Staats- en bestuursrecht in de praktijk: les 1
Week 1 staatrecht: centrale overheid
Wat is een staat?
- grondgebied (afgebakend territorium, incl. territoriale wateren en luchtruim)
- gemeenschap (permante bevolking)
- gezag (effectief: schepen en handhaven van orde en recht
- erkend door een andere staat
Wat is het Koninkrijk der Nederlanden?
- Nederland
- Aruba
- Curaçao
- Sint Maarten
- BES eilanden (openbaar lichaam)
Wat is recht?
- verzameling van overheidsregels die er binnen een samenleving bestaan.
- sommige van deze regels zijn in weten opgenomen en anderen zijn ongeschreven, of in
rechtspraak neergelegd, of in internationale verdragen.
- deze regels regelen wat je wel of niet mag of hoe je iets moet doen (zij ordenen de
samenleving)
Nederlands is een democratische rechtsstaat: een staat waar de macht geregeld en beperkt
wordt door het recht.
Kenmerken:
- legaliteitsbeginsel: overheid mag slechts optreden o.g.v. algemene regels die democratisch
tot stand zijn gekomen.
- trias politica: wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht.
- onafhankelijke rechtspraak: biedt burgers bescherming tegen willekeurig
overheidsoptreden.
- grondrechten: burgers hebben fundamentele rechten die de overheid moet eerbiedigen
(grondwet en internationale verdragen)
, Algemene regels voor burgers + Uitvoering van de algemene regels. Geschillenbeslechting over
overheid uitvoering algemene regels
Het bestuur voert deze regels uit. Op
door onafhankelijke rechter
Wetgevende macht ligt op centraal niveau ligt de uitvoerende
(diverse: HR, ABRvS, Hof,
centraal niveau bij regering + macht bij de regering.
Rechtbanken etc).
Staten-Generaal (EK+ TK). Zij
Voorbeelden:
maken wetten in formele zin. Voorbeeld:
- Vergunningverlening
Voorbeelden: - Uitspraken rechters
- Subsidieverstrekking
- Algemene wet
bestuursrecht
- Wetboek van Strafrecht
- Burgerlijk wetboek
Trias politica
Nederland heeft een parlementaire democratie:
- burgers bepalen hoe de staat wordt bestuurd doormiddel van het kiezen van
volksvertegenwoordiging
- staten generaal heeft een wetgevende taak (samen met regering) en een controlerende
taak (via moties)
- regering (koning + ministers) is niet gekozen. Koning is erfelijk en ministers worden
benoemd en ontlenen mandaat aan vertrouwen bij het parlement.
- koning is onschendbaar, de ministers zijn dus verantwoordelijk voor hem. Art. 42 lid 2 GW
Vertrouwensregel:
- ministers hebben vertrouwen nodig van het parlement.
- parlement heeft vertrouwen nodig van ministers.
Trias Politica – Wetgevende macht:
Bestaat uit Staten-Generaal (eerste en tweede kamer) en de regering (ministers en de
koning)
- Tweede Kamer : 150 leden direct gekozen (Art. 51 lid 2 GW)
elke 4 jaar (Art. 52 lid 1 GW)
- Eerste Kamer : 75 leden (senaat) indirect gekozen via Provinciale Staten (Art. 55 GW)
elke 4 jaar
Taken eerste en tweede kamer:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Veralintsen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.