Samenvatting
Volledige Samenvatting Blok 1.6: Inleiding in de Orthopedagogiek
Uitgebreide samenvattingen van alle 7 problemen die er in het blok worden behandeld.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Probleem 1: 100 jaar pedagogiekLeerdoel 1: Wat is pedagogiek?
Orthopedagogiek is een wetenschappelijke discipline (tak van wetenschap) en wordt
gekenmerkt door een pedagogisch gezichtspunt op problematische situaties.
Object: onderwerp van aandacht van een discipline.
Benaderingen orthopedagogiek
Definitie orthopedagogiek Nakken (1999): De orthopedagogiek richt zich op de beschrijving
van de aard en de achtergronden van problemen bij het opvoeden met het oog op
onderkenning, behandeling en preventie. Hulp kind en ouders.
Klassieke benadering: het ‘opvallende’ en ‘afwijkende’ kind staat centraal.
o Object: het afwijkende kind
o Doel: Methodische hulpverlening. Dit is de focus op de wetenschappelijk
verantwoorde methodiek om de gevolgen van een afwijking zo klein mogelijk
te maken.
o Van Gelder (1962): ‘De leer van het opvoedkundig handelen ten behoeve van
het in zijn opvoedbaarheid beperkt kind.’
o Vliegenthart (1970): ‘Opvoeding van kinderen die door verschillende oorzaken
niet met de gebruikelijke opvoedingsvormen opgevoed kunnen worden.’
Moderne benadering: de problematische opvoedingssituatie staat centraal.
o Object: problematische opvoedingssituatie
o Doel: Het optimaliseren van de opvoeding, zowel aan de kan van het kind als
de ouders.
o Ten Horst (1980): ‘Een menselijke planwetenschap die als veld van actie het
opvoedingsgebeuren heeft, dat zodanig leed met zich meebrengt dat men
meent niet verder te kunnen.’
o De Ruyter (1987): ‘De wetenschap over en ten bate van de hulpverlening aan
betrokkenen in een stagnerende opvoeding.’
Empirisch-analytische benadering (laatste ontwikkeling): verschillende pedagogische
handelingen en methoden worden uitgeprobeerd en er wordt gekeken of er van
verschillende effecten sprake is. Experiment. Empirisch onderzoek wordt
belangrijker.
Schrijft geen normen en waarden voor maar richt zich wel op de normen en waarden
die belangrijk zijn. Geen normatieve pedagogiek.
o Empirisch: ideeën voortdurend toetsen.
o Analytisch: delen van de werkelijkheid beschrijven en interpreteren.
Intersubjectieve navolgbaarheid: onderzoeksproces doorzichtig en navolgbaar te
maken.
Disciplines orthopedagogiek
Beschrijvend en verklarend: sterk empirisch georiënteerd en gericht op een evidence
based kennisbestand met betrekking tot problemen bij kinderen en de interactie met
hun opvoeders.
, Professionele hulpverlening bij problematische opvoedsituaties: praktijkgericht en
kennis en vaardigheden die hulpverleningsprocessen optimaliseren staan centraal.
Handelingsvoorschriften en normen over hulpverlening.
Profielen
Technisch-instrumentele opvatting van opvoeding: op grond van empirische
verklarende kennis zou de praktijk met meer inzicht kunnen handelen. Houdt geen
rekening met de keuzes van opvoeders maken (normen en waarden), levert alleen de
kennis. (Gedragswetenschap)
Opvoedingsbegrip: gaat uit van een proces tussen opvoeder en kind wat gekenmerkt
wordt door wederzijdse afstemming. Normen, waarden en emotionele aspecten
worden in beschouwing genomen.
Theorievorming
Probleem specifieke theorieën: theorieën binnen bepaalde werkvelden. (Werkveld-
orthopedagogieken)
o Individuele geval
o Soortgelijke geval
o Alle mensen
Algemeen orthopedagogische theorieën: een basistheorie bevat informatie over de
hulpvraag en hulpverlening. Het zijn meer algemene stelsels waarbinnen specifieke
problemen in een theoretisch kader kunnen worden geplaatst.
o Metatheoretische orthopedagogiek (metaniveau): debat over geldigheid en
kwaliteit van theorieën en bruikbaarheid van methoderegels.
Praktijkgerichte wetenschap Van Strien
Kennis
Kunde
Keuzefactoren
Leerdoel 2: Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen een orthopedagoog,
psycholoog en psychiater?
Rispens: Orthopedagogiek moet niet als een aparte wetenschappelijke discipline worden
onderscheiden. Het moet samengaan met ontwikkelingspsychologie.
Ruijssenaars, Dijkshoorn en Knorth: orthopedagogiek, ontwikkelingspsychologie en
kinderpsychiatrie zijn gelijkwaardige disciplines gericht op vergelijkbare problematiek.
Orthopedagogiek: problematische opvoedings- en leersituaties
Kinderpsychiatrie: begrijpen en verklaren van emotionele en gedragsproblemen van een
kind in een bio-psychosociaal model, om zo te kunnen behandelen of te adviseren.
Ontwikkelingspsychologie: bestudeert de ontwikkeling van de mens in alle levensfasen, ook
in de kindertijd.
Positieve wetenschap: gaat in op individuele diagnostiek. (Psychiatrie en psychologie)
,Orthopedagogiek
Object: problematische opvoedings- en onderwijssituaties.
