Samenvatting
Samenvatting Context 4 Koude Oorlog geschiedenis eindexamen stof
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Zeer uitgebreide samenvatting over context Koude Oorlog
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
Voorbeeld 3 van de 21 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Historische context de Koude oorlog:1: Waardoor raakte Europa verdeeld in 2 ideologische blokken en waardoor groeide de spanning
tussen deze 2 blokken?
Communisme in de Sovjet-Unie:
- Rusland tijdens Eerste Wereldoorlog: zware verliezen in de strijd, voedseltekorten.
- 1917: Russische revolutie
- Na de revolutie van 1917 kwam in Rusland de communistische partij aan de macht. (o.l.v
Lenin).
- Een communistische partij streeft naar een klasseloze samenleving (iedereen ongeveer even
rijk+ maatschappelijk bezit van productiemiddelen).
- Communisme (SU) is tegen kapitalisme (VS).
- Het communisme streefde naar een wereldrevolutie: Uitbreiden van het Communisme over
de wereld.
- 1919: oprichting Komintern: bevordering van wereldrevolutie door steun aan
communistische partijen in andere landen.
- Stalin volgt Lenin op als leider en de SU wordt vanaf nu een totalitaire staat.
- Als je kritiek had op Stalin, dan had je een probleem en er was weinig individuele vrijheid.
(dictatuur)
- In deze totalitaire staat was sprake van: censuur van de media, grootschalig gebruik van
propaganda en onderdrukking van politieke tegenstanders.
- Er ontstond economische staatscontrole. (de landbouw werd gecollectiviseerd en er werden
5 jaren plannen gemaakt).
- Communisme was bedacht door Karl Marx.
- Dit totalitaire systeem stond lijnrecht tegenover het systeem van de VS en andere Westerse
landen, dat gebaseerd was op democratie, politieke rechten van het individu en kapitalisme.
Westerse landen Sovjet Unie
Veel Individuele vrijheid Weinig individuele vrijheid
Gelaagde samenleving op basis van Klasseloze samenleving
inkomen en bezit.
Parlementaire democratie Dictatuur van 1 partij
Kapitalistische vrije markteconomie Door de staat geleide (plan)economie
,Wantrouwen in de Tweede Wereldoorlog:
- Vijandbeeld van de SU over de VS noem je het Westers imperialisme.
- Ze dachten dat de VS het communisme wilde vernietigen en dat de hele wereld economische
afhankelijk zou worden van de VS.
- Overal moesten Amerikaanse bedrijven komen, en iedereen moest Amerikaanse producten
kopen, waardoor de Amerikanen veel geld zouden verdienen.
- Vijandbeeld van de VS over de SU noem je communistische wereldrevolutie.
- VS was bang dat de Russische dictatuur zich over de hele wereld zou uitbreiden en dat er
geen individuele vrijheid meer zou zijn.
- Ook in de ruimte was er een ‘gevecht’ tussen de VS en de SU (space-race).
- Vanaf 1941 werkten de SU en de VS samen in de strijd tegen de asmogendheden, ondanks
het wederzijdse wantrouwen.
- De geallieerden winnen steeds meer terrein, maar tegelijkertijd lopen de spanningen tussen
beide landen snel op.
- Aan het einde van de oorlog ontstonden er twee vraagtekens:
- 1. Hoe gaan we de vredesregeling met Duitsland regelen.
- 2. Nieuwe machtsverhouding in Europa.
- 2 maanden (juli) na het einde van de Tweede Wereldoorlog komen de Britten, Amerikanen,
en Russen bij elkaar om te overleggen over de vredesregeling met Duitsland en het over het
nieuwe machtsevenwicht in Europa.
- Dit noem je de conferentie van Potsdam.
- Aanwezig: Truman (VS), Stalin (SU) en Attlee (GB)
- Hier werd het volgende vastgesteld:
- 1. Verdeling van Duitsland en Berlijn in vier bezettingszones.
- 2. Bezettingszones vormen een economische eenheid.
- 3. Vervolging van Nazi’s. (Processen van Neurenberg)
- 4. Duitsland grondgebied afstaan aan Polen.
- 5. Duitse herstelbetalingen, vooral aan SU.
- Dit leek simpel, maar er was veel onenigheid over:
- 1. Economische eenheid:
- Vs zei: Vrijemarkteconomie en economisch herstel.
- Su zei: Planeconomie en herstelbetalingen.
- 2. Machtsverdeling in Europa:
- Vs zei: Vrije verkiezingen in heel Europa.
- Su zei: Geen vrije verkiezingen die door de SU bevrijd zijn.
- 3. Duits-Poolse grens.
- Vs zei: Zoveel mogelijk naar het oosten.
- Su zei: Zoveel mogelijk naar het westen.
, Invloedsferen in Europa:
- Europa raakt verdeeld in twee invloedssferen:
- VS bevrijden West-Europa.
- SU bevrijdt Oost-Europa
- West Europa: parlementaire democratie met verkiezingen.
- West Europa: vrije markteconomie.
- Oost-Europa: volksdemocratie met 1 communistische partij.
- Oost-Europa: Planeconomie.
- Het streven naar invloedssferen bevestigt de vijandbeelden die de VS en SU van elkaar
hebben.
- VS zegt: zie je wel, overal is er sprake van een communistische wereldrevolutie.
- SU zegt: zie je wel, overal wordt een kapitalistische arbeidsmarkt ingevoerd en alle landen
worden dan economisch afhankelijk van de VS.
- 1947: Amerikaanse president Truman wil uitbreiding van het communisme voorkomen.
- D.m.v.:
- 1. Stimuleren West-Europese eenwording, zodat landen minder snel naar het communisme
overstappen. (EGKS)
- 2. Trumandoctrine: Landen die bedreigd worden door het communisme op economisch en
militair gebied steunen.
- Angst van Truman: Door de armoede in Europa zal het communisme meer aanhangers
krijgen.
- Oplossing: de welvaart moet toenemen en de economie moet gaan groeien.
- Truman komt met het Marshallplan in 1948.
- Marshallplan: economische steun van de VS aan alle Europese landen.
- Veel landen nemen de leningen aan.
- Dit zijn alleen maar West-Europese landen, omdat de Oost-Europese landen onder controle
waren van Stalin/SU en daarom geen geld mochten lenen van VS.
- Doel Marshallplan:
- 1. Dat de landen niet communistisch worden.
- 2. Dat de internationale handel tussen de VS en EU weer op gang komt.
- De Russen zeggen hierop: dit is weer een voorbeeld van het Westers imperialisme.
- Gevolg Marshallplan (1948): economische verschillen tussen West- en Oost-Europa.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tijnvansplunder. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen