Formulariumadviezen
Naam: Sharinagatoen Toerab
Studentennummer: 1696817
Docent: Sietse Mosselman
Naam cursus: Farmacologie 3
Toets code: GFA-2.FC3
Klas: GFA-2B
,Formulariumadviezen 16-9-2021
1 Voorwoord
Als farmakundige student heb ik de opdracht gekregen, van de formulariumcommissie van het
ziekenhuis, om vier formulariumadviezen over vier aandoeningen te schrijven. Hierbij worden steeds
twee geneesmiddelen met elkaar vergeleken en bepaald welk geneesmiddel het meest geschikt is.
Dit wordt gedaan door middel van een vergelijkingsmatrix. Vervolgens wordt het formulariumadvies
mondeling toegelicht aan de voorzitter van de formulariumcommissie.
In de onderstaande tabel is weergegeven voor welke indicaties formulariumadviezen zijn geschreven
en welke geneesmiddelen met elkaar zijn vergeleken.
Indicatie Geneesmiddel A Geneesmiddel B
Anticonceptie Ethinylestradiol/ etonogestrel Ethinylestradiol/ levonorgestrel
(vorm Nuvaring) (oraal)
ADHD Methylfenidaat Atomoxetine
Borstkanker (gemetastaseerd) Docetaxel Eribuline
Reumatoïde artritis Adalimumab Tocilizumab
Sharina Toerab|1696817 1
,Formulariumadviezen 16-9-2021
Inhoud
1 Voorwoord...........................................................................................................................................1
2 Formulariumadvies geneesmiddelen anticonceptie............................................................................3
2.1 Vergelijkingsmatrix anticonceptie.................................................................................................5
2.2 Bibliografie..................................................................................................................................11
3 Formulariumadvies geneesmiddelen ADHD......................................................................................12
3.1 Vergelijkingsmatrix ADHD...........................................................................................................15
3.2 Bibliografie..................................................................................................................................19
4 Formulariumadvies geneesmiddelen gemetastaseerde borstkanker................................................21
4.1 Vergelijkingsmatrix gemetastaseerde borstkanker.....................................................................24
4.2 Bibliografie..................................................................................................................................29
5 Formulariumadvies geneesmiddelen reumatoïde artritis..................................................................31
5.1 Vergelijkingsmatrix reumatoïde artritis......................................................................................33
5.2 Bibliografie..................................................................................................................................41
Sharina Toerab|1696817 2
,Formulariumadviezen 16-9-2021
2 Formulariumadvies geneesmiddelen anticonceptie
In dit formulariumadvies wordt de Nuvaring (ethinylestradiol/ etonogestrel) vergeleken met de orale
combinatiecontraceptiva (ethinylestradiol/ levonorgestrel). Het doel is om te onderzoeken welke
anticonceptie het beste is om zwangerschap te voorkomen.
Anticonceptie is de verzamelnaam voor alle methoden en middelen, die tot doel hebben om de
bevruchting van de eicel door de zaadcel of de innesteling van de bevruchte eicel te voorkomen. De
circa 28-daagse menstruatiecyclus zorgt voor veranderingen in het vrouwelijk lichaam die de kans op
conceptie mogelijk maken. De cyclus wordt geregeld door de follikelstimulerend hormoon (FSH) en
de luteïniserend hormoon (LH). FSH bevordert de ontwikkeling van follikels en stimuleert de afgifte
van oestrogeen. LH stimuleert de ovulatie, de vorming van het gele lichaampje en de
voorplantingscellen. Daarnaast bevordert LH de afgifte van progesteron. Door het progesteron
hormoon blijft het baarmoederslijmvlies intact en wordt een nieuwe menstruatie voorkomen. Dit
leidt tot een mogelijke zwangerschap na de geslachtsgemeenschap. Zowel de Nuvaring als de
combinatiepil bevatten oestrogeen (ethinylestradiol) en progestageen (etonogestrel en
levonorgestrel) en zijn dus een vorm van hormonale methode om zwangerschap te voorkomen. Het
oestrogeen in zowel Nuvaring als de combinatiepil onderdrukt de afscheiding van FSH, waardoor de
rijping van de follikel wordt geremd. Het progestageen in beiden anticoncepties onderdrukt de LH,
waardoor de ovulatie wordt geremd. Daarnaast maakt progestageen de cervixslijm dikker, waardoor
toegankelijkheid van zaadcellen afneemt. Ook remt progestageen de uitrijping van het endometrium
af, waardoor de condities voor innesteling van eventueel bevruchte eicellen wordt verslechterd.