In de orthopedagogiek zijn van oudsher drie aandachtspunten herkenbaar:
Ontwikkelingsstoornissen, lichamelijke en zintuigelijke beperkingen
Ernstige emotionele gedragsproblemen
Leerproblemen en stoornissen
Het gaat hierbij vooral om de hulpverlening die bij de bijpassende opvoedings- en
onderwijsproblemen gepaard gaan. Vooral de interacties met de omgeving zijn belangrijk
voor de pedagogiek.
Agogisch perspectief: gericht op optimaliseren van opvoedingsproces.
Wijsgerig-antropologische oorsprong: er wordt gefilosofeerd over de juiste manier van
opvoeding en niet alleen gebaseerd op onderzoek.
Diversiteit in theorievorming, onderzoek en praktijk.
Sterke focus aansluiting wetenschappelijk onderzoek.
Kinderpsychiatrie
Object: individuele psychopathologiewat.
In 1980 kan de DMS-III uit, waarmee niet langer theoretische modellen gebruikt werden,
maar wordt geclassificeerd op basis van patronen van verschijnselen. Kenmerken
kinderpsychiatrie:
Kinderpsychiatrie als wetenschap: Richt zich op het herkennen, begrijpen en leren
beïnvloeden van deze patronen.
Kinderpsychiatrie als medische discipline: Begrijpen en verklaren van emotionele en
gedragsproblemen van kinderen in een biopsychosociaal model.
Sterke focus op classificaties.
Sterke focus aansluiting wetenschappelijk onderzoek.
Bekwaamheid en bevoegdheid
Bekwaamheid: het gaat niet alleen om de discipline, maar ook om de persoonlijke
ervaring en extra scholing als het gaat om wie het best een bepaald probleem kan
behandelen.
Bevoegdheden: verschillende disciplines hebben verschillende bevoegdheid.
o Wet BIG
Kans op schade: Wanneer je niet bevoegd bent, ben je strafbaar.
Voorbehouden handeling: Alleen door bevoegden.
Ze mogen alle drie de diagnose ADHD stellen, maar alleen een
kinderpsychiater mag medicijnen voorschrijven.
Juridisch: alleen een kinderpsychiater mag het volgende
o Voorschrijven medicatie
o Vragen beantwoorden over gebruik medicatie
o Vragen beantwoorden over suïcidaliteit
o Vragen over situaties waarin optreden van kinderpsychiater noodzakelijk is
Diagnostisch proces
De kern van een diagnostisch proces bestaat uit 4 stappen:
Klachtanalyse: analyse van het verhaal, zorgen en belevingen van de cliënt.
o Beide disciplines gespreksvaardigheden en inlevingsvermogen.
, o Kinderpsychiater gevoeliger medische signalen en persoonlijkheid en
ziekten van de ouders.
o Orthopedagoog gericht opvoedingscontext en geschiedenis.
Classificatie: onderkenning van het probleem
o Beide disciplines bekwaam en bevoegd stellen diagnose.
Verklaring: analyse van de condities die het probleem hebben doen ontstaan of
versterken.
o Andere interpretaties probleem door een andere theoretische achtergrond.
Multidisciplinair overleg.
Oplossing: het aanduiden van de best passende oplossing.
o Evidence based practice: oplossing gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek
en wat mogelijk is binnen de setting.
o Kinderpsychiater Medicijnen uitschrijven.
Behandelingsproces
Analyseren: het analyseren van de factoren die een behandeling kunnen begunstigen
of belemmeren.
o Beide disciplines inventariseren van relevante condities.
Voorspellen: het voorspellen van de reacties op een ingreep.
o Beide disciplines gebruik maken van empirisch onderzoek op effect te
voorspellen.
Toetsen: het toetsend uitvoeren van de ingreep.
o Beide disciplines afhankelijk van scholing en ervaring.
Evalueren: het evalueren van de effecten ten opzichte van het uiteindelijke doel.
o Beide disciplines
Biopsychosociaal model Engel 1977
Vooral psychiaters gaan uit van dit model maar het is ook toepasbaar op andere disciplines.
Bio: gericht op het ontstaan, diagnosticeren en behandelen van pathologie bij
kinderen en ouders, waarbij een focus ligt op biologische verklaringen.
Kinderpsychiatrische kijk.
Gedragswetenschap
Psycho: Ontwikkelingspsychologen leggen de nadruk op de beschrijving van de
normale ontwikkeling, verklaring van een verstoorde ontwikkeling en hulpverlenen.
De focus licht op intrapsychische verklaringsmodellen.
Ontwikkelingspsychologische kijk.
Gedragswetenschap
Sociaal: de nadruk ligt in de pedagogiek op de rol die de omgeving speelt bij het
opgroeien en opvoeden. Focus op de bredere opvoedingscontext. Pedagogische
kijk.
Handelingswetenschap: praktijk.
Sociaalecologisch ontwikkelingsmodel Bronfenbrenner
Ontwikkeling van kinderen is het resultaat van interacties: proximale processen. Welke
invloed deze interacties hebben hangen af van het kind maar ook van de omgeving.
Micro: settings waarin het kind zich begeeft. (Gezin, school, vrienden)
Ontwikkelingspsychologen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunaerasmus2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen