Week 3 Ontwikkeling en brein
Guiding question week 3
• What is fetal alcohol syndrome?
• What are physical and mental problems in children exposed to alcohol?
• How does alcohol exposure influence the developing brain?
• What are the consequences of adolescent binge drinking (coma zuipen)?
• What are the consequences of alcohol use on the young brain?
• What are biomarkers or endophenotypes of addiction?
• How reliable can biomarkers or endophenotypes predict addiction
CONSEQUENCES OF SUBSTANCE ABUSE
LEARNING GOAL 5: IDENTIFY VULNERABLE PERIODS DURING THE LIFE COURSE REGARDING SUBSTANCE
USE, SUCH AS CHILDHOOD AND ADOLESCENCE (INCLUDING RISK GROUPS), AND TO NAME THE RELEVANT
ASPECTS OF THESE FOR CLINICAL PRACTICE à FORRAY, ARIADNA. (2016). SUBSTANCE USE
DURING PREGNANCY
Abstract
• Tijdens zwangerschap wordt tabak (nicotine) het meest gebruikt, gevolgd door
alcohol, cannabis en andere illegale middelen.
• Polygebruik (= verschillende middelen) gedurende de zwangerschap is veel
voorkomend, net zoals psychiatrische comorbiditeit, omgevingsstressoren en beperkte
en verstoorde zorg door ouders. Dit is allemaal gelinkt aan verslechterende uitkomsten
bij de moeder en de foetus.
• Er zijn weinig bestaande behandelingen voor prenataal middelengebruik en die wel
bestaan zijn voornamelijk psychosociale en gedragsmatige interventies. Contingency
management is de meest effectieve behandeling.
Introduction
• Vrouwen lopen een hoog risico op een middelenstoornis te ontwikkelen gedurende de
jaren dat ze gewoonlijk een kind kunnen baren (18-44 jaar) en dan met name
gedurende de 18—29 jaar.
• Het stoppen tijdens de zwangerschap zorgt er wel weer voor dat 6 -12 maanden na de
geboorte veel vrouwen weer aan het gebruiken waren (58% roken, 51% alcohol, 41%
wiet en 27% cocaïne).
• Uit onderzoek blijkt dus dat middelengebruik tijdens de zwangerschap een groot
publiek gezondheidsprobleem is.
Adverse effects of substance use in pregnancy
Alcohol
• Negatieve uitkomsten: verhoogd risico op miskraam, doodgeboorte,
laag geboortegewicht, vroeggeboorte, congenital anomalies, klein etc.
• Geen duidelijk bewijs voor de gevolgen van weinig tot matig gebruik
van alcohol
• Meest bekende nadelige effecten op de gezondheid van de foetus en
wordt geassocieerd met de ontwikkeling van foetale
alcoholspectrumstoornissen en nadelige neurologische
ontwikkelingsuitkomsten.
• Ook zijn er associaties met langetermijneffecten zoals cognitieve (bijv.
executieve functies) en gedragsproblemen.
Roken
• Direct negatieve gevolgen: m.b.t. geboorte uitkomsten, zoals beschadigingen aan
de navelstreng, miskramen, laag geboortegewicht, verhoogde infant mortality etc.
1
, Week 3 Ontwikkeling en brein
• Second-hand smoking: nadelige effecten op pasgeborenen, zoals hogere kans op
lucht- en oorinfecties, sudden infant death syndrome, gedragsdysfunctioneren en
cognitieve beperkingen.
• Vrouwen die rookten voor zwangerschap stoppen sneller met borstvoeding om weer
te roken.
Cannabis
• Ook cannabisgebruik heeft nadelige gevolgen, zoals vroeggeboorte, laag
geboortegewicht, klein zijn voor leeftijd, nadelig voor groei van het brein van de
foetus en de adolescent, verminderende aandacht en executieve vaardigheden,
slechtere academische prestatie en meer gedragsproblemen.
• Deze negatieve effecten komen vaak voor met een comorbide substance use
disorder, en zijn het grootst in gebruikers die hevig gebruiken.
Cocaïne
• Negatieve gevolgen: vroegtijdig scheuren van de membranen, placenta abruptie,
vroeggeboorte, laag geboortegewicht, en klein zijn voor de chronologische leeftijd.
• Inconsistente uitkomsten over de langetermijneffecten. Sommige studies hebben
positieve bevindingen, anderen weinig tot geen effecten. Dit heeft waarschijnlijk te
maken met het feit dat er naast cocaïne gebruik ook nog andere problemen zijn,
zoals dysfunctioneel ouderschap.
• Methamphetamine geeft ongeveer dezelfde effecten.
Opioïden
• Negatieve gevolgen: groter risico op laag geboortegewicht, ademhalingsproblemen,
bloedingen in het derde trimester, toxemie (bloedvergiftiging) en sterfte.
• Verhoogd risico op neonatal abstinence syndrome (NAS): blootstelling aan opiaat
in utero veroorzaakt een postnataal ontwenningssyndroom. Grotere kans op sterfte
van de baby en bestaat uit vele symptomen (bijv. aanvallen, trillingen)
o 45% tot 94% van de zuigelingen die worden blootgesteld aan opioïden in de
baarmoeder, inclusief methadon en buprenorfine, kunnen worden beïnvloed
door NAS.
• Het roken van sigaretten, wat heel gebruikelijk is bij zwangere vrouwen met een
opioïdengebruiksstoornis (77-95%), kan het effect van opioïdengebruik op slechte
zwangerschapsuitkomsten verstoren.
• Middelengebruik tijdens de zwangerschap zorgen voor vroege verstoringen in de
moeder-kind relatie, wat de effecten van prenataal middelengebruik kan versterken.
Treatment of substance use in pregnancy
Er is slechts een beperkt aantal behandelingen voor middelengebruik tijdens de
zwangerschap beschikbaar en het zijn met name gedragsinterventies.
2