Nachtmotet
Algemeen
Genre: psychologische roman
---
Recensie I
‘Tulpen waren ’t rood en geel. Rondom, de hyacinten forsch van steel, de sombre bloemen
donkerblauw getrost, hakhout op zode’ omsloot ze, zwaar bemost.’ (citaat uit Mei, Herman Gorter)
Met deze fraaie dichtregel uit het gedicht ‘Mei’ met de beroemd geworden openingszin ‘Een nieuwe
lente en een nieuw geluid’ zitten we midden in de gebeurtenissen van de korte roman Nachtmotet.
Nauwkeurig lezen doet vermoeden dat bloemen een belangrijk motief vormen. Arie Kok, die
debuteerde met Morie, heeft een stilistisch meesterwerkje neergezet. Een prachtig geschreven
verhaal dat de lezer stof tot nadenken geeft.
De lezer leert 2 bijzondere mensen kennen die beide wonen in Villa Bethel: Hannie Havergort en
Gunther Schlossherr- Bruler. Twee negentigjarigen die hun levensavond doorbrengen, wonend naast
elkaar. Elk met hun eigen verleden. Elk met hun eigen verhaal. Levend in afwisselend het heden en
verleden. Een aantal bewoners van de Villa vindt die Duitser maar niks. Hij houdt er eigenzinnige
zaken op na, waarvan pianospelen in de nacht de meest opvallende is. Buurvrouw Hannie is de enige
die gebiologeerd raakt door het majestueuze pianospel (Fruhlingslied, Mendelssohn) van de oude
man. Wanneer ze hem in de nacht bezoekt om hem ook aan te spreken op zijn spel (Iedereen slaapt
toch op dit tijdstip!) raakt ze in een diep gesprek verwikkeld en komen er oorlogstrauma’s boven
waar Gunther nooit over heeft gesproken. De pijn van de oude baas komt stevig binnen. Je voelt
mee, je leeft mee.
Het verhaal leest vlot weg, de zinnen zijn kort, puntig. De dialogen tussen met name Hannie en
Gunther zijn van een verbluffende schoonheid. Aan het eind van het verhaal zitten een aantal
(pijnlijke) kippevelmomenten. De troost van klassieke muziek zoals de hoofdpersonages deze ervaren
is intens. Muziek is kunst en kunst is muziek (Lieder ohne Worte, Mendelssohn) in dit literaire
juweeltje van Arie Kok: ‘Langzaam zie ik Mendelssohn in beweging komen en schuin wegzakken.
Even blijft hij hangen, alsof hij zich niet zomaar gewonnen wil geven, maar tenslotte capituleert hij.
Met een bijl hakken ze hem in stukken, die ze achter in het autootje smijten. (…) De musicus in mij,
voor wat ervan over was, zou nog een daad verrichten. Ik ga zijn muziek redden. Ik blijf hem spelen
tot mijn laatste snik.’ De vraag blijft echter of Arie Kok er niet nog meer uitgehaald zou kunnen
hebben, het is zo’n bescheiden roman.
Nachtmotet is een verhaal dat lang blijft nazinderen, zowel qua vorm als inhoud. Dat is de kracht van
literatuur. Het eind van het verhaal is subliem: ‘(…) De eerste regendruppels vallen, het zijn grote
druppels. De planken van het bankje worden gestaag donker. Ze begint te neuriën, eerst op ‘mmm’
en vanaf de tweede regel op ‘aah’. Een hemelse melodie.’
Bron: https://www.boekenbloggenderwijs.nl/kok-arie-nachtmotet/
Recensie II
Pijnlijke oorlogsherinneringen in Nachtmotet
Openingszinnen zijn zinnen die je bijblijven en die soms zelfs wereldberoemd worden. Wie kent
bijvoorbeeld niet de opening uit Max Havelaar van Multatuli: ‘Ik ben makelaar in koffie, en woon op
Lauriergracht No. 37.’ Of: ‘Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, elk ongelukkig gezin is ongelukkig
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marjavdwind. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.