Rechtersrecht: positie van een persoon (rechter) om bij een conflict de knoop
door te hakken (regels toepassen) en te beslissen over de oplossing
Rechtsongelijkheid: verschillende rechters in hetzelfde land (met dezelfde
regels) passen de regels anders toe in zaken, dus er ontstaat een scheve
verhouden aangezien de uitspraken
Uniform recht: hetzelfde recht zo gelden om rechtsongelijkheid te voorkomen,
als er rechtsongelijkheid is kan dit bijvoorbeeld recht worden getrokken door in
beroep te gaan bij een andere rechter
4 thema’s:
Duurzaamheid: duurzame ontwikkeling, de manier waarop we met de
planeet/grondstoffen omgaan voor ons maar ook voor de toekomstige
generatie. – circulaire economie (grondstoffen gebruiken waarna ze kunnen
worden hergebruikt). Is een internationaal onderwerp en de verbondenheid
onderling, dus ook kijken naar ongelijkheid, armoede, inkomensongelijkheid
wereldwijd. In Nederland is het makkelijker met geld en middelen, maar met
rechtssysteem en cultuur (groeigericht) kan het moeilijker haalbaar zijn.
Migratie: bevolkingsgroepen zijn in beweging door verschillende redenen en
willen zich in andere (betere) plekken te vestigen. Brengt wel problemen met
zich mee. Verdeeldheid in samenlevingen (humanitaire beweegredenen en
status quo behouden). Rechtelijk zijn er plichten en rechten.
Veiligheid: vooral over fysieke veiligheid (strijd tegen terrorisme).
Overheidsgroeperingen zijn bezig met non-overheidsgroepen te bestrijden en
hoe dit in een rechtskader kan plaats vinden. Maar ook bij een pandemie, de
openbare gezondheid. Wat kan de overheid rechtelijk doen om de pandemie te
bestrijden (corona app.) of een samenscholingsverbod.
Technologie: technologische ontwikkelingen gaan snel en rechtssysteem loopt
soms achter (geld op de rekening is in het rechten niet goed opgenomen
(alleen fysiek geld), het rechtssysteem moest zich aanpassen aan de girale
geldstromen en de effecten, rechten en plichten die daarbij horen). Het recht
houdt zich steeds bezig men en moet een plek geven aan data of blockchains.
,Hoofdstuk 1, vervolg HNR – week 1
Conflict: wanneer regels in hetzelfde geval (casus) niet tot de dezelfde uitkomst
leiden
Oplossingen:
Rangorde bronnen: afspraken over hiërarchie bronnen, maar veel
overlappingen. (twee rechtstelsels: Common law, Civil Law)
Common law: (Angelsaksisch)
o Grondslag is natuurlijk recht dat gedeeld door door de gehele
mensheid
o Rechters sporen het recht op (dus niet in regels), dit is de primaire
rechtsbron
o Rechtsuitspraken (Precedenten) wordt altijd bij gebleven (Stare
decisis)
o Nieuwe regel mag worden geformuleerd wanneer oude niet
daadkrachtig meer is en niet op de nieuwe situatie aansluit (dat
moet eerste bewezen worden door kunst van onderscheiden van
zaken)
Civil law:
o Codificatie
o Rechtspraak komt later en baseert zich op interpretatie
o Rangorde nationaal en internationaal recht
Rangorde binnen de bronnen:
Er zijn verschillende regelgevers in Nederland
Bij een conflict gaat de hoger regelgever voor, lagere regelgever is dan
onverbindend
Regels:
Art.94: internationale regels gaan voor
Wetten in formele zin zijn (na internationale regels) onaantastbaar
(maar deze worden alleen getoetst aan internationale wetten, niet aan
de grondwet)
Ook rechtspraak: hoe hoger de rechter hoe meer gezag (rechtbank
(eerste aanleg) is lager dan het hof (hoger beroep))
,Rangorde tussen regels:
Wanneer er een conflict (tegenstrijdigheden) tussen regels is, dan zijn er een
paar vuistregels die een oplossing dan bieden:
Lex superior derogat lege inferiori: hogere regel komt voor de lagere
regel
Lex posterior derogat lege anteriori: de nieuwere regel gaat voor de
oudere. Er zijn meestal overgangsbepalingen die stellen wanneer welke
wet geld.
Lex specialis derogat lege generali: de bijzondere wet gaat voor de
algemene. Of dit in verhouding is met redelijkheid moet worden
bewezen.
Termen en begrippen
Lingua franca: algeheel van rechtelijke begrippen (die worden niet genoemd in
de wet) die juristen gebruiken
Rechtssubjecten: is de drager van rechten, bevoegdheden en plichten mits
deze rechtsbevoegd (handelingsbekwaam) zijn.
(Handelingsonbevoegdheid: bv. Advocaat kan niet het huis kopen van
zijn cliënt omdat daar over is geprocedeerd)
2 categorieën rechtssubjecten:
Natuurlijke personen
Rechtspersonen
Rechtssubjecten ontlenen subjectieve rechten: eigenaar kan zijn zaken op
eisen (het geldende recht)
Subjectief recht: geldende recht, het staat er
Objectief recht: algemeen
Rechtsgevolgen en rechtshandelingen
‘’als dan’’
wanneer de als is voldaan dan treedt het dan-gevolg (feitelijk gevolg bij
gewone regel, van de trap vallen dan ben je snel beneden, rechtelijk
gevolg bij rechtsregel)
, Rechtsgevolg: veranderen iets direct of indirect.
o Direct: iedereen is gelijk (zit niks omheen)
o Indirect: als aan de voorwaarden van vaderschap is voldaan is hij
de vader. Daarbij zitten nog andere rechten en plichten
(opvoeding van de kinderen)
Rechtsfeit: bv. Het bereiken van de 18-jarige leeftijd. Een feit heeft een of
meerdere rechtsgevolgen (bier kopen en testament maken) dit is uitzonderlijk
meestal
Rechtshandeling: rechtsgevolg is bewust door een persoon in het leven
geroepen door een rechtshandeling (maken van een testament bv.)
Eenzijdig: de wil van een persoon is slechts nodig (testament)
Tweezijdig/meerzijdig: meerdere partijen zijn betrokken (sluiten
overeenkomst)
Verbintenissen
Natuurlijke verbintenissen met
verbintenissen rechtsveronderning
Bronnen van
verbintenissen
(voortvloeiend uit de
wet)
onverschuldigde
betalingen overige
(heeft betaald zonder rechtshandelingen
iets verschuldigd te zijn)
overige wettelijke
bepalingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Hluiting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.