Oriëntatie op taak Oriëntatie op inhoud
Vertrekken van vaste elementen communicatieproces: Voorkennis activeren
1) Wie schrijft de tekst (ZENDER) Motiveren: inspelen op actualiteit &
2) Voor wie is de tekst bedoeld (ONTVANGER) leefwereld
3) Wat wil ik schrijven? (BOODSCHAP) Teksttype VS tekstsoort:
4) Met welke bedoeling schrijf ik? (DOEL) o Teksttype: krantenartikel, tijdschrift,
5) Wat voor tekstvorm kies ik? (MIDDEL) forum, interview,…
Hoe ziet zo’n tekst eruit? o Tekstsoorten:
Waar moet ik speciaal op letten? Persuasief (= overtuigend)
6) Hoe schrijf / lees / spreek / luister ik? (HOE) Bv.: campagnefilmpje
o Zender: beleefd, grappig, slordig,… Diverterend (= amuserend)
o Ontvanger: verstrooid, aandachtig, Bv.: strip
geïnteresseerd,… Informatief
7) Hoe reageert de ontvanger? (EFFECT) Bv.: nieuwsartikel
Hoe zal de ontvanger reageren? Emotief
8) Welke omstandigheden beïnvloeden de Bv.: gedicht
communicatie? (OMSTANDIGHEDEN) Activerend
Bv.: reclame
Leerlingen moeten voor schrijven nadenken over:
Publiek
Doel Bepalen of er een formeel / informeel taalgebruik (register) moet worden
Kenmerken vangebruikt
teksttype die ze moeten schrijven:
o Door kennis op te roepen
Tijdens voorbereidingsfase: voorkennis lln. aanvullen
o Door voorbeelden te krijgen toon goede & slechte voorbeeldteksten:
Je komt al aantal aandachtspunten / evaluatiecriteria voor schrijftaak te
weten
Link met de buitenwereld (tekst komt vaak voor in buitenwereld)
Publiek:
Schrijfopdrachten waarbij er echte lezers zijn die gericht zijn op inhoud boodschap (niet enkel
vormelijke fouten leerkrachten)
Oplossingen:
o Cases gebruiken lln. moeten zich het doel & publiek voorstellen: ‘Stel je voor
dat…’
o Soms: teksten versturen aan instanties / werkgevers & om reactie vragen
, o Medeleerlingen als lezers:
Motiverender
Direct feedback
3 planvaardigheden
Verzamelen / brainstormen Selecteren Ordenen
= vooraf bedenken wat je allemaal = zaken die je wil gebruiken = in juiste volgorde plaatsen
zou kunnen schrijven over gekozen uitkiezen Bv.: inleiding – midden – slot,…
/ opgedragen onderwerp
Manieren om te brainstormen:
o Klassengesprek
o Een ‘abc’
o Associëren met woordketen /
woordspin
o W-vragen stellen
o Stellingengesprek
o Online forumdiscussie
Aandachtspunten:
o Laat associaties altijd
uitleggen!
o Brainstorm schriftelijk lln.
zien woorden al staan
Hulpmiddelen:
o Samen enkele beginzinnen
formuleren
o Schrijfkader opstellen /
gebruiken
o Woordenboeken (rijm)
3. Uitvoeren:
Formuleren & reviseren:
Aandachtspunten uitvoeren schrijfopdracht:
Ga stapsgewijs te werk
Stuur lln. concreet bij
Laat lln. tussentijds reflecteren (= reviseren)
Bv.: eerst inleiding laten schrijven & dan reviseren en herschrijven
Reviseren a.d.h.v.:
o Zelfreflectieformulier
, o Peerevaluatie
Laat bij 1e versie vooral focussen op boodschap bij herwerking oog voor details (spelling,
correcte zinsbouw,…)
2 vaardigheden
Formuleren Reviseren
= schrijven terwijl je continu jezelf & anderen = tussentijds reflecteren & herschrijven
bevraagt
Aandachtspunten:
o Inspelen op individuele noden
o Tempo- en niveaudifferentiatie:
Moeizame schrijvers: meer taalsteun
(schrijfkader, hardop denkend mee helpen
schrijven)
Vlotte schrijvers: meer uitdagen taak
moeilijker maken (geen / minder
taalsteun), hoger verwerkingsniveau
(beoordelend i.p.v. kopiërend), taak extra
impulsen geven
Meer uitdaging kan op 5 vlakken:
Tekst
Bv.: lln. inhoudstafel laten toevoegen, in
alinea’s laten schrijven,…
Doelstelling
Bv.: verhaal voor andere doelgroep schrijven,…
Creativiteit
Bv.: beeldspraak, synoniemen, directe rede
toevoegen aan verhaal,…
Begrijpelijkheid & zinsbouw
Bv.: gebruik van samengestelde zinnen, verwijs-
en signaalwoorden,…
Vormgeving & spelling
Bv.: toepassen van verschillende soorten
leestekens: uitroepteken, beletselteken,…
4. Reflecteren:
Reflecteren op taak Reflecteren op tekst
= lln. stellen zich vragen over hoe ze taak Aandachtspunten:
hebben aangepakt & welke resultaten dat Checklist laten overlopen als zelfreflectie
opleverde Evaluatielijst stelt tekstspecifieke vragen
& laat reflecteren op tekst
Doel: Bv.: geschikte aanspreking & groet? In
o Lln. bewust maken van bepaalde alinea’s geschreven,…
strategieën zodat ze die bij volgende taak Lln. laten nadenken over hun aanpak
efficiënter zullen toepassen
Voorbeeldvragen:
, Wat heb je geleerd uit deze taak?
Wat verliep goed? Wat zou je anders
aanpakken?
Heb je je voldoende voorbereid?
Schema lesopbouw schrijven:
Maak oefeningen p.36 – 44!
1) Oriënteren (taak & inhoud): Kennismaking met schrijftaak
o Nadenken Voorkennis activeren (inhoud &
o Me afvragen tekstkenmerken)
Boodschap?
Teksttype?
Doel?
Doelpubliek? taalgebruik / register
3) Uitvoeren: Stapsgewijs, begeleid uitschrijven
o Formuleren: uitschrijven & Focus op boodschap & correct register
verzorgen Inzetten hulpmiddelen & taalsteun
o Reviseren: nalezen & herschrijven Tussentijds reflecteren (co-, peer- &
zelfevaluatie)
Herwerken 1e versies
Toewerken naar definitieve versie
4) Reflecteren Wat verliep goed & minder goed?
Hoe zal de ll. het de volgende keer
weer/anders aanpakken?
Verband met andere schrijftaken?
reflectie op proces via portfolio
Leren schrijven:
1. Ontluikende geletterdheid:
- Geletterdheid: proces van kennismaken met & zich ideeën vormen over lezen, schrijven,
geschreven taal & boeken
Geletterdheid ondersteunen door: aanbod & interactie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elcla. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.