Staats- en bestuursrecht
Week 1:
Als er in het BW over een wet gesproken wordt, gaat dit over een wet in formele zin (opgesteld door
de regering en Staten Generaal).
Art. 137c Ws beperkt de vrijheid van meningsuiting. Deze wet kan een grondrecht (namelijk vrijheid
van meningsuiting) beperken.
Grondrechten worden onderverdeeld in:
- Klassieke grondrechten = de meest belangrijke grondrechten, zoals bijvoorbeeld stemrecht,
vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst etc. Met deze grondrechten mag de
overheid zich met deze rechten in beginsel niet bemoeien (waarborgnormen). Klassieke
grondrechten hebben een horizontale en verticale werking. Geregeld in art. 1 t/m 18 Gw.
- Sociale grondrechten = bepalen dat de overheid verplicht is om actief op te treden, zoals
recht op onderdak, recht op werk (overheid moet werkgelegenheid creëren). Geregeld in art.
19 t/m 23 Gw.
Wat is het verschil tussen sociale en klassieke grondrechten? Sociale grondrechten zijn niet
afdwingbaar bij de rechter, maar klassieke grondrechten zijn wel afdwingbaar. Werkgelegenheid is
een sociaal grondrecht. Je kunt niet naar de rechter om te pleiten dat jouw werkgelegenheid wordt
afgenomen.
Week 3:
Democratische rechtsstaat = een staat die zichzelf aan bepaalde beginselen bindt, te weten:
- Scheiding der machten
o In NL kan iedere macht elkaar controleren. Het einddoel hiervan is om
machtsmisbruik te voorkomen. In NL kennen we dus een iets ander systeem dan het
klassieke trias politica. De machten controleren elkaar hier checks and balances.
- Legaliteitsbeginsel
o De overheid mag de vrijheden van de burgers alleen beperken als dat noodzakelijk is.
De vrijheden van de burgers mogen alleen beperkt worden als die beperking tijdelijk
geregeld is. Het recht bepaalt wanneer de vrijheid van de burger beperkt mag
worden. Artikelen die als strafbaar zijn opgenomen, mogen een beperking opleggen
in de vrijheden van de burgers.
- Grondrechten
o Het respecteren van de grondrechten van de burgers, anders zijn ze niks waard.
- Onpartijdige en onafhankelijke rechters
o Onafhankelijkheid = rechter voelen zich niet onderdrukt bij het doen van uitspraken.
Uitvoerende macht moet zich bijvoorbeeld afzijdig houden in het proces. Media
bemoeit zich wel met veel zaken, wat onafhankelijkheid kan beïnvloeden.
o Onpartijdigheid = dat de rechter zelf, van tevoren geen partij kiest in een zaak.
Democratie (burger bepaalt) is nodig om een democratische rechtsstaat te creëren. De burgers
moeten in staat zijn de wetten te kunnen bepalen. Dit gebeurt door middel van verkiezingen, waarbij
vertegenwoordigers in de kamer zullen komen.
De scheiding der machten is in NL niet streng onderverdeeld in de 3 verschillende machten. Er wordt
samengewerkt om tot een goed evenwicht te komen (checks and balances). Het is echter niet
mogelijk om als lid van de Staten-Generaal ook staatssecretaris te zijn. Er moet een mate van
controle zijn Staten-Generaal controleren de staatssecretarissen.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lsvanlienden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.