Samenvatting
Samenvatting overige stof rechtspersonen
alle verplichte stof
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
Voorbeeld 4 van de 92 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
ASSERWeek 1:
Asser/Van Olffen en Rensen 2-IIa 2019:
1.2 Eerste typering van NV en BV
13 Kapitaalvennootschap; rechtspersoonlijkheid
De NV en BV zijn kapitaalvennootschappen die rechtspersoonlijkheid hebben, zulks met externe en
interne gevolgen: rechtssubjectiviteit respectievelijk institutionalisering. Tegenover de institutionele
opvatting staat de contractuele benadering.
Andere vorm van samenwerking: personen in beginsel vervangbaar, en niet persoonlijk aansprakelijk
tegen derden, slechts bedrag deelneming. Enige samenwerking is deelneming: storing in aandelen.
(art. 2:64 BW/art. 2:175 lid 1 BW). Daarom kapitaalvennootschap.
De deelnemers kunnen hun inbreng niet zonder meer van de NV of BV terugeisen. Deelname in het
kapitaal houdt in principe in: deelname tot aan de ontbinding van de vennootschap, tenzij men erin
slaagt tussentijds zijn aandelen over te doen aan een ander die dan de deelname als het ware
voortzet. Door deze gebondenheid van de kapitaalverschaffer-aandeelhouder en diens
rechtsopvolgers krijgen de NV en BV de nodige continuïteit in hun bestaan. Ook niet perse
aandeelhouder en bestuurder, hoewel wel vaak. Verschil nv/bv met personenvennootschappen.
De personen van de vennoten blijven ook na het aangaan van het contract van vennootschappelijke
samenwerking op de voorgrond staan. Dit contract blijft de vennootschappelijke samenwerking zelf
beheersen. Nv en bv aandeelhouders niet op de voorgrond. Samenwerkingsverband wordt
geïnstitutionaliseerd; eigen persoonlijkheid: rechtspersoonlijkheid. Interne en externe
rechtsgevolgen. Externe gevolgen, omdat de rechtspersoonlijkheid vanzelf meebrengt dat het
samenwerkingsverband, de NV of BV, in het omringende rechtsverkeer geldt als rechtssubject, als
zelfstandige draagster van rechten en plichten. De rechtspersoonlijkheid heeft ook interne
rechtsgevolgen. De NV en BV worden gezien als autonome georganiseerde eenheden die intern door
eigen rechtsregels van specifieke aard worden beheerst. De contractuele gedachte is bij de invoering
van Boek 2 BW verlaten.
De contractuele opvatting wint echter, in ieder geval bij de BV, de laatste jaren weer terrein: flex-bv.
Volgens sommigen is de institutionele opvatting, die sterk de nadruk legt op het eigen karakter van
de rechtspersoon-kapitaalvennootschap, in haar uitwerking wat te veel doorgeslagen of treedt zij
buiten haar grenzen indien de samenwerkingsgedachte hierdoor te veel zou verbleken. Anderen
benadrukken dat de NV of BV toch ook functioneert als (ondernemings)instrument ten behoeve van
aandeelhouders (de instrumentele benadering).
Ondanks de in de wet vastgelegde, hierboven in grote lijnen aangeduide typologie van de
kapitaalvennootschap, bestaat sinds de invoering van de Wet Flex-BV meer ruimte om de statutaire
inrichting van de BV toe te snijden op de wensen van de oprichters en aandeelhouders. Ook blijven
algemene privaatrechtelijke beginselen altijd een rol spelen.
16 Karakteristiek van BV: flexibiliteit
Een kenmerkende eigenschap van de BV is haar flexibiliteit. Deze flexibiliteit komt vooral tot
uitdrukking bij de inrichting, financiering en oprichting van de bv.
Vóór de invoering van de Wet Flex-BV, op 1 oktober 2012, was beslotenheid een kenmerkende
eigenschap van de BV. Die beslotenheid had betrekking op de kring van aandeelhouders. Aandelen
,niet vrij overdraagbaar. Nu kan de bv wel aandelenbewijzen uitgeven en is de blokkeringsregeling
optioneel van aard.
Flexibiliteit nu belangrijk kenmerk.
