Complete samenvatting van alle hoorcolleges van het vak luchtwegen. Ook antwoorden van de werkcolleges zijn waar relevant erin verwerkt. Zelf heb ik een 8 gehaald voor het tentamen mbv mijn samenvatting.
(Het enige wat mist zijn de kennisclips over beleid, maar dat spreekt verder voor zich als je...
Leerdoel: welke fysiologische processen spelen een rol bij de ademhaling?
Belangrijkste functie vd luchtwegen: lichaam voorzien van O2, lichaam ontdoen van CO2.
Hoe doen ze dat?
1. Pulmonale ventilatie = beweging van lucht in en uit longen
2. Externe respiratie = gas uitwisseling tussen longen en bloed
3. Transport van gassen = transport van O2 en CO2 tussen longen en weefsel via het
cardiovasculaire systeem
4. Interne respiratie = gas uitwisseling tussen systemisch bloed en weefselcellen
Anatomie
Geleidende zone: bestaat uit de
luchtwegen (neus, neusholte, keel,
strottenhoofd, luchtpijp). In de geleidende
zone is er geen gasuitwisseling. Functie
geleidende zone: passage, schoonmaken
(trilharen en slijm), bevochtiging (de
longen mogen niet uitdrogen), verwarmen
(koude lucht leidt tot samentrekking vd
luchtwegen)
Respiratoire zone: plaats van
gasuitwisseling. Bronchien, alveoli
Hogere luchtwegen
De neus = toegang tot de luchtwegen
- Bevochtigen en verwarmen vd lucht. Filteren en schoonmaken.
- De neus is ook een resonantiekamer voor spraak
- De neus heeft ook geurreceptoren. Bij de mens is het evolutionair eigenlijk niet
nodig (partner vinden bijv). Niet kunnen ruiken is niet fataal. Wel kan het dienen om
‘gevaar’ te ruiken, bijv gas
- Neus bevat mucus en water. In die oplossing zitten enzymen, die de eerste bacterien
en virussen die ingeademd worden, worden geneutraliseerd.
- Neusharen (vibrissae) filteren grove deeltjes
Als je huig wordt gestimuleerd (door het doorslikken van je eten), sluit reflexmatig het
klepje op je luchtpijp waardoor er geen eten in je luchtpijp komt.
Ziekten aan de hogere luchtwegen
- Rhinitis
o Veroorzaakt door virussen, streptokokken en allergenen.
o Ontsteking van de nasale mucosa
1
, o Excessieve mucusproductie
o Verstopte neus
o Loopneus
- Sinusitis
o Ontsteking van sinussen
o Excessieve mucusproductie
o Verandering in stem
o Sinus hoofdpijn
De keel = pharynx. Verbindt de mond en de neus. Kun je opdelen in 3 gedeeltes:
1. Nasopharynx
a. Passage vd lucht. Is verbonden met de neus.
b. Epitheel met cilia (pseudostratified columnar): filteren en bevochtigen van
lucht.
c. Uvula (huig): preventie binnenkomen van voedsel. Als de huig wordt
gestimuleerd sluit de epiglottis zodat voedsel niet in de luchtwegen komt.
d. Pharyngala amandelen: vangen en vernietigen van pathogenen afweer!
2. Oropharynx
a. Passage vd lucht en voedsel
b. Gelaagd schubvormig epitheel (stratified squamous): meer bescherming
nodig voor eventuele beschadiging aan de keel door bepaald voedsel wat je
eet (botje ofzo)
c. Palatinale en linguale amandelen
3. Laryngopharynx
a. Passage en splitsing van lucht en voedsel
b. Gelaagd schubvormig epitheel (stratified squamous)
c. Komt uit in larynx: splitsing in esophagus en larynx anterior
Larynx = strottehoofd. Nodig voor stem, passage van lucht en passage van voedsel.
De tracheal cartilages bestaat uit hoefijzer ringen van kraakbeen. Hierdoor kan je je hoofd
bewegen zonder dat je luchtpijp dichtslaat.
Spierweefsel achterkant vd luchtpijp
is voor het hoesten, het mucus en
slijm wordt dan naar boven gebracht.
Buitenkant van het kraakbeen zit er
bindweefsel.
Aan de binnenkant is er een
epitheellaag wat bestaat uit 3
soorten epitheelcellen
- Slijmproducerende
- Cellen met trilharen (om
mucus tegen de richting in te
kunnen brengen)
- Kubus epitheel
2
,De bronchien splitsen bij de mens altijd in
twee (bij andere dieren zijn er minder of meer
splitsingen)
- Links zijn er 2 longlobben, daaronder
zit nml het hart
- Rechts zijn er 3 longlobben
De terminale bronchien gaan over op de
alveoli. Pas in de alveoli is er gasuitwisseling.
Weefsel:
- Kraakbeen: kraakbeenringen
kraakbeenplaatjes geen kraakbeen
- Epitheel: pseudogelaagd zuilvormig epitheel kubusvormig epitheel bronchioli:
geen cilia en mucusproducerende cellen
- Glad spier weefsel
Geleidende zone
Bronchiale boom
Wat fout is aan de tekening: de
gehele long zit vol met
longblaasjes (dus niet alleen bij
de ‘boom’)
In je longblaasjes zitten er
‘gaatjes’ die de lucht
transporteert van het ene longblaasje naar de ander
Om de longblaasjes zitten heel veel haarvaten. Hier is er
dus ook gasuitwisseling. Vanuit de binnenkant van het
longblaasje diffundeert de zuurstof naar de bloedvaten.
1 longblaasje is een alveolus.
De longblaasjes zijn ook omgeven door spierweefsel.
De elastische vezels zorgen ervoor dat in en uitademing
mogelijk is.
3
, Respiratoir membraan
- Links zie je drie gaten in de alveolus (bruines stippen). Wat zit er achter zo’n gat?:
daar zit weer een alveolus. De gaten dienen om lucht te transporteren tussen alle
alveoli.
- Type II surfectant cellen = surfectant productie. Surfectant zit aan de binnenkant van
de alveoli die de oppervlakte spanning verandert waardoor de alveoli niet dicht
kunnen knappen (als een soort zeepbel). Kindjes die te vroeg geboren zijn hebben
nog geen surfectant en moeten worden beademd.
- Macrofagen
- Rechts uitvergrote cirkel: alveolus met aan de binnenkant een epitheelcel. Het is
verbonden met een heel klein laagje bindweefsel. Dit zit weer vast aan een klein
bloedvat/haarvat. In de alveolus is de zuurstof concentratie erg hoog. De
zuurstofspanning in het bloed is lager, waardoor O2 het bloed in diffundeert zonder
dat er iets nodig is hiervoor (geen energie bijv). In de bloedvaten zitten er
hemoglobine moleculen, die per molecuul 4 O2 moleculen kunnen binden. In het
bloed telt de zuurstof wat gebonden is aan het hemoglobine, niet meer mee voor de
zuurstofconcentratie/concentratiegradient. O2 wordt naar de grote teen gebracht
en gegeven aan de spiercellen. CO2 bindt aan hemoglobine (hemoglobine kan CO2
veel beter binden dan O2, rode bloedcellen komen weer terecht in de luchtwegen.
CO2 in de alveolus verlaat de longen weer via uitademing.
Bloedsomloop
- Pulmonale arterie: bevat zuurstofarm bloed. Alle andere arterien bevatten
zuurstofrijk bloed.
- Pulmonale venen: bevatten zuurstofrijk bloed.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ameliathompson99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.