In deze samenvatting (Nectar hoofdstuk 17: DNA, vwo 5) staat alles wat je moet weten over DNA en RNA, van DNA-replicatie tot epigenetica. In deze samenvatting staat alle noodzakelijke informatie met handige plaatjes. Veel succes met leren!
DNA
• DNA bevat informatie voor het maken van eiwitten
• Mensen: 46 chromosomen + mitochondriaal DNA
• DNA-molecuul: veel nucleotiden die samen een dubbele helix vormen (BINAS 71C)
• Nucleotide: suiker + base + fosfaat
- Suiker: deoxyribose (BINAS 67F1): 5 C-atomen:
o 1’: zit de stikstofbase aan
o 2’: heeft 2 H-atomen (ribose: H en OH)
o 3’: OH groep voor verestering aan PO43-
o 4’: heeft maar 1 H-atoom
o 5’: zit de fosfaatgroep (PO43-) aan
- Stikstofbase (BINAS 71A):
o adenine (A) en thymine (T): vormen 2 H-bruggen met elkaar
o cytosine (C) en guanine (G): vormen 3 H-bruggen met elkaar
- Fosfaatgroep: PO43-
• Door de basenparen zijn de strengen in een DNA-molecuul complementair:
Volgorde van de leidende streng bepaalt die van de volgende streng
• BINAS 71C: 3’-einde (OH) ligt naast het 5’-einde (PO43-) van de andere streng
, OPGEROLD DNA
• Histonen verstevigen en beschermen DNA-moleculen bij eukaryoten in de kern:
- 8 histonen waar het DNA omheen is gerold
- 1 H1 houdt het geheel bij elkaar
• Nucleosoom: geheel van histonen met het eromheen gerolde DNA
• Histonen koppelen nucleosomen tot een chromatinedraad → spiraliseert zich tot chromatine
• Zouten en een eiwitverterend enzym (protease) verwijdert histonen → zuiver DNA
MITOCHONDRIAAL DNA
• Een mitochondrium bevat 5-10 cirkelvormige moleculen mitochondriaal DNA: mtDNA: 37 genen:
- 13 coderen voor eiwitten betrokken bij aerobe dissimaltie
- rRNA (bouwstenen voor ribosomen: BINAS 71K1)
- tRNA (transporteert aminozuren)
• mtDNA wordt van de moeder geërfd: afstamming te
bepalen
GENEN BEVATTEN INFORMATIE
• Genoom bevat 19 000 genen: elk gen codeert voor 1
of meer eiwitten
• Alle cellen hebben hetzelfde DNA, maar afhankelijk
van hun functie zijn verschillende genen actief
• Ieder gen heeft zijn eigen sequentie: volgorde van
stikstofbasen (A, C, G en T)
• Grootste deel van het DNA is niet-coderend DNA:
- Produceren van rRNA of tRNA
- Regelt het aan- en uitschakelen van genen in het coderende DNA
• ⅔ van het menselijke genoom bestaat uit repetitief DNA: herhaling van series nucleotiden
• Het aantal aaneengekoppelde STR’s (korte repeats van 2-10 nucleotiden) verschillen per persoon:
allelen (H5): STR’s spelen een rol bij verwantschapsonderzoek
• Doordat chromosomen in paren voorkomen, heeft iedereen van een bepaalde STR 2 vaak
verschillende exemplaren
• De meeste laberatoria brengen de STR’s van 13 loci
(plaatsen in het DNA) in kaart → DNA-profiel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JustDoIt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
