Ziekteleer gezelschapsdieren
samenvatting
H1 Digestiestelsel
Tandformule volwassen hond:
L3, C1, P4, M2 2x
L3, C1, P4, M2
Tandformule volwassen kat:
I3, C1, P3, M1 2x
I3, C1, P3, M1
Latijnse termen gebitselementen:
- Incisivi (I): snijtanden
- Canini (C): hoektanden
- Premolaren (P): valse kiezen
- Molaren (M): ware kiezen
Tandplak?
Dit is wit, papperig materiaal dat gemakkelijk te verwijderen is.
Tandsteen?
Dit is wit, geel of bruin, hard materiaal dat zich aan de tand heeft gehecht. Tandsteen is niet
makkelijk te verwijderen.
Parodontium?
Steunweefsel van alle elementen.
Wat kan er gebeuren als er parodontitis ontstaat?
Kunnen er pockets ontstaan en kunnen wortels bloot komen te liggen. Elementen kunnen los gaan
zitten en zelfs uitvallen.
Foetor ex ore?
Stank uit de bek.
Symptomen bij gingivitis?
Foetor ex ore, afwijkend eetgedrag en een scheve kop om één kant van het gebit te ontlasten.
Word er na een gebitsreiniging antibiotica voorgeschreven?
Nee, bij parodontitis kan dit wel voorgeschreven worden.
Waarom mag je niet met menselijke tandpasta de tanden van je huisdier poetsen?
Hier zit xylitol in, dit kan een intoxicatie veroorzaken.
,Wat kun je adviseren bij dieren die snel last hebben van gingivitis?
Om bij het huisdier aan te leren om de tanden te poetsen (minimaal 1x per week) verder kan er
speciale voeding worden gegeven om tandsteen te voorkomen en het gebit regelmatig controleren.
Verder bestaat er ook vloeistof die gemengd kan worden met water om tandsteen te voorkomen.
Tanden wisselen:
Leeftijd 3-4 maanden: de melktanden komen door, de melktand heeft de zogenaamde ‘lelievorm’
4-5 maanden: wisselen van de snijtanden
5-6 maanden: wisselen van hoektanden
6-7 maanden: klaar met wisselen, laatste kiezen zijn ook doorgekomen
Persisterende melktand?
Een dubbele hoektand.
Symphisis fractuur kat?
Dit is de verbinding tussen de twee onderkaak helften, dit is bij de kat een fibreuze verbinding ipv
een benige verbinding. Hierdoor ontstaat er op deze plek makkelijker een fractuur.
Wat voor behandeling krijgt een kat met een symphisis fractuur?
Onder narcose wordt er een cerclage draad geplaatst om de onderkaak te stabiliseren, na ongeveer 6
weken wordt de cerclage weer verwijderd.
Equliden?
Benige (goedaardige) woekeringen van fibromateuze oorsprong.
Ginggivitis stomatitis complex (GSC)?
Komt voor bij katten. Er is dan een heftige ontsteking aanwezig van het tandvlees, maar ook het
slijmvlies van de bek van de kat is ontstoken.
Bij welke rassen komt dit vaak voor?
Maine coon, burmees en siamees.
Welke symptomen heeft de kat?
Stinkt uit de bek, vind aanrakingen aan de kop niet fijn, sommige katten gaan speekselen en het
tandvlees kan gaan bloeden.
Behandeling Gingivitis Stomatitis complex?
In de beginfase kan er geprobeerd worden om een goed gebitssanering uit te voeren onder narcose.
Daarna moet het gebit door middel van tandenpoetsen schoongehouden worden.
Welke virussen spelen een rol bij GSC?
FIV, FeLV en het calicivirus.
Braken?
Met kracht uitstoten van maag- en/of darminhoud via de bek.
Regurgiteren?
Het passief teruggeven van inhoud van de slokdarm en de keel.