(Mcfadden, 2016)
In een open-label, fase drie, multicenter studie is de effectiviteit en naleving van de Nuvaring
vergeleken met een gecombineerd oraal anticonceptivum (Roumen, 2008). In deze studie werden
1030 vrouwen gerandomiseerd naar 13 behandelcycli met NuvaRing (n = 512) en combinatiepil ( n =
518) en omvatte de ITT (in-treatment)-populatie. Vijf in-treatment zwangerschappen deden zich voor
in elke groep, met Pearl-index van 1,23 voor NuvaRing en 1,19 voor de combinatiepil per 100
vrouwenjaren. De geschatte cumulatieve kansen van ITT-zwangerschap tijdens de behandeling na
cyclus 13 waren 1,20% (95% CI 0,14-2,26%) voor de ‘Nuvaring’ groep en 1,07% (95% BI 0,13-2,00%)
voor de ‘combinatiepil’ groep. Daarnaast hebben 70,9% van de Nuvaring-groep het onderzoek
voltooid en 71,2% van de combinatiepil-groep. De resultaten tonen aan dat de effectiviteit van beide
anticonceptiva vergelijkbaar zijn. In tegenstelling tot de combinatiepil wordt de werkzaamheid van
de Nuvaring niet beïnvloedt bij braken en diarree. Daarnaast is uit onderzoeken gebleken dat beiden
anticonceptiemiddelen zeer veilig zijn. Hoewel bij de Nuvaring de kans op trombose veneuze
trombose-embolie twee keer groter is dan bij het gebruik van de combinatiepil. (Zorginstituut
Nederland, 2018). Ook blijkt dat er meer ernstige bijwerkingen zijn vermeld bij Lareb bij het gebruik
van de Nuvaring. Bij Nuvaring was dit 226 bij een totaal aantal meldingen van 500. Bij de
combinatiepil was dit 332 bij een totaal aantal meldingen van 1170. Uit onderzoek is gebleken dat
Nuvaring-gebruikers een hogere percentage hebben op vulvovaginale klachten, zoals ontlading
vaginale klachten vaginitis en leukhorrhea (Roumen, 2008). Terwijl bij de combinatiepil voornamelijk
sprake is van misselijkheid en gastro-intestinale bijwerkingen. Maar er komen meer bijwerkingen
voor bij het gebruik van de combinatiepil in tegenstelling tot de Nuvaring.
Uit onderzoek is gebleken dat cycluscontrole met de vaginale ring uitstekend is en superieur is aan
die van de combinatiepil (Odssen, Leifels-Fischer , Wiel-Masson , & de Melo , 2005). De Incidentie
van doorbraakbloedingen, spotting en onttrekkingsbloedingen was lager bij de Nuvaring . In
tegenstelling daarvan was de incidentie van het aantal beoogde bloedingen lager bij gebruik van de
combinatiepil.
Sharina Toerab|1696817 3
,Formulariumadviezen 16-9-2021
Verder is tijdens een studie in Nederland de eerste ervaring met de Nuvaring onderzocht (Dieben,
2002). De meerderheid van de vrouwen was zeer tevreden met de NuvaRing, voornamelijk vanwege
het gebruiksgemak en de lage hormonale dosis. Slechts een klein deel van de vrouwen stopte
vanwege lokale bijwerkingen, zoals ongemak tijdens geslachtsgemeenschap. Na voltooiing van het
onderzoek ging 80% van de vrouwen verder met de NuvaRing.
