Overig
Uitwerking leerdoelen - Bestuursrecht
- Vak
- Bestuursrecht
- Instelling
- Hogeschool Leiden (HSL)
De leerdoelen die zoals in itslearning staan aangegeven voor het vak Bestuursrecht uitgewerkt. Let op: studiejaar 2020/2021
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Leerdoelen Bestuursrecht – uitgewerkt –Les 1
• aangeven wat het karakter is van het bestuursrecht als rechtsgebied;
Het bestuursrecht regelt de verhoudingen tussen overheidsorganen en de burgers die daaronder
vallen. De balans in de wetgeving met betrekking tot de bevoegdheden. Het bestuursrecht geeft
bevoegdheden maar tamt ze gelijktijdig weer in. (schema van les 1)
• aangeven wat de bijzondere verhouding is
tussen de burgers en de overheid;
Eenieder van deze onderdelen heeft elkaar nodig. Overheid heeft in eerste instantie bevoegdheden
gekregen die iets over de burger bepalen. Maar de burger heeft ook te zeggen over wie die
bevoegdheden krijgt door bijvoorbeeld middel van het kiesrecht.
• het legaliteitsbeginsel en het specialiteitsbeginsel definiëren en toepassen;
Legaliteitsbeginsel : Dit beginsel houdt in dat er enkel gehandhaafd mag worden
op wetten die in de wetgeving staan aangegeven. De wetgever heeft de afzonderlijke
bestuursbevoegdheden in het leven geroepen met het oog op het algemeen belang.
Bestuursbevoegdheden kunnen dan ook niet naar eigen inzicht door het bestuur worden
uitgeoefend. Een van de fundamentele regels in de democratische rechtsstaat is dat het bestuur in
beginsel niet mag handelen tenzij de wetgever dit heeft toegestaan.
Algemeen uitgangspunt is dus dat het bestuur, om bestuurshandelingen te kunnen verrichten, over
een op de wet gebaseerde bevoegdheid moet beschikken. Juristen noemen dit het beginsel van
wetmatigheid van bestuur of het legaliteitsbeginsel. Dit beginsel waarborgt namelijk de vrijheid voor
burgers en dient tevens de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid.
Specialiteitsbeginsel : Een aan het bestuur toegekende bevoegdheid is vaak
genormeerd. Hiermee wordt bedoeld dat de wet op inhoudelijke en procedurele voorwaarden
formuleert waaronder het bestuur zijn bevoegdheden mag (en/of moet) uitoefenen. In dit verband
is dus van groot belang dat de wetgever – en dus niet het bestuur zelf – bepaalt welke belangen
mogen (en tevens moeten) worden behartigd.
Bestuursbevoegdheden zijn dus niet multifunctioneel. Zij dienen altijd een specifiek doel. In dit geval
spreken wij van het specialiteitsbeginsel. Dit houdt in dat iedere bestuursbevoegdheid met een
bepaald doel door de wetgever in het leven is geroepen.
De – naar doel afgebakende – bestuursbevoegdheid mag dan ook alleen worden gebruikt om dat
specifieke doel te behartigen.
,Dat de bevoegdheden aan het bestuur verleent en deze bevoegdheden tevens beperkt en dat het
bestuur alleen op grond van en in overeenstemming met deze beperkte bevoegdheden mag
handelen is een kernelement van de democratische rechtsstaat. Zou het bestuur over onbeperkte
bevoegdheden beschikken, dan zou dat resulteren in een totalitaire samenleving.
Een bestuursorgaan mag enkel zijn bevoegdheid gebruiken waar de bevoegdheid origineel voor is
gedelegeerd. Dit houdt in dat een bestuursorgaan zijn bevoegdheid niet in een ander facet mag
gebruiken waar die niet voor bedoeld was
• de begrippen formeel en materieel bestuursrecht uitleggen;
Formeel bestuursrecht : Formeel recht heeft betrekking op de regels die men moet
volgen om het materiele recht te effectueren. Alles wat betrekking heeft op procesrecht. Formeel
bestuursrecht zijn de procedures die door het bestuur moeten worden gevolgd bij het nemen van
besluiten.
Besluiten tot verlenging van een vergunning, ontheffing of subsidie
Het formeel bestuursrecht kan verdeeld worden in twee groepen. Het bestuursprocesgroep en het
besluitvormingsrecht.
Het bestuursprocesrecht regelt de procedure bij de bestuursrechter. Het bestuursprocesrecht regelt
verder de procedures van bezwaar en administratief beroep.
Het besluitvormingsrecht zijn de procedurele regels over het tot stand komen van besluiten.
Het materiele recht regelt de inhoudelijke verhouding tussen burger en bestuur door de vaststelling
van rechten en/of plichten.
Materieel bestuursrecht : Materieel recht heeft betrekking op datgene wat men mag
en niet mag, welke rechten en plichten men heeft. Materieel recht is inhoudelijk van aard.
Tot het materiele bestuursrecht rekenen we de wetten waarin bestuursbevoegdheden worden
toegekend en genormeerd. Het materiele bestuursrecht is voor het grote deel neergelegd in
bijzondere bestuurswetten maar sommige bepalingen zijn ook in de Awb opgenomen.