Inrichting: flexibele regels besluitvorming:
- stemrechtloze aandelen of meervoudig stemrecht mogelijk.
- Kortere oproepingstermijn algemene vergadering 2:225.
- Ook in buitenland houden. 226/226
- Ruimere mogelijkheid besluitvorming buiten vergadering 2:238/218.
- De aandeelhouders van de BV kunnen hun ‘eigen’ bestuurders en commissarissen benoemen en
ontslaan; bij de NV heeft alleen de algemene vergadering deze bevoegdheid; zie art. 2:132
BW/art. 2:242 BW en art. 2:134 BW/art. 2:244 BW (bestuurders) en art. 2:142 BW/art. 2:252 BW
en art. 2:144 BW/art. 2:254 BW (commissarissen)
- . Bij de BV kan de overdraagbaarheid van de aandelen voor bepaalde tijd worden uitgesloten
(‘lock up’), nv alleen bij aandeelhoudersovereenkomst
- Voorts heeft de BV ruimere mogelijkheden dan de NV om bij statuten
- extra verplichtingen op te leggen aan haar aandeelhouders
meer vrijheid financiering:
- Anders dan bij de NV, geldt niet de eis van een minimumkapitaal en is er veel ruimte om met de
aandeelhouders afspraken te maken over het moment waarop de aandelen moeten worden
volgestort.
- Bij het doen van uitkeringen aan aandeelhouders heeft de BV niet, zoals de NV, te maken met
een star, in de wet gedefinieerd gebonden vermogen (gestort en opgevraagd kapitaal en
wettelijke en statutaire reserves), maar met een beperkte balanstest en uitkeringstest die het
bestuur meer beoordelingsruimte laat en die onder omstandigheden uitkeringen toestaat
wanneer het eigen vermogen negatief is of als gevolg van de uitkering negatief wordt
- In verband hiermee is de BV, anders dan de NV, niet onderworpen aan de
Nachgründungsregeling en het verbod van financiële steunverlening en heeft de BV meer vrijheid
bij de inkoop en intrekking van aandelen
- Verder kan bij de BV het aandelenkapitaal in andere valuta dan euro luiden; de NV heeft deze
mogelijkheid niet.
- Voorts kan de BV, anders dan de NV, aandelen zonder winstrecht creëren
Als gevolg van de versoepeling van de voorschriften van het bijeenbrengen van kapitaal van de BV,
kan de oprichting van de BV sneller plaatsvinden.
- Anders dan de NV, is bij de BV immers geen bankverklaring en/of accountantsverklaring vereist.
Nv recht wordt herzien, waarschijnlijk ook meer flexibel. Wel beperkt want dwingende EU-richtlijnen.
17 Winstoogmerk
De NV en BV zijn typologisch gericht op het behalen van winst, van vermogensrechtelijk voordeel,
ten behoeve van de aandeelhouder(s). ook kostenbesparing. Verschil vereniging.
Deze typologische gerichtheid van de NV en BV blijkt uit de wet. Zo bepaalt art. 2:105 lid 1 BW voor
de NV dat de winst de aandeelhouders ten goede komt en art. 2:216 lid 1 BW voor de BV dat de
algemene vergadering bevoegd is tot bestemming van de winst. Voorts bepaalt art. 2:105 lid 9 BW
voor de NV dat geen van de aandeelhouders geheel kan worden uitgesloten van het delen in de
winst. Voor de BV is dit door de invoering van de Wet Flex-BV), op 1 oktober 2012, anders geworden.
Bij de statuten kan worden bepaald dat aandelen van een bepaalde soort of aanduiding geen of
slechts beperkt recht geven tot deling in de winst of de reserves van de BV. Zie art. 2:216 lid 7 BW.
,Wel mogelijk ook kapitaalvennootschappen niet gericht op vermogensrechtelijk voordeel
aandeelhouders. Bijv. privatisering overheidsondernemingen. Gerichtheid niet in wet, dus geen
vrees voor ontbinding.
18 Bescherming van crediteuren
De beperkte aansprakelijkheid van de aandeelhouder en bestuurder die de NV en BV kenmerkt, heeft
aanleiding gegeven tot compenserende wettelijke maatregelen ten behoeve van schuldeisers van de
vennootschap, in het bijzonder inzake vermogensbescherming en aansprakelijkheid bij misbruik.
