Groei en ontwikkeling aantekeningen
College: opening
Baby's met problemen
• Baby die niet zo lekker drinkt, beetje suf is met temperatuur van 35.5 = typische kenmerken van
een sepsis bij een baby. Je moet dan een bloedbeeld, bloedkweek, urinekweek (vaak
urineweginfectie) afnemen en starten met antibiotica!
• Een baby met een hoge obstructie wat vooral zorgt voor inademingsproblemen -> epiglottis nog
te slap.
Patiënten-verhaal
Vorige kerstvakantie werd patient verkouden, hij moest hoesten en kreeg steeds minder lucht. Hij
had geen koorts. Hij hoestte slijm op (soms doorzichtig en soms geel). Als hij heel diep inademde
moest hij meer hoesten. Geen astma in de familie en hij heeft zelf ook geen astma. Ook geen andere
allergieën. Hij kon door zijn klachten lastig slapen.
Foto van de longen werd gemaakt en er werd geluisterd naar de longen. Ze hoorden veel crepitaties
en zagen veel intrekkingen. Hij was erg moe en moest snel ademen.
Volume wat hij kon uitademen (vitale capaciteit), was maar 2 liter. Je kan kijken naar obstructief of
restrictief (dat is te kleine longfunctie).
• Vitale capaciteit is 40% van voorspeld.
• Totale longcapaciteit is 55%
• Residuaal volume was 104% van voorspeld.
-> van totale longcapaciteit wordt er te groot deel aan restvolume besteed.
• Diffusie was 34% van voorspeld, moet je corrigeren naar alveolair volume, hij had na
corrigeren nog steeds verstoorde diffusie.
We hebben bronchoscopie gedaan terwijl kind onder narcose is. Ze hebben naar allemaal ziekte
verwekkers gezocht, maar ze konden niks vinden. Ze hebben ook immunologisch onderzoek gedaan,
maar hier kwam ook niks uit. Ze hebben ook Wegener-, ANCA-, ANA- antistoffen gezocht maar was
ook negatief, ook hebben ze gekeken naar allergieën.
Interstitiële longziekten:
= hypersensitiviteit ontsteking van de long.
• Kan de duivenmelkerslong zijn
• Kan ook door een schimmel in huis, in een vochtig huis.
• Kan ook een bakkerslong zijn, als ze veel meel inhaleren.
De jongen had een nieuwe jas die was gevuld met eenden dons:
-> specifiek IgE tegen vogelmengsel, was negatief.
-> maar IgG tegen bepaalde veren van vogels waren super positief.
Het was een hypersensitiviteit reactie op de dons.
Behandeling was weghalen van de oorzaak en steroïden: prednison in grote hoeveelheden
-> door deze medicatie kwamen Cushing verschijnselen; boller in het gezicht en aangekomen. Het
hoeft niet altijd helemaal over te gaan; er kunnen ook restverschijnselen zijn, is afhankelijk van de
snelheid van weghalen van de oorzaak en de al opgetreden schade.
Hypersensitivity pneumonitis
Immuun gemedieerde longziekte na herhaalde/langdurige inhalatie van organische stoffen
= Type III allergie (gell en coombs): antigeen-antilichaam complexen
, Stijging levensverwachting bij kinderen
Riolering en schoon drinkwater
Gezondheidsvoorlichting, opvoeding en onderwijs
Niet roken goed voor levensverwachting
Vrede en veiligheid
Vaccinaties
De baby op zijn rug leggen ter preventie van Wiegedood!
-> eerst legde men hun kind op de buik omdat het beter zijn voor motorische ontwikkeling, maar
bleek dus dodelijk te zijn!
College: jeugdgezondheidszorg
Jeugdartsen stellen niet een diagnose, maar stellen wel een differentiaal diagnose op en sturen het
kindje door als dat nodig is.
kindergeneeskunde
Zieke kinderen
Curatief
Vraag gestuurd en reactief
Individu gericht
Specialist van het afwijkende
Jeugdgezondheidszorg
Gezonde kinderen
Preventief
Aanbod gestuurd en pro-actief
Populatie gericht
Specialist van het normale en gezonde kind
Doel jeugdgezondheidszorg
Bevorderen gezondheid en ontwikkeling alle kinderen
Elk kind gelijke kansen op gezondheid en welzijn (ook kindermishandeling etc. en preventie)
Sterke punten:
Hoog bereik > 90% van alle kinderen komt bij hun
Roept alle kinderen op regelmatige tijden op
Laagdrempelig, zorg wordt op verschillende manieren aangeboden: je kunt ook chatten
Longitudinaal
Specialist gezond kind
In eerste jaar wordt meest contact aangeboden = 10 keer contact
Leeftijd 1-4 jaar = 4 contacten
Leeftijd 4-19 = nog 4-5 keer contact
Preventie
Screening: hielprik, gehoor, visus, hart en huid
Vaccinaties: DKTP, Hib, Pneu, Hep B, MenC, BMR, HPV
Vroegsignalering: groei en psychomotore/-sociale ontwikkelingsstoornis (ook obesitas)
Voorlichting: voeding en opvoeding
,Screening
Public health
Softenon: middel tegen braakverschijnselen tijdens de zwangerschap waardoor ongeveer 10 duizend
kinderen zijn geboren met een afwijking: ze missen een linkerhand. Dit soort dingen opsporen hoort
bij jeugdgezondheidszorg omdat ze zoveel kinderen zien en zo verbanden kunnen ontdekken.
