Functionele morfologie van een cel en waaruit een organisme is opgebouwd
Alles voor dit studieboek
(39)
Geschreven voor
Middelbare school
KSO
Biologie
5
Alle documenten voor dit vak (62)
Verkoper
Volgen
margodebaets
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Biologie: Thema 2 – doorgeven
van DNA tijdens celdelingen
Verschillende soorten celdeling
Tijdens de interfase wordt het DNA voorbereid om verdeeld te kunnen worden over
dochtercellen (zie vorig thema); voor de celdeling. Er bestaan twee soorten celdeling:
Mitose: aanmaak nieuwe somatische cellen1
2n → 2n + 2n
Diploïde moedercel → 2 diploïde dochtercellen
Vb.: huidcel die zich gaat vernieuwen in twee dochtercellen
Meiose: vorming van gameten2
2n → n + n
Diploïde moedercel → 2/4 haploïde dochtercellen
Ook de vorming van haploïde
sporen (n), bij fungi, mossen
en varens, gebeurt door
meiose
=> De duur van de celcyclus varieert per organisme, maar
duurt meestal ongeveer 22-24h
Voorbereiding op de mitose: interfase
1. G1-periode (G = “gap”)
Toename celvolume door toename cytoplasma3
Aanmaak van proteïnen en nucleotiden
In de kern: chromatinevezels
2. S-periode of syntheseperiode
=> DNA-replicatie
1
Somatische cellen = lichaamscellen
2
Gameten = voortplantingscellen; gonaden = voortplantingsorganen (eierstok en teelballen)
3
Cytoplasma: volledige inhoud van de cel (exclusief de celkern); ≠ cytosol (cytosol is de vloeistof in de cel)
1
, 3. G2-periode
Controle van de DNA-replicatie en reparatie van nieuwe DNA
Bij grote DNA-schade: de cel mag niet delen en moet aan
apoptose (celdood) doen kanker
Aanmaak extra histonen
Verdubbeling centriolenpaar (dus in totaal vier dan)
Aanmaak extra membraanmateriaal
0. Cellen die de cyclus verlaten (G0-periode)
Cellen die niet meer delen zijn in G0-periode
Bv. de meeste neuronen vanaf de geboorte
Sommige cellen kunnen uit G0-periode terugkeren naar G1-
periode; bv. bepaalde lymfocyten
Verloop van mitose en cytokinese in een dierlijke cel
Mitose: kerndeling
Cytokinese: verdeling van cytoplasma (celinhoud)
Vorming van 2 asterfiguren door verdubbeling
van het centriolenpaar
==> Tezamen de celdeling
=> Mitose is nog eens opgedeeld in vier fasen:
Profase
Metafase
Anafase
Telofase
1. Profase
Chromatinedraden werden gespiraliseerd en gecondenseerd
tot chromosomen
Kernmembraan en nucleoli verdwijnen
Chromosomen liggen overal een beetje in het rond
De twee centriolenparen (dus vier in totaal) bewegen in het
cytoplasma en gaan zo ver mogelijk uit elkaar gaan, en zo
celpolen vormen, met daartussen dan een evenaarsvlak
Vorming spoelfiguur
Kinetochore microtubuli (trekdraden)
Niet-kinetochoren/polaire microtubuli (steundraden)4
=> Kinetochore microtubuli (trekdraden) hechten zich vast aan het
centromeer
=> Het centromeer bevat twee kinetochoren
4
De steundraden zorgen er tijdens de metafase voor dat de chromosomen allemaal gelijk in het evenaarsvlak
kunnen komen te liggen!
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margodebaets. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.