Uit een andere studie bleek dat de gemiddelde tevredenheidsniveaus bij gebruik van de Nuvaring
hoger was dan bij de combinatiepil ( (Roumen, 2008). Toen de studie voltooid was, besloot 50% van
alle vrouwen om de Nuvaring te blijven gebruiken en slecht 28% de combinatiepil.
De kosten voor Nuvaring zijn hoger vergeleken met de combinatiepil (Zorginstituut Nederland,
2018b). Eén Nuvaringpakket kost ongeveer € 50 en de kosten van de combinatiepillen kunnen
variëren tussen de € 5,87 en € 15,00.
Kortom, er wordt geadviseerd om de Nuvaring op te nemen in het formularium. Uit diverse
onderzoeken is gebleken dat de Nuvaring even effectief is als de combinatiepil. Daarnaast is de
tevredenheidspercentage bij het gebruik van Nuvaring groter. Ook is de cyclusregeling beter en is er
minder sprake van doorbraakbloedingen en onttrekkingsbloedingen. Daarnaast is het gebruiksgemak
doorslaggevend voor vrouwen om voor de Nuvaring te kiezen.
Aantal woorden: 785
Sharina Toerab|1696817 4
, 2.1 Vergelijkingsmatrix anticonceptie
Vergelijkingscriterium Weeg- Cijfer Onderbouwing Cijfer Onderbouwing
factor geneesmiddel A geneesmiddel A geneesmiddel B geneesmiddel B
Etonogestrel, Levonorgestrel,
Nuvaring oraal
Effectiviteit 10 8 In een open-label, fase drie, multicenter 8 In een open-label, fase drie, multiculturele
studie is de effectiviteit van Nuvaring (met studie is de effectiviteit van de
15 microgram ethinylestradiol en 120 gecombineerd oraal anticonceptivum (met
microgram etonogestrel) onderzocht. In 30 microgram ethinylestradiol en 150
deze studie werden 512 vrouwen microgram levonolgestrel) onderzocht. In
gerandomiseerd naar 13 behandelcycli. Vijf deze studie werden 518 vrouwen
in-treatment zwangerschappen deden zich gerandomiseerd naar 13 behandelcycli. Vijf
voor met een Pearl-indicatie van 1,23 per in-treatment zwangerschappen deden zich
100 vrouwenjaren. De geschatte voor met een Pearl-indicatie van 1,19 voor
cumulatieve kansen van ITT-zwangerschap de combinatiepil per 100 vrouwenjaren. De
tijdens de behandeling na cyclus 13 was geschatte cumulatieve kansen van ITT-
1,20% (95% CI 0,14-2,26%). Daarnaast zwangerschap tijdens de behandeling na
hebben 70,9% van de Nuvaring-groep het cyclus 13 was 1,07% (95% BI 0,13-2,00%).
onderzoek voltooid. De resultaten tonen Daarnaast hebben 71,2% van de
aan dat de effectiviteit van de Nuvaring combinatiepil-groep het onderzoek. De
sterk overeenkomt met die van de resultaten tonen aan dat de effectiviteit
combinatiepil (met levonogestrel als van de combinatiepil (met levonogestrel
progestageen). (Roumen, 2008) als progasteen) sterk overeenkomt met die
van de Nuvaring. (Roumen, 2008)
Daarnaast is uit onderzoek gebleken, dat in
tegenstelling tot de combinatiepil, het
lichaamsgewicht geen invloed lijkt te
hebben op de effectiviteit. (Wieder &
Pattimakiel, 2010)
Ook wordt de effectiviteit van de Nuvaring
niet beïnvloed bij het overgeven of diarree.
Veiligheid 9 8 Het gebruik van de Nuvaring vermeerdert 8 Bij de pil met levonogestrel als
de kans op het ontstaan van veneuze progestageen is de kans op veneuze-