1. Hielprikscreening
Tegenwoordig screenen we hiermee naar 21 aandoening: metabole ziekten, endocriene ziekten,
hemoglobinopathiën (sikkelcel), cystic fibrosis. Voorwaarden voor ziekten om te screenen zijn dat ze
een goede test methode moeten hebben en behandelbaar moeten zijn.
• PKU = phenylketonurie
Screening sinds 1974
Zoeken naar stapeling aminozuur phenylalanine
-> treedt ernstige psychomotore retardatie op.
-> dit heeft als gevolg dat vroeger meer dan 2% een IQ heeft van 60, maar door de screening en
daardoor vroeg behandelen gaat 90% van de kinderen met deze aandoening naar regulier onderwijs
= effect van PKU-screening!
Elke dag telt want er kan al schade optreden is 1e levensweken
1:18.000 = 10 kinderen per jaar hiermee opsporen
Het is te behandelen met een dieet.
• Congenitale hyperthyreïdie
Screening sinds 1981
Treedt navelbreuk bij op en geeft hoge graad van ernstige zakzinnigheid, achterstand groei en
ontwikkeling.
1:3000 = 60 kinderen per jaar
Behandeling: voor leeftijd 2 weken geeft hoge IQ, elke dag later scheelt IQ-punten
2. Screening van gehoor
Gehoor van belang voor ontwikkeling in spraak/taal, lezen en cognitieve ontwikkeling
Vanaf eerste dag van geboorte als je helemaal geen input geeft aan de baby en geheel verwaarlozen
(dus niet tegen praten etc. ) dan ontwikkelen de hersenen zich niet goed. De hersenen krijgen dan
niet genoeg prikkels en leggen te weinig verbanden tussen hersencellen. Als kinderen doof zijn is het
belangrijk hier snel achter te komen om dit te voorkomen.
Neonatale gehoorscreening doen ze d.m.v. oto-akoestische emissies. De baby moet hierbij heel stil
liggen en er wordt vanuit een dopje in het oor een geluidje gezonden vanuit een zendertje en bij een
intact oor wordt het geluid teruggekaatst en kan het worden opgevangen door een microfoontje.
o Doofheid bijna 2 per 1000
o Zonder screening diagnose 2-6 jaar
o Tijdens het huisbezoek in week 1 wordt dat dopje al gebruikt
o Betere resultaten door behandeling voor leeftijd van 6 maanden met cochleair implantaat
3. Screening van visus
Er wordt bij kinderen wel 11 keer gekeken/getest voor visusstoornissen!
Bij neonaat kan alleen nog worden gekeken of het baby'tje je kan volgen met de ogen.
Daarna begin je met VOV-onderzoek = vroegtijdige opsporing visuele stoornissen.
Op 3 jaar kan je de echte visus test doet: de Amsterdamse plaatjes kaart (APK)
Bij 4 jaar kan je de Landolt-C-kaart gebruiken.
, Bij baby die 1 maanden en 3 maanden oud is doe je fundus reflectie test:
-> je schijnt met een lampje in het oog en dat geeft een reflectie in de pupil ook doe je afdektestjes.
o Je kijkt goed naar de pupil en je schijnt hier ook met een lichtje in omdat je wil kijken of er
een congenitaal cataract is = aangeboren staar. Het is belangrijk om dit snel te behandelen
en dit kun je doen door lenzen. Als je hier niets mee doet, dan gaan de hersenen niet
wennen om signalen te verwerken.
o Andere oorzaak afwijking fundus reflectie = kanker van het netvlies (retinoblastoom) deze
vorm van kanker is erfelijk.
Vaccinaties
Vaccinaties worden vergoed door Nederlandse staat en er komen er steeds meer bij.
1. Kinkhoest
Komt nog steeds voor in Nederland. Kinderen van een gevaccineerde moeder hebben antistoffen van
de moeder, die tot ongeveer 3 maanden aanwezig blijven. Toch is eerste vaccinatie vervroegd van 3
maanden naar 2 maanden -> als je vanaf 2 maanden gevaccineerd bent, dan is de kans kleiner dat je
het krijgt en als je toch variant krijgt ben je veel minder ziek.
Kinkhoest kenmerkt zich door verschillende fasen:
• Catarrale fase: eerst gewone verkoudheid
• Paroxismale fase: (6 tot 8 weken) heftige hoestbuien, gierend inspirium, cyanose
• Reconvalescentiefase: (tot 6 maanden lang) hardnekkige prikkelhoest, kind blijft heel erg
gevoelig
2. Tetanus
Worden we nu ook tegen ingeënt, waardoor we het beeld nog weinig bij Nederlandse kinderen zien.
We zien het alleen nog bij oude mensen die nooit zijn gevaccineerd. In ontwikkelingslanden zien we
het wel nog vaak: als ze een week oud zijn, doordat navelstomp niet helemaal goed is
schoongemaakt kunnen ze de infectie oplopen.
Kind is dan heel rigide (stijf), kan convulsies krijgen, lijkt pijnlijk (in aanvallen), kan niet slikken.
3. Rode hond (congenitale Rubella)
Typisch hierbij zie je een pasgeborene met allemaal vlekjes.
Moeder had infectie tijdens de zwangerschap
Vaak ontstaat hierdoor ook spontane abortus of doodgeboorte
