Staats- en bestuursrecht in de praktijk: Samenvatting
Paragraaf 4.3 Regering
4.3.1. Samenstelling en totstandkoming van de regering
Regering = koning en het kabinet (ministers en staatssecretarissen) Art. 42 GW
- andere naam voor regering is kroon.
Ministerraad = ministers en de onderministers. Art. 45 GW
- de voorzitter is de minister-president. Hij is echter de hoofd van de ministerraad en niet de
hoofd van de regering.
Ministers staan aan het hoofd van een ministerie of departement.
- sommige ministers hebben geen eigen ministerie maar een eigen overheidstaak. Art. 44 lid
2 GW. Hun bezitten dan een eigen portefeuille.
- ministers worden bij Koninklijk besluit benoemd en ontslagen. Art. 43 GW. Voor
staatssecretarissen geldt hetzelfde Art. 46 lid 1 GW.
Kabinetsformatie:
- uiterlijk een week na de verkozen tweede kamer beraad de kamer in een of meerdere
zittingen over de verkiezingsuitslag. Een informateur wordt benoemt en hij doet onderzoek
naar de maak van een coalitie. Hij onderzoekt of de regering tot een regeerakkoord kan
komen.
- indien er voldoende mogelijkheden zijn om een kabinet te vormen dat kan rekenen op de
steun van een meerderheid, word een formateur benoemt. Dit is vaak de toekomstige
minister-president.
- de fracties die het nieuwe kabinet vormen worden regeringspartijen genoemd. De overige
partij heet oppositiepartij.
- na het regeerakkoord worden de ministers en staatssecretarissen gekozen.
- elke fractie zoekt kabinetsleden die in de kamer komen. De gekozen worden benoemd bij
Koninklijk besluit.
- er word een nieuw kabinet gepresenteerd aan de Tweede Kamer.
Zodra een zittend kabinet zijn ontslag aanbiedt aan de Koning is het demissionair. Dit
betekend aftredend.
4.3.2. taken en bevoegdheden van de regering
Ministerraad:
Vergadert en besluit over het algemeen regeringsbeleid en bevordert de eenheid van da
beleid. Art. 45 lid 3 GW.
- dit gebeurt elke vrijdag onder leiding van de minister-president.
- de werkwijze staat in Art. 4 lid 2 RvO
, Regering:
De regering kan wetsvoorstellen indienen. Wetten moeten uiteindelijk door de regering
bekrachtigd worden, Art. 87 lid GW. Dit moet worden ondertekend worden door de Koning.
- algemeen maatregel van besluit = een regelgeving die zelfstandig door de regering wordt
opgesteld, Art. 89 GW.
- ministeriele regeling = een regelgeving zelfstandig door een minister opgesteld.
- de bevoegdheid om nadere regels te stellen, moet het gebaseerd zijn op een wet in
formele zin.
Benoemingsbesluiten:
- de regering kan Koninklijke Besluiten nemen die geen regels bevatten. Dit is onder andere
het geval bij benoemingsbesluiten voor Kamerleden, ministers en staatssecretarissen.
Vernietigingsbesluiten:
- ook kan met een Koninklijk Besluit in het kader van het toezicht een besluit van een lager
overheidsorgaan worden vernietigd.
Ministers:
De ministers geven leiding aan hun ministerie, art. 44 Gw, en zijn zoals we hiervoor zagen in
veel gevallen wettelijk bevoegd om zelfstandig regels uit te vaardigen.
- ministers zijn individueel verantwoordelijk voor hun eigen beleid en gezamenlijk voor het
regeringsbeleid.
- dragen politieke en strafrechtelijke verantwoordelijkheid voor de daden van de Koning en
de leden van het Koninklijk Huis.
- art. 68 Gw verantwoording verschuldigd aan beide Kamers. Hij draagt ook de
verantwoording voor de politieke en strafrechtelijke daden van zijn ambtenaren. (de
ambtenaren worden ook wel de 4de macht genoemd.)
- art. 69 Gw toegang tot openbare vergaderingen van het parlement. Indien ze worden
opgeroepen voor een spoeddebat zijn ze verplicht aanwezig te zijn.
- art. 71 Gw datgene wat ministers in de Kamers zeggen of aan de kamers schrijven valt
onder hun parlementaire onschendbaarheid.
Staatssecretarissen:
- voor een staatssecretarissen geldt min of meer hetzelfde als voor een minister, zij het dat
hij daaraan ondergeschikte is en alleen een raadgevende stem heeft in de ministerraad als
hij daar de minister vertegenwoordigd.
- steeds meer een zelfstandige taak en moet ook het vertrouwen genieten van de regering
en van beide Kamers.
Koning:
- de Koning is onschendbaar en zijn ministers zijn verantwoordelijk voor hem. Het beraad
tussen de Koning en de ministers is geheim en mag niet naar buiten worden gebracht.
- de Koning heeft geen zelfstandige bevoegdheden. Het uitspreken van de troonrede doet de
Koning namens de regering, art. 65 Gw.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Veralintsen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.