Het verbod van detournement de pouvoir is een regel van materieel bestuursrecht
Het vertrouwensbeginsel is een voorbeeld van materieel ongeschreven bestuursrecht
• het verschil en de verhouding tussen algemeen en bijzonder bestuursrecht uitleggen en
toepassen;
Algemeen bestuursrecht : Het algemeen bestuursrecht bestaat uit regels die voor alle
delen van het bijzonder bestuursrecht relevant zijn. Het gaan dan vooral om procedurele
bepalingen.
Bepalingen over besluitvormingsprocedures
Bepalingen over rechtsbeschermingsprocedures
Deze zijn terug te vinden in de Awb. De Algemene wet bestuursrecht kwam gefaseerd – in wat men
noemt ‘tranches’ – tot stand.
De Awb heeft tot doel om algemene leerstukken van bestuursrecht en bestuursrechtelijke
rechtsnormen die voor alle bijzondere delen van het bestuursrecht relevant zijn te codificeren. Deze
recht heeft geen zelfstandige betekenis. Deze wet moet daarom altijd in samenhang met een
bijzondere bestuurswet worden geraadpleegd.
Algemeen bestuursrecht is dus als het ware de basis van het bestuursrecht. Hierin staan de regels
vermeld die op alle vlakken van het bestuursrecht van toepassing zijn
, Bijzonder bestuursrecht : Er bestaan veel bestuurswetten. Deze wetten kennen aan
bestuursorganen steeds beperkte, doe gebonden bevoegdheden toe. De kern van het bestuursrecht
wordt dus niet gevormd door één codificatie waarin alle geschreven bestuursrecht is te vinden maar
door tientallen afzonderlijke bestuurswetten. Dit is het deel van bijzonder bestuursrecht. Elke
bijzondere wet regelt niet meer dan een specifiek onderdeel van het algemeen belang. Daarom
wordt ook wel gezegd dat het bijzonder bestuursrecht gekenmerkt wordt door een
gefragmenteerde (versnipperde) structuur.
Deze versnipperde structuur is een onvermijdelijk kenmerk van de democratische rechtsstaat. In de
bijzondere wetgeving kan soms worden afgeweken van de Algemene wet bestuursrecht. In dat geval
moet de afwijkende procedure uit de bijzonder wet worden gevolgd.
Dus in de bijzondere wetten tref je de bevoegdheden van het bestuur aan. De Awb roept geen
bestuursbevoegdheden in het leven maar bepaalt alleen welke procedurele regels in acht moeten
worden genomen bij het uitoefenen van die bestuursbevoegdheden.
de begrippen decentralisatie, medebewind en autonomie uitleggen en toepassen;
Decentralisatie : Het gaat van een groter iets naar een kleiner iets. Dus de
bevoegdheden worden verdeeld. Net zoals in de overheid van landelijk niveau tot provinciaal en
gemeentelijk niveau. Deze zelfde normstelling is terug te vinden in het bestuursrecht. Dus de
bevoegdheden zijn onderverdeeld in niveaus.
Medebewind : Als ‘bij of krachtens de wet regeling en bestuur van de
besturen van de provincies en gemeente worden gevorderd’ wordt dit medebewind genoemd.
Er is in dit geval sprake van verplichte medewerking door de decentrale overheidsbesturen aan de
uitvoering van wetten in formele zin die op rijksniveau door de wetgever zijn gemaakt.
Vb.: Denk hierbij aan een wet in formele zin als de Wet algemene bepalingen
omgevingsrecht (Wabo). In de Wabo is er voor een aantal activiteiten die de omgeving
kunnen beïnvloeden (zoals het bouwen van een woonhuis) bepaald dat deze alleen
mogen plaatsvinden als daarvoor een omgevingsvergunning is verleend. De
bevoegdheid tot het verlenen van deze vergunningen is in de Wabo voor de meeste
omgevingsvergunningen toebedeeld aan het college van burgemeester en wethouders.
Deze bevoegdheid is door een wet in de formele zin toegewezen aan dit bestuur.
Medebewind betekent dus dat via een wet in formele zin medewerking aan de uitvoering van die
wet wordt gevorderd van het provinciaal bestuur of gemeentebestuur.
Bij medebewind is het geen opgedrongen taakuitoefening tegen de wil van de decentrale overheden
maar juist om samenwerking tussen verschillende bestuurslagen. Daarom is het vaak zo dat
medebewindsbevoegdheden aan de op decentraal niveau bevoegde overheidsbesturen vrijheid
laten voor een op de lokale situatie toegespitst beleid.
Vb.: Een voorbeeld van medebewind. In de Wabo zijn eisen gesteld waaraan een
bouwwerk moet voldoen wil er een bouwvergunning voor worden verleend. Daarmee
voorkom je dat er in een gemeente onveilige gebouwen gebouwd kunnen worden
omdat er snel vergunningen worden gegeven terwijl er in een andere gemeente
extreem strenge eisen worden gesteld aan bouwwerken waardoor er bijna geen
vergunningen verleend worden. Er is dus een basis waar elke gemeente aan moet
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tanya_rods1996. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen