Moleculaire Biologie Technieken
Les 1: Kloneren
Moleculair kloneren
Kloneren = het produceren (vermeningvuldigen) van genetisch identieke dieren, planten, cellen,
bacteriën.
Moleculair kloneren = het genereren van recombinant DNA en de replicatie daarvan in gast
organismen, gebruikendmakend van moleculair biologische technieken.
- Vermeningvuldigen (amplificieren) van een stuk DNA/gene of interest
- Analyseren van een stuk DNA/gene of interest
- Manipuleren van een stuk DNA/gene of interest
- Productie van recombinante eiwitten (medicatie)
- Manipuleren van een organisme door het inbrengen van recombinant DNA
DNA amplificatie door bacteriën
Plasmide DNA als kloneervector:
- Klein circulair bacterieel DNA (niet chromosomaal)
- Dragen niet-essentiele genen, maar geven bacterie onder bepaalde omstandigheden een
groei voordeel
- Bekendste voorbeeld: Antibiotica resistentie
- Eenvoudig te manipuleren
- Gebruikt om nieuwe genen te generen, vermenigvuldigen en tot expressie te brengen
Afkomstig van aangepaste natuurlijke plasmiden. Commerciëel verkrijgbaar. De kloneerplasmiden
bevatten een ORI = bindingsplaats voor DNA polymerase = startplaats van replicatie. Ze bevatten ook
een cluster van een unieke knipsite = MCS en selectiemarkers.
E.coli als replicatie machine. De vector repliceert in de gastheercel dankzij eigen origin. De
gastheercellen delen en delen. De verdeling vectoren over dochtercellen = vele generaties. Het netto
resultaat = een enorme vermenigvuldiging van de vector inclusie insert. Het groeit zowel in vloeibaar
als in vast medium. Op een vast medium zal een cel zich niet verplaatsen, maar wel delen.
Natuurlijke processen nagebootst in het lab om nieuwe combinaties van DNA te creëeren:
Recombinant DNA technologie.
- Exo en endo nucleases
- DNA en RNA nucleases
- Ss en ds nucleases
- Specifiek en aspecifiek
Restricitie endonucleases = restrictie enzyme Endo, DNA, ds, specifiek. Het knippen en plakken is
een natuurlijke rol voor de restrictie enzym. Nucleases knippen tussen deoxyribose en fosfaatgroep
(verbreken fosfo-diester verbinding). Fosfaat blijft achter op de 5’-kant van de fragmenten.
Nucleases:
- Bacteriestammen hebben unieke restrictie enzymen
- Meer dan 3000 verschillende bekend
- Ruim 600 zijn commercieel verkrijgbaar
- Naamgeving verwijst naar oorspronkelijke stam
- Unieke combinatie van
Herkenningssequentie
Manier van knippen
De meeste restrictie-enzymen werken als homodimeer (twee identieke units). Daarom vertonen
herkenningssites bijna altijd omgekeerde symmetrie, van 5’ naar 3’ dezelfde sequentie op beide
strengen.
Herkenningssequenties zijn tussen de 4 en 8 nucleotiden lang. Hoe langer hoe zeldzamer de site,
specifieker knippen. De meeste enzymen knippen binnen de herkenningssequentie. Er zijn
verschillende enzymen met verschillende herkenningssequenties, maar leveren dezelfde overhang
op compatibel. Kan heel handig zijn bij knip- en plakwerk.
Isoschizomeren. Verschillende enzymen met dezelfde herkenningssequentie. Bovendien dezelfde
manier van knippen. Kan handig zijn als één van beiden geschikter is voor de gekozen
reactiecoditites.
Neo-isoschizomeren. Verschillende enzymen met dezelfde herkenningssequentie. Echter
verschillende manier van knippen.
Gebruik restrictie enzymen. Generen van specifieke overhangen. Fragmenten met dezelfde overhang
kunnen met elkaar verbonden worden. Kan heel handig zijn bij knip- en plakwerk. Het enzym ligase
herstelt de DNA fosfodiester binding.
, Blunt ligatie
Ligatie is minder efficiënt op blunt uiteinden (dubbelstrengs ligatie). Uiteinden moeten toevallig bij
elkaar in de buurt komen (ligase kan ze niet zelf bij elkaar zoeken).
Sticky ligatie
Uiteinden sticky annealing, blijft even vast zitten ligase heeft meer tijd om te binden, hoger
succes %.
Transformatie van E.coli vermenigvuldiging en DNA isolatie. Transformatie technieken:
- Heat shock
- Electroporatie
Vermeningvuldiging, isolatie
- Fenol extratie
- Miniprep
DNA isolatie
Het inbouwen van insert in een vector door middel van recombinant DNA technologie. Een
gastheercel wordt getransformeerd met een vector. Gastheerce gaat delen en de vector repliceren
(inslucief insert). Isolatie van plasmiden (miniprep). Wat wil je kwijt raken bij plasmide isolatie:
- Celwand van gram0negatieve bacteria
- Genomische DNA
- Eiwitten
Lysozymen hebben een lyserende werking op sommige bacteriën. Het enzym wordt gevormd
door neutrofielen, granulocyten (en de voorgangers van dit stadium), monocyten en macrofagen.
1. Verzwakken bacteriele celwand met lysozym en EDTA
2. Lyseren van cellen met SDS en NaOH
3. Neutraliseren van lysaat met kaliumacetaat
4. Precipitaite cel debris Plasmide precipiteren niet
5. Fenol extractive
6. Ethanol precipitatie
- Plasmiden of genomische DNA
- DNA of RNA
- Veel of weinig samples
- Research of routine
Totaal RNA isolatie. RNA wordt in principe op dezelfde manier geïsoleerd als DNA, maar het RNA is
zeer instabiel, het RNAse zeer stabiel. Een daarom
- Onmiddellijk na isolatie snap freeze van samples in vloeibare stikstof
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kasjaclaess. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.