Bv wel mogelijk in statuten dat aandeelhouders aansprakelijk zijn voor tekort bij ontbinding. 2:192 lid
1 BW. Twijfel bij NV.
Uitgangspunt is voorts dat de bestuurder voor de handelingen die hij namens de
kapitaalvennootschap verricht, niet persoonlijk gebonden is. De NV of BV is als zelfstandig
rechtssubject in beginsel uitsluitend zelf aansprakelijk voor haar eigen schulden.
Veel wettelijke bepalingen voor bescherming kapitaal of gebonden vermogen ten behoeve van
crediteuren.
Art. 6:162 BW speelt bij mogelijke ‘doorbraak’ van aansprakelijkheid een grote rol. Zie in dit verband
ook over de aansprakelijkheid van degenen die namens de op te richten vennootschap handelden,
indien de vennootschap haar verplichtingen uit de door haar bekrachtigde rechtshandeling niet
nakomt: art. 2:93 BW/art. 2:203 lid 3 BW
Ook de oprichting is met zekere waarborgen omgeven, onder meer door de aansprakelijkheid van de
bestuurders van de NV indien niet aan een zeker stortingsplicht is voldaan (art. 2:69 lid 2 BW,
waarover Het antecedentenonderzoek bij oprichting (art. 2:64 BW (oud)/art. 2:175 lid 2 BW (oud)), is
door de invoering van de Wet controle op rechtspersonen, op 1 juli 2011, komen te vervallen. In
plaats daarvan is er thans een systeem van permanent overheidstoezicht om misbruik te voorkomen.
Voorts bestaat er repressief toezicht, uiteindelijk te effectueren door rechterlijke ontbinding in geval
van strijd met de openbare orde (art. 2:20 BW); het in ernstige mate in strijd handelen met de
statuten (art. 2:21 lid 3 BW); gebrek aan baten (art. 2:74 BW/art. 2:185 lid 1 BW); kapitaal dat minder
is dan het minimumkapitaal (alleen voor NV; art. 2:74 lid 2 BW), terwijl ook de mogelijkheid bestaat
tot ontbinding door de KvK van ‘lege’ vennootschappen (art. 2:19a BW). De openbaarheid van
inrichting, te realiseren door inschrijving in het handelsregister (zie [66]), strekt zich mede uit tot het
eenmaal per jaar opgeven van het geplaatste kapitaal en van het gestorte deel daarvan (art. 22 Hrgb.
2008). Veel belangrijker is de plicht tot publicatie van de jaarrekening.
19 Antimisbruikwetgeving
Om misbruik van vennootschappen tegen te gaan, zijn er drie antimisbruikwetten tot stand
gekomen, op grond waarvan bestuurders (voor schulden bedrijfsverenigingen, pensioenfondsen en
belastingdienst, en 2:138/248 +43/45) en hoofdaannemers aansprakelijk kunnen worden gesteld
(voor niet betaalde sociale premies).
Voorts vermelden wij de Wfbv, die is gericht tegen oneigenlijk gebruik van formeel buitenlandse
kapitaalvennootschappen.
In 2011 is een systeem van permanent overheidstoezicht op alle rechtspersonen ingevoerd (wet
controle op rechtspersonen). Van meer recente datum zijn de ontwikkelingen rondom een centraal
aandeelhoudersregister en het zogenaamde UBO-register. Dit register zou een bijdrage moeten
leveren aan het voorkomen van fraude met BV’s en niet-beursgenoteerde NV’s. Doel Ubo is
bestrijden meer transparant maken, daarmee bestrijden witwaspraktijken, terrorismefinanciering en
fraude.
20 Dualistische structuur, aandeelhoudersactivisme
De NV en BV hebben in opzet een dualistische structuur: algemene vergadering en bestuur. Aan de
ene zijde staat de veelheid van samenwerkende personen, de kapitaalverschaffers die zich verenigen
, in een algemene vergadering. Aan de andere kant staat de eenheid van het bestuur dat de
vennootschap moet leiden en de verwezenlijking van haar doel moet nastreven. Ofschoon in de
vennootschapspraktijk de aandeelhouder soms tegelijkertijd bestuurder is, zijn de aandeelhouders
en bestuursfunctie in de NV en BV door de wetgever nauwkeurig van elkaar gescheiden.
