Week 3
Maandag 10/2 IC N.facialis
Anatomie
Sensorisch - Gehoorgang, trommelvlies, oorschelp. Oa door de n.intermedius (takje van n.facialis)
Motorisch - Motorische cortex -> nucleus facialis (posterieur (boventak) en anterieur deel (mondtak)) ->
mimische musculatuur
Parasympatisch - Gl.lacrimalis, gl.submandibularis, gl.sublingualis
Smaak afferent: voorste 2/3 deel van de tong (achterste deel door N.9)
De facialis ontspringt bij de nucleus facialis (pons, loopt door brughoek) -> de inwendige gehoorgang ->
het ganglion geniculi -> het middenoor (n.petrosus major, n.stapedius, chorda tympany (trekt samen bij
harde geluiden om het oor te beschermen)) -> het foramen stylomastoideum -> glandula parotidea
(ramus temporalis, ramus zygomaticus, ramus buccals, ramus marginalis, ramus cervicalis)
De n.facialis loopt in het rotsbeen door een benig kanaal.
Functie
Mimiek (oog sluiten, knipperen, drinken), tranen (cornea vochtig houden), speekselproductie en
proeven. Bij dysfunctie: paralyse of parese (partiële paralyse).
De classificatie gaat volgens House Brackman. Topografische
evaluatie met
Schirmer (bekijkt
traanproductie),
gustometrie of
stadius reflex.
Electro Myo Grafie
(EMG)(indirecte
test, je kijkt naar
contraheren van
spieren, je
stimuleert de
zenuw actief en
kijkt wat de
respons is).
n.facialis symptomen: uitval aangezichtsspieren ipsilateraal, verminderde traansecretie, verminderde
sluiting oog, uitdroging cornea, hyperacusis, smaakverlies, verminderde speekselsecretie
De meest voorkomende oorzaak van aangezichtsverlamming bij volwassenen is idiopathisch.
De meest voorkomende oorzaak van aangezichtsverlamming bij kinderen is Bellverlamming
(idiopathisch)/facialisparese/paralyse
,Oorzaken facialis dysfunctie
Trauma
o Centraal: schedelbasisfractuur
o Perifeer: schiet- of steekverwonding, kaakfractuur, stomp trauma
Chirurgie – middenoor, parotis, andere aangezichts chirurgie
Infectie:
o Bacterieel: OMC (cholestaeatoom), meningitis
o Viraal: HSV, VZV (Ramsay hunt syndroom met reactivatie (ganglion geniculi),
vochtblaasjes in de oorschelp of retroauriculair, ander hersenzenuwletsel aan bv n.8)
Tumor -
o Facialisuitval + tumor parotisregio = maligne
o Benigne afwijkingen geven meestal geen facialisuitval
o Bij een huidcarcinoom zijn specifieke facialistakken aangedaan
o Brughoektumor: oorsuizen, perceptief verlies (discriminatieverlies), duizeligheid,
(facialis uitval)
Congenitaal
o Traumatisch of ontwikkelingsstoornis, unilateraal of bilateraal, paralyse of parese
o Möbius syndroom: bilaterale uitval van n.6 en 7, evt ledematen
o Melkersson-Rosenthal syndroom: acuut ontstaan kidnerjaren, recidiverende zwellingen
gelaat en lippen
o VeloCardioFaciaal syndroom: partiële facialisuitval
o Geboortetrauma
Facialis e cause ignoto = Bellse paralyse
o Als je niks kan vinden en alle andere oorzaken zijn uitgesloten spreek je van een Bellse
paralyse. Idiopathische facialis parese/paralyse. 70% genezing, herstel kan mnd duren.
Classificatie obv sluiten ogen en tuiten mond. Paralyse of parese. House Brackman.
Therapie
Expectatief
Medicamenteus - corticosteroïden, antibiotica antivirale medicatie
Chirurgie (zal nooit meer helemaal herstellen, maar wel verbeteren):
o Natuurlijk herstel van de facialis bevorderen (decompressie)
o Reconstructie: passief (goudgewicht in het ooglid, tarsorafie, lift) of actief
(continuïteitherstel, transpositie)
IC Evenwicht
Anatomie en fysiologie
Functies vestibulair systeem: somatosensoriek, visus, gehoor, ruimtelijke oriëntatie, evenwicht,
beeldstabilisatie, vestibulair systeem, gravitoreceptoren, drukreceptoren voetzolen
Evenwichtsorgaan zit in het rotsbeen. De cochlea is 1 systeem met het evenwichtsorgaan. Het
evenwichtsorgaan bestaat uit 3 halfcirkelvormige kanalen. H(O)LASPI.
, 5 suborganen van evenwichtsorgaan
2 otolietorgaan (of statolietorganen) - sacculus (‘zakken’, verticaal), utriculus (horizontaal). Voor
de detectie van lineaire versnellingen, zwaartekrachtsversnelling.
3 halfcirkelvormige kanalen. Voor de detectie van hoekversnellingen (rotaties)
o Lateraal/horizontaal
o Posterieur/inferieur
o Anterieur/superieur
Otolieten = statolieten = otoconie = oorsteentjes = kristallen van calciumcarbonaat van 50 um.
Beweging richting de langste haar geeft excitatie, beweging richting de kortste haar geeft inhibitie. Dit
werkt bij het gehoor en bij het evenwicht.
3halfcirkelvormige kanalen voor de detectie van hoekversnellingen (rotaties)
Rotatie van het hoofd -> endolymfe in het kanaal beweegt vertraagd mee -> endolymfe oefent kracht uit
op de cupula -> cilia buigen af
Vestibulo-oculaire reflex (VOR)
Past op grond van signalen uit het evenwichtsorgaan de oogpositie aan voor beeldstabilisatie.
Beweging hoofd naar rechts: neurale activiteit rechts verhoogd (excitatie), neurale activiteit
links verlaagd (inhibitie). Hierdoor gaan je ogen naar links.
Oscillopsie (‘skiën met een camera’): bij afwezigheid van VOR beweegt het beeld van de omgeving mee
tijdens bewegen: bilaterale vestibulaire hypo- of areflexie.
Nystagmus: ritmische oogbeweging: onwillekeurig, regelmatig, afwisselend langzame compensatoire
fase (VOR) en snelle fase, richting nystagmus is richting snelle fase.
Bij normaal evenwicht:
Optokinetische nystagmus: naar buiten kijken vanuit een rijdende trein
Vestibulaire stimulatie: draaistoel
Nystagmus naar rechts: hoofd naar
rechts, in draaistoel naar rechts, bij
acute prikkeling/hypere activiteit
rechts, bij uitval links (bv na een
neuritis). Je ogen willen naar links, je
nystagmus gaat naar rechts. De
nystagmus gaat naar de kant waar
de vestibulaire activiteit zit.