Averechtse selectie, of adverse selectie, betekent zoiets als “verkeerde selectie”. Averechtse
selectie is het proces dat door asymmetrische informatie de slechte risico’s de goede risico’s van
de markt verdrijven. De bestrijdingsmiddelen van averechtse selectie zijn: de invoering van eigen
risico, premiedifferentiatie en collectieve dwang.
Verzekeringsmarkt
Een verzekeraar biedt een aanvullende ziektekostenverzekering aan. De verzekeraar is echter
maar beperkt in staat om te beoordelen in hoeverre klanten ‘goede’ of ‘slechte’ risico’s zijn: er is
dus sprake van asymmetrische informatie.
In veel gevallen zal de verzekeraar er dus voor kiezen om een uniform en relatief hoog tarief voor
de verzekering te vragen.
Dat tarief zal voor de slechtere risico’s geen probleem zijn. De goede risico’s zullen de verzekering
echter te duur vinden. De verzekeraar loopt het risico dat deze groep potentiële klanten zal
afhaken en hij alleen de slechte risico’s zal aantrekken.
We spreken in zo’n geval van averechtse selectie. De verzekeraar wil namelijk dolgraag
ook goede risico’s als klanten. Die zorgen er immers voor dat het bedrijf winstgevend
kan blijven werken.
Risicoaversie
Risicoaversie, ook wel risicoafkerigheid, houdt in dat iemand gedrag vertoont dat risico’s zo veel
mogelijk probeert te vermijden in plaats van deze op te zoeken.
Een persoon krijgt een keuze:
direct € 50 uitbetaald krijgen
of een 50% kans op € 100 of € 0
De keuze die iemand maakt is afhankelijk van iemands risicoaversie:
Iemand met een uitgesproken risicoafkerigheid zal de voorkeur geven aan de directe uitkering van
50 euro. Zelfs als het bedrag een beetje onder de 50 euro komt te liggen, zal een risicoavers
persoon daar nog steeds de voorkeur aan geven.
Een risiconeutraal iemand zal geen voorkeur hebben voor één van de twee opties.
Een risico-zoekend persoon zal de voorkeur hebben voor de 50% kans op € 100, zelfs als
de kans op 100 euro tot iets onder de 50% daalt.
Risicoaversie en verzekeringen
Wanneer iemand vrije keuze heeft om zich ergens wel/niet voor te verzekeren, moet hij twee
dingen afwegen:
Hoe groot zal de schade zijn? En hoe groot is de kans dat die schade ontstaat?
Hoeveel premie vraagt de verzekering om dit risico te beschermen?
Daarvan kun je een harde berekening maken, maar uiteindelijk zal de mate van
risicoaversie bepalen of iemand een verzekering afsluit.
Stel dat de kans 1‰ is dat je huis in brand vliegt.
De schade is in zo’n geval € 200.000.
Rekenkundig betekent dat een risico van € 200 per jaar.
Stel dat de verzekering € 300 premie per jaar vraagt voor een brandverzekering.
, De meeste mensen kiezen tóch voor zo’n verzekering. Ook al is verzekeren eigenlijk duurder. Dat
komt omdat mensen meestal (zeker bij zo’n grote schade) risicoavers zijn.
Asymmetrische informatie
Er is sprake van asymmetrische informatie, wanneer de ene partij meer informatie heeft dan de
andere partij.
Asymmetrische informatie komen we overal tegen. Hieronder worden een paar voorbeelden
genoemd.
Verzekeren
Wanneer iemand een ziektekostenverzekering afsluit weet de verzekeringsnemer meer over zijn
persoonlijke risico’s dan de verzekeringsmaatschappij.
De verzekeringsmaatschappij weet bijvoorbeeld niet hoe gezond iemand is / leeft. De
verzekeringsmaatschappij zal wel proberen zoveel mogelijk informatie te verzamelen, maar zal
nooit over dezelfde informatie beschikken. Dit geld ook voor andere verzekeringen.
Wat is moreel wangedrag?
Moreel wangedrag. Er is sprake van moreel wangedrag wanneer mensen zich risicovoller gaan
gedragen, omdat de financiële gevolgen daarvan voor een ander zijn. Moreel wangedrag, wordt
ook wel nalatig gedrag of moral hazard genoemd.
Moreel wangedrag bij verzekeren
Iemand met een nieuwe fiets zal zonder verzekering erg voorzichtig zijn. Hij zal de fiets goed
afsluiten – bijvoorbeeld met een extra slot – of zal de fiets alleen in een bewaakte fietsenstalling
zetten.
Wanneer hij echter een verzekering afsluit tegen fietsdiefstal, is de kans groot dat hij slordiger
gaat worden. Het extra slot is te zwaar en te veel werk. Een bewaakte fietsenstalling kost te veel.
Dus géén extra slot en géén bewaakte fietsenstalling meer. Door dit slechte gedrag wordt de kans
op diefstal groter.
De kans op moreel wangedrag wordt kleiner als de verzekerde zelf óók financiële
gevolgen draagt van de schade. Bijvoorbeeld door een eigen risico in te voeren bij de
verzekering of door een bonus-malus regeling.
Solidariteit
Solidariteit betekent het gezamenlijk dragen van risico’s ongeacht de omvang van het persoonlijke
risico. Dit houdt in dat mensen inzien dat het helpen in andermans belang uiteindelijk in hun
eigenbelang kan zijn. De kerngedachte achter een verzekering is dat een risico wordt gedeeld.
Alle deelnemers betalen door hun premie mee aan schades, maar als ze zelf schade hebben
kunnen ze die verhalen op de verzekering.
Er zijn dan wel twee voorwaarden:
1. Draagvlak: Er moet een grote groep mensen deelnemen aan de verzekering.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoexelisa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.