Nationale veiligheid in historisch perspectief III
Veiligheid als subjectieve beleving van de burger
- Veiligheid is door de jaren heen veranderd. Van gewone, objectieve veiligheid naar
subjectieve veiligheid. Ook medialogica kwam aan de orde: veiligheid deed het goed in de
kranten.
- Horizontalisering van de veiligheidsaanpak aanslagen van 9/11 zorgden ervoor dat
veiligheid bovenaan de agenda kwam te staan. Internationale bepalingen schoten uit de
grond
- ‘Veiligheid (ook internationaal) maar ook lokaal en nationaal, werd het nieuwe
ordeningsprincipe voor de politieke beleid.
- Burgemeesters kregen in vergelijking met de jaren negentig in 2004 steeds meer
bevoegdheden.
- ‘Het bevorderen van een veiliger samenleving’ was een centrale doelstelling. De overheid
werd een onderneming in het reduceren van risico’s.
- Securitisering: Verveiliging van de maatschappij na 9/11.
- Volgens de theorie van securitisering, zijn er elementen die de verveiliging voortstuwen:
Uitbreiding aantal veiligheidsactoren
In het dreigings-denken een toename van politisering en massamobilisatie
Verdichten en unificeren van context van veiligheid
- Securitisering is een gevolg van ontzuiling, verworven welvaart, toegenomen complexiteit
binnen de samenleving en het marktdenken van burgers.
Week 3:
Nationaal handboek crisisbesluitvorming
- Minister van Veiligheid en Justitie is aangewezen door het kabinet als coördinerend minister
voor crisisbeheersing. Hij is verantwoordelijk voor de inrichting, werking, samenhang en
integrale aanpak van het crisisbeheersingsbeleid en het bijbehorende stelsel.
- Het handboek is van toepassing op situaties waarbij de nationale veiligheid in het geding is of
kan zijn, of die grote maatschappelijke impact kunnen hebben.
- De kern van de nationale crisisbesluitvormingsstructuur wordt gevormd door de
Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing (ICCb) en de Ministeriële Commissie
Crisisbeheersing (MCCb). Beide commissies worden ondersteund en geadviseerd door een
Interdepartementaal Afstemmingsoverleg (IAO) en een multidisciplinaire staf
- Het Nationaal Handboek Crisisbesluitvorming is vastgesteld door de ministerraad. Gewijzigde
omstandigheden en inzichten – bijvoorbeeld naar aanleiding van concrete situaties,
incidenten, gebeurtenissen of oefeningen – kunnen leiden tot aanpassing van het Handboek.
De Minister van Veiligheid en Justitie doet hiertoe voorstellen aan de ministerraad.
Nationale Veiligheid Strategie 2019
- Nationale veiligheid is een dynamisch en veelzijdig begrip dat vraagt om een aanpak die
robuust en flexibel is.
- In de nationale veiligheidsstrategie staat wat de nationale veiligheidsbelangen zijn die we
moeten beschermen.
, - Nederland is hierdoor in staat om zich te blijven beschermen tegen de ontwikkelingen,
dreigingen en risico’s, waardoor de nationale veiligheidsaanpak toekomstbestendig wordt
versterkt
- 6 nationale veiligheidsbelangen
1. Territoriale veiligheid
2. Fysieke veiligheid
3. Economische veiligheid
4. Ecologische veiligheid
5. Sociale en politieke stabiliteit
6. Internationale rechtsorde
- De nationale veiligheid is in het geding wanneer een of meerdere nationale
veiligheidsbelangen zodanig bedreigd worden, dat er sprake is van (potentiële)
maatschappelijke ontwrichting.
Nationaal veiligheidsprofiel 2016 (NVP)
- Een All Hazard overzicht van potentiële rampen en dreigingen die onze samenleving kunnen
ontwrichten
- Het Nationaal Veiligheidsprofiel (NVP) geeft een overzicht van de risico’s van verschillende
rampen, crises en dreigingen met een mogelijk ontwrichtend effect op onze samenleving.
Het NVP maakt deel uit van de Strategie Nationale Veiligheid waarmee de overheid
onderzoekt welke rampen, crises of dreigingen onze nationale veiligheid in gevaar kunnen
brengen en wat daar aan gedaan kan worden.
De basis van het NVP: acht uiteenlopende thema’s. In het NVP zijn acht verschillende thema’s
geanalyseerd op basis van deskstudies, raadpleging van deskundigen uit wetenschap, praktijk en
beleid en expertbijeenkomsten, zoveel mogelijk samengesteld vanuit verschillende disciplines en
organisaties. De bevindingen van deze analyses zijn verwerkt in afzonderlijke themarapportages. De
belangrijkste risico’s uit deze analyses, dat wil zeggen de typen rampen, dreigingen en crises die een
mogelijk ontwrichtend effect op onze samenleving kunnen hebben, zijn opgenomen in het NVP. Deze
typen (in het NVP risicocategorieën genoemd) zijn hieronder per thema samengevat.
1. Natuurrampen: Naast overstromingen (zowel vanuit zee als vanuit de rivier) kunnen extreem
weer (zware storm, sneeuwstorm, ijzel), natuurbranden en aardbevingen ernstige gevolgen
hebben voor de samenleving.
2. Bedreigingen voor gezondheid en milieu: Vanwege de mogelijk ontwrichtende impact wordt
in het NVP vooral aandacht gegeven aan de risico’s van een grootschalige infectieziekte
uitbraak, zoals een grieppandemie, een zoönose uitbraak en dierziektecrises. De potentiële
impact van een voedselcrisis en een milieuramp, hoewel relevant, wordt lager ingeschat.
3. Zware ongevallen: Dit thema omvat alle ongevallen die kunnen leiden tot maatschappelijke
ontwrichting, zoals stralingsongevallen (kerncentrales), grootschalige chemische incidenten
en transportongevallen. De kans van optreden van zulke ongevallen wordt als zeer laag
ingeschat, maar áls ze voorkomen dan kan de impact groot zijn.
4. Verstoring vitale infrastructuur: de mogelijke kwetsbaarheden van vitale infrastructuur en
de potentiële impact van uitval staan centraal. De focus in dit thema ligt bij de impact van de
verstoring van de infrastructuur (o.a. energie, ICT, (drink)water) zelf, ongeacht de
omstandigheden waaronder en de oorzaak waardoor zij uitvallen. Dat wordt namelijk bij
andere thema’s uitgewerkt. Het uitvallen van meerdere vitale processen (als gevolg van
keteneffecten) geeft de grootste impact.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tdh1992. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.