,Oorzaken van braken:
Centraal braken (hierbij wordt het braakcentrum direct geprikkeld in de hersenen)
- Hersentumor of -trauma
- Toxinen zoals bij nierfalen
- Evenwichtsaandoeningen (bijv. geriatrisch vestibulair syndroom bij de hond)
Oorzaken in het maagdarmkanaal
- Gastritis
- Maagdilatatie/volvulus
- Ileus
Oorzaken buiten het maagdarmkanaal
- Hepatitis
- Pancreatitis
- Peritonitis
Wat kunnen oorzaken zijn van nierfalen?
CIN (chronische nier insufficiëntie) of acuut nierfalen door vergiftiging door antivries.
Waardoor gaan dieren met nierfalen braken?
Wanneer de nieren niet goed functioneren, zal de ureum concentratie stijgen in het bloed. Bij een
bepaalde waarde kan het ureum de bloed hersenbarrière passeren en het braakcentrum prikkelen in
de hersenen.
Geriatrisch vestibulair syndroom?
Komt veel voor bij oudere honden. Oorzaak is onduidelijk, maar het probleem zit in het
evenwichtsorgaan. Prognose is gunstig, klachten verdwijnen binnen enkele dagen.
Gastritis?
Een ontsteking van het maagslijmvlies. Vaak gaat dit samen met een ontsteking van het
maagdarmslijmvlies en spreken we van een gastro-enteritis.
Hoe kan er bloed in het braaksel komen bij gastritis?
Doordat er ulceraties in het slijmvlies ontstaan.
Hoe kan gastro-enteritis ontstaan?
Door een virale infectie of door een bijwerking van NSAID’s.
Verschijnselen maagdilatatie?
Loos braken, een snel dikker wordende buik en deze honden zijn snel zieker.
Waarom is dit een spoedgeval?
Deze dieren zijn vaak in ernstige shock, dus hebben vloeistoftherapie nodig. Daarnaast is er vaak een
verschuiving van elektrolyten in het lichaam.
Hepatitis?
Ontsteking van de lever.
Symptomen hepatitis?
, Braken, algemeen ziek en pu/pd.
Pancreatitis?
Ontsteking van de alvleesklier.
Symptomen pancreatitis?
Dieren hebben vaak buikpijn. Bij katten zien we vaker een chronische vorm, bij de hond de acute
vorm. Een kat stopt vaak met eten door de pijn. Bij honden zien we ook vaak deze buikpijnlijkheid en
kunnen zij in de zogenaamde de bidhouding aannemen, ook kunnen ze slechter gaan eten.
Behandeling?
Wordt behandeld met pijnstilling door middel van opiaten en dieren worden opgenomen in de
praktijk. Ze hebben vloeistoftherapie nodig in vorm van een infuus.
Peritonitis?
Buikvliesontsteking.
Behandeling?
Antibiotica en het dier wordt vaak opgenomen.
Wanneer moet je een dier dat braakt vandaag nog langs laten komen?
- Het braken is zeer frequent
- Het is een jong dier
- Het braken gaat samen met hevige spieracties
- Het braaksel bevat bloed
- Het dier diabetes mellitus heeft
- Er zijn symptomen van algemeen ziek zijn: sloomheid, koorts en buikpijn
Definitie diarree?
Als er te vaak, te veel en te waterige ontlasting geproduceerd wordt.
De kleur van de ontlasting geeft soms een aanwijzing over de oorzaak:
- Grijs-witte ontlasting: slechte vetvertering en gebrek aan galkleurstoffen
- Bijmenging rood bloed: beschadiging darmwand, dit bloed komt uit het laatste deel van het
darmkanaal, vaak bij dikkedarmontsteking
- Bijmenging zwart bloed: bloeding in maag of dunne darm (verteerd bloed), deze ontlasting
stinkt erg
- Slijmige mest: vaak bij ontsteking van de dikke darm; soms in combinatie met rood bloed.
Dunne darm diarree Dikke darm diarree
Meestal geen slijm Slijm
Geen persdrang Persen
Veel ontlasting in één keer Kleine beetjes ontlasting
Consistentie vaak waterig Consistentie vaak brijig
Veel borborygmi Weinig borborygmi
Vaak algehele malaise Meestal geen algehele malaise
Gewichtsverlies Meestal geen gewichtsverlies