardoor mensen overuren moeten maken en machines langer moeten draaien. Uiteindelijk
ontstaat zelfs een krappe arbeidsmarkt, omdat bedrijven hun werknemers meer loon
moeten gaan betalen. Daardoor verhogen bedrijven de prijzen van hun goederen. Ook
ontstaat er bestedingsinflatie: de vraag (en dus ook de rente) van leningen neemt toe.
De conjunctuur heeft ook gevolgen voor de overheid. Bij laagconjunctuur ontvangen ze
minder belastingen en premies, maar ze geven wel meer uit aan uitkeringen. Dit leidt tot het
oplopen van het overheidstekort, mede doordat de overheid probeert om de economie te
stimuleren. Zo hopen ze niet te diep in een recessie te komen, maar daardoor lopen de
tekorten wel op. Bij een hoogconjunctuur ontstaat er vaak juist een overschot. Om te
voorkomen dat de financiën teveel schommelen, maakt men een begroting. De overheid laat
zich hierbij leiden door de trendmatige ontwikkeling. Dit is een trendmatig begrotingsbeleid.
Voorbeelden (grafieken) bekijken blz. 8, 9, 10, 14
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jordiverwoert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
