De (eerst nog) kleine handelsnederzettingen groeiden langzaam uit tot steden. De
handelaren mochten deze niet zomaar zelf besturen. De steden lagen in een domein van
adel of geestelijkheid die alles in hun gebied zelf bepaalden.
De handelaren waren ontevreden met deze situatie. Hun heren hadden vaak geen verstand
van handel. Ook zetten de heren de stedelingen op één lijn met hun horige boeren, zodat
ook kooplieden verplicht waren tot herendiensten. De kooplieden in de steden gingen
daarom onderhandelen op speciale rechten, de privileges, te krijgen. Alle privileges samen
vormden het stadsrecht. Inwoners van de stad waarop het verleende stadsrecht betrekking
had, kregen dan zelfbestuur en eigen rechtspraak. Daarmee waren stadsbewoners voortaan
burgers. In ruil voor stadsrecht betaalden de stedelingen belastingen en moesten de
stedelingen hun heer steunen in tijd van oorlog.
Tegenover deze twee nadelen stonden veel voordelen. De burgers mochten een stadsmuur
of wal laten aanleggen. Zo konden de stedelingen de stad verdedigen, desnoods tegen hun
eigen heer. Voor hun zelfbestuur kozen de burgers uit hun eigen midden schepenen. Hun
besluiten werden gecontroleerd door twee burgemeesters, die de stadsraad voorzaten. De
schepenen bestuurden de stad samen met een schout, de plaatsvervanger van de heer in
de stad, die het bestuur van de stad voorzat. De schepenen waren ook nog lid van de
rechtbank en spraken daar vonnissen uit. In de Middeleeuwen moest je je als inwoner van
de stad houden aan strenge regels of keuren. Deed je dat niet, dan kon je zwaar bestraft
worden met lijfstraffen of boetes. Maar ja: goede en goed nagekomen regels waren
belangrijk voor de handel.
Veel middeleeuwse steden werden door de handel rijker. Dus moesten ze goed beveiligd
worden tegen indringers. Veel steden legden daarom een aarden wal en een grote gracht
rondom. Om binnen te komen was er een ophaalbrug die in tijd van nood gesloten kon
worden. Later werden rondom ook nog dikke muren gebouwd. In de muren werden diverse
poorten gemaakt waar mensen de stad in en uit konden.
Omdat stadsbewoners belasting betaalden, was er geld om de steden te verfraaien. Er
werden bijvoorbeeld prachtige huizen gebouwd door kooplui die rijk waren geworden door
handel. Zoveel mensen wilden in steden komen wonen dat de huizen dicht op elkaar moest
gebouwd worden. Vaklui met hetzelfde ‘baan’ woonden vaak bij elkaar in de buurt. Daarom
heten veel middeleeuwse straten en markten naar beroepen uit de eigen buurt.
In het centrum van elke stad was de (grote) markt. Hier werd gehandeld tussen de reizende
kooplieden en de bewoners van de stad. Vlakbij de markt lag de waag. Hier werden
handelsproducten gewogen voordat ze werden verkocht. Aan de markt stond vaak het
stadhuis. Hier vergaderen schout en schepen. Dat het christelijk geloof een grote rol bleef
spelen in de hele middeleeuwen zie je ook terug in de steden. Daar werden de mooiste
kerken gebouwd. Het kostte veel geld om een kerk te bouwen en er was daardoor nieuw
geld nodig om het af te krijgen. Veel mensen hebben hun kerk zelden of nooit af gezien,
vanwege trage bouw. Toch betaalde ze mee aan de bouw, de stadsbewoners hoopten er
een plekje in de hemel er mee te verdienen.
In een middeleeuwse stad onderscheiden we, als het om geld verdienen gaat, kooplui en
ambachtslieden. De eersten zaten in de handel (inkoop/verkoop), de laatsten beheersten
een ambacht en maakten zelf producten om te verkopen. Mensen met hetzelfde vak waren
in een stad in de middeleeuwen verenigd in een gilde. Er was dus een koopliedengilde,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femke1600. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.