De structuurvennootschap heeft een pluralistisch karakter.
Door de scheiding van de aandeelhouders- en bestuursfunctie wordt de continuïteit van het bestaan
van de vennootschap gediend. Ondanks wisseling in het aandeelhoudersbestand, kan het bestuur in
functie blijven. Zowel de algemene vergadering als het bestuur hebben eigen bevoegdheden die zij
zelfstandig kunnen uitoefenen en waarvoor zij eigen verantwoordelijkheid dragen. De bevoegdheden
van de AVA betreffen: de statutaire inrichting; de jaarrekening; de ontbinding; omzetting; fusie; en
splitsing
Er is een voortdurende spanning in de machtsverhouding tussen de vennootschapsorganen. Omdat
de bestuurders doorgaans door de algemene vergadering worden benoemd en ontslagen, kan
worden gesteld dat het dualisme op dit punt is doorbroken ten gunste van de aandeelhouders. Het is
echter niet zo dat de algemene vergadering te allen tijde als hoogste macht in de vennootschap moet
worden beschouwd. De huidige rechtspraak erkent dat de bestuurders hun eigen zelfstandige taak
hebben op het gebied dat hun door wet en statuten is toebedeeld. Zie HR 9 juli 2010 (r.o. 4.4.1), NJ
2010/544; JOR 2010/228 (ASMI) en HR 20 april 2018, NJ 2018/331; JOR 2018/142 (Boskalis/Fugro).
De algemene vergadering is niet bevoegd besluiten te nemen over onderwerpen die niet tot haar
domein behoren, zoals de strategie van de vennootschap.
De afgelopen decennia kenmerken zich door een toegenomen invloed van aandeelhouders.
Aandeelhouders zijn er in soorten en maten; de belangen van grote institutionele beleggers
(pensioenfondsen en verzekeraars) zijn van een andere aard dan de belangen van de kleine
particuliere beleggers. De laatsten treden steeds meer en nadrukkelijker op in georganiseerd
verband (VEB, Deminor) in aandeelhoudersvergaderingen, het publieke debat en gerechtelijke
procedures.
Tegenwoordig ook veel buitenlandse beleggers. Ook veel institutionele beleggers, hun doel is
doorgaans waardevermeerdering en verkoop van het belang op korte of middellange termijn. Zij
trachten hun doel te bereiken door onder meer het doen van voorstellen ter zake van de strategie
van de onderneming (opsplitsing, verkoop van onderdelen), beïnvloeding van de publieke opinie, en
het entameren van (vooral) enquêteprocedures. Daarbij maken zij vaak gebruik van gecompliceerde
financiële instrumenten en van de wijzigingen in wet- en regelgeving die waren gericht op het
vergroten van de invloed van aandeelhouders.
Met de crisis aandeelhoudersactivisme weer verzwakt, maar nu weer aangetrokken. Zo moet ook
nieuw wetsvoorstel wettelijke bedenktijd worden gezien.
1.4 Wettelijke regeling van NV en BV (25-26)
De NV en BV zijn geregeld in Boek 2 BW. De bepalingen van Boek 2 BW zijn van dwingend recht;
daarvan kan slechts worden afgeweken voor zover dat uit de wet blijkt. Zie art. 2:25 BW.
De wettelijke regeling van de NV en BV kenmerkt zich door een aantal beginselen.
- Permanente controle door ministerie Veiligheid en Justitie
- Repressief toezicht OM dat kan leiden tot rechterlijke ontbinding. Ook ontbinding KVK
administratiefrechtelijk is er.
- Openbaarheid van statutaire inrichting en machtsverdeling
- Bescherming van het vermogen;
- Openbaarmaking van de jaarrekening;
- Exclusieve aansprakelijkheid van de NV en BV als zelfstandig rechtssubject voor hun schulden.
Onder bijzondere omstandigheden geldt wel persoonlijke aansprakelijkheid van oprichters,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jenniferalyssa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen