Meervoudig gewond
Klinische leerdoelen
Bij een pneumothorax bevindt zich lucht in de pleuraruimte. Bij een
primaire pneumothorax is er sprake van een spontane pneumothorax
zonder toedoen van andere longziektes en dit komt vaak voor bij lange,
dunne mannen tussen de 15 – 30 jaar. Bij een secundaire pneumothorax is
er sprake van een pneumothorax, veroorzaakt door een longziekte en dit
komt vaak voor bij mensen boven de 50 jaar.
De classificatie van een pneumothorax:
- gesloten pneumothorax: de wond is vanzelf weer gesloten, maar de
hoeveelheid lucht in de pleuraruimte blijft constant omdat de wond
dicht is.
- Open pneumothorax: de wond is nog open, waardoor de lucht vrij
door de wond in de pleuraruimte kan komen.
- Spanningspneumothorax: het pleurale defect fungeert als
klepventiel, waardoor de lucht er wel in kan maar er niet meer uit.
De pneumothorax wordt als het ware steeds erger.
Door middel van een rontgenfoto van de thorax kunnen laterale
pneumothoraxen vastgesteld worden en met een CT-scan kunnen ook
anterior en posterior pneumothoraxen vastgesteld worden.
Een pneumothorax wordt behandeld bij de volgende omstandigheden:
- spanningspneumothorax
- longvolume < 25%
- pneumothorax verergert
- een kleine pneumothorax die de longfunctie van iemand met een
andere longziekte ernstig verslechtert.
Een ongecompliceerde pneumothorax wordt verholpen met een speciale
naald, die intercostal wordt ingebracht en de lucht wordt dan uit de
pleuraruimte gehaald. Grotere pneumothoraxen worden behandeld door
middel van een drain die intracostaal wordt ingebracht.
Na het inbrengen van de drain kunnen er complicaties ontstaan, zoals
infecties of bloedingen. Tevens is de herhaling van een pneumothorax
groter, wanneer iemand al een pneumothorax heeft doorgemaakt.
Bij een spanningspneumothorax fungeert het pleurale defect als ventiel en
kan er wel lucht de pleuraruimte in, maar het lucht kan er niet meer uit.
De intrapleurale druk stijgt, waardoor de venous return vermindert en dit
zorgt weer voor een lagere cardiac output.
Een spanningspneumothorax wordt op dezelfde manier gediagnosticeerd
al seen gewone pneumothorax: rontgenfoto of CT-scan.
Een spanningspneumothorax wordt behandeld met een drain en daarbij
gelden dezelfde complicaties als bij een gewone spanningspneumothorax:
infecties en bloedingen.
Een hematothorax is bloed is in de borstkas door bijvoorbeeld een trauma.
De diagnostiek vindt plaats door middel van een thoraxfoto, CT-scan of
echografie. Wanneer de bloeding al gestopt is, wordt ere en drain
ingebracht, maar wanneer de bloeding nog niet gestelpt is dan wordt
gekozen voor een thoracotomie (= chirurgische ingreep van thorax).
Complicaties van een hematothorax zijn: verminderde gaswisseling door
druk op de longen, hypovolemische shock en hypoxie.
,Longcontusie is kneuzing van de long door bijvoorbeeld een trauma en
hierdoor functioneert de long minder goed en vindt er vochtophoping in de
longblaasjes plaats. De diagnostiek vindt plaats door middel van een
thoraxfoto en longcontusie is niet te behandelen: alleen pijnstillers en
ademhalingsoefeningen. Wel kan er hypoxie optreden.
Ribfracturen worden gediagnosticeerd met een thoraxfoto en de
behandeling bestaat uit pijnstilling en intercostale blokken. Wel kan er
hypoxie ontstaan.
Trauma aan het linker bovenkwadrant van de abdomen wordt vaak
geassocieerd met een miltruptuur en rechtszijdige verwondingen worden
vaak geassocieerd met een leverruptuur. Lage abdominale verwondingen
kunnen duiden op een verwonding van de blaas en trauma aan de lenden
kunnen duiden op verwondingen aan de nieren.
Eerst wordt ere en CT-scan gemaakt, wanneer de hoog-energetisch
verwonde patient stabiel en hiermee kunnen de verwondingen in kaart
worden gebracht. Om vrij intra-abdominaal vloeistof te detecteren kan
FAST (focused abdominal sonography for trauma) gebruikt worden en deze
richt zich op 5 oppervlakten:
- perihepatic: rondom de lever
- perisplenic: rondom de milt
- pelvic: rondom het bekken
- pleuraal: rondom de longen
- pericardiaal: rondom het hart
Bij een steekwond wordt eerst bekenen of het peritoneum doorbroken is
en wanneer dit het geval is, wordt gekeken of de abdomen beschadigd
zijn. De ernst van de wond hangt af van het voorwerp en de snelheid
waarmee de wond is ontstaan.
Bij gesloten wonden kunnen de volgende organen aangedaan worden in
het abdominale gebied:
- milt: vaak aangedaan bij linkszijdige verwondingen en een
splenectomy wordt geassocieerd met post-splenectomie infectie en
sepsis.
- Lever: vaak aangedaan bij frontale en/of rechtszijdige verwondingen
en er wordt alleen geopereerd wanneer de bloeding niet vanzelf
stopt.
- Nieren
- Blaas: laparotomy en daarna wordt de ruptuur gehecht. Vervolgens
wordt een katheter ingebracht.
Het helen van fracturen vindt plaats in 5 stadia:
- de einden van de lange botten bloeden hematoom en het
periosteum van het bot is gescheurd
- acute onsteking en celdeling start binnen 8 uur
- osteoblasten prolifereren in periosteum en callus (heterogeen
mengsel van botweefsel en hyaline kraakbeen)
, - botweefsel wordt vervangen door sterker lamellar bone de
fractuur wordt gedicht
- het bot herstelt en krijgt de normale vorm en tevens wordt de
mergholte hersteld
Voor het helen van fracturen is een goede aanvoer van bloed nodig.
Fractuur management bestaat vooral uit:
- reductie: misvorminge hebben vaak een corrective nodig: zonder
operatie dan wel met operatie.
- Immobilisatie: dit is nodig totdat het fractuur weer gedicht is.
- Herstel
Een open fractuur moet eigenlijk binnen 6 uur geopereerd worden, waarbij
het fractuur wordt gestabiliseerd en het dode weefsel wordt verwijderd.
Pathologische fracturen komen voor bij:
- botziektes
- gelokaliseerde benigne afwijkingen van het bot
- maligne ziektes
Complicaties van fracturen zijn:
- beschadigingen van dichtbij gelegen weefsels door scherpe
uiteinden van de botten
- hyperextensie (overstrekking) kan ook zorgen voor beschadiging van
omliggend weefsel
- Malunion = slecht herenigen van botweefsel, kan leiden tot
verstoorde mechanische krachten in de rest van het ledemaat en
osteoarthritis.
De fasciale delen van de benen zijn vaak gesloten ruimtes en
beschadigingen aan spieren en/of bloedvaten in deze compartimenten
kunnen leiden tot hemorrhagie, oedeem en ontsteking van de spieren. Dit
zorgt voor een toegenomen volume van de fascia en hierdoor stijgt de
intracompartimentale druk en dit beinvloedt de circulatie en bedreigt de
weefselfuncties (= compartimentssyndroom).
Een pelvisfractuur ontstaat door een sterke kracht en door het fractuur
kunnen zachte organen en viscera bedreigd worden. Een pelvisfractuur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jonkerdaphne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.