Samenvatting
Samenvatting Taallab 1
- Vak
- Taallab 1
- Instelling
- Hogeschool Marnix Academie (Marnix Aca)
Samenvatting van 14 pagina's voor het vak Taallab 1 aan de Marnix Aca
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Taallab 1Hoofdstuk 1 Taal en
onderwijs
1.1 Taal en onderwijs
Tussen de vier domeinen van taal worden twee onderscheidingen
gemaakt:
- Tussen gesproken taal en geschreven taal: Het ene kan je horen en
het andere kan je zien . Beide zijn heel actieve processen.
- Tussen receptieve en productieve processen: receptief is het
betekenis geven aan klanken en tekens (ontvangend). Productief is
het zelf klanken en tekens produceren.
Productief Receptief
Spreken Luisteren
Mondeling
Schrijven Lezen
schriftelijk
- taal heeft verschillende functies
- taal heeft betekenis
- taal heeft een systeem
Taal heeft verschillende functies:
Taal kan 3 functies hebben namelijk: communicatie, greep krijgen op de
werkelijkheid en expressie.
1. Bij communicatie is er sprake van een zender, een boodschap en een
ontvanger. In een communicatieve situatie onderscheiden we aan een
boodschap:
- een zakelijk aspect
- een appellerend aspect
- een relatie tussen zender en ontvanger
- een expressief effect
Bij een zakelijk aspect is het gewoon de letterlijke betekenis van de zin. Bij
het appellerend aspect wordt bedoelt wat de zender van de ontvanger
gedaan wil krijgen. Een zin zegt ook iets over de relatie tussen zender en
ontvanger. Het expressief effect gaat er over dat als je communiceert altijd
een bepaalde indruk over jezelf geeft.
De reactie van de ontvanger noemen we de feedback op de boodschap.
2. Taal is een middel om greep op te krijgen
taal heeft een conceptualiserende functie: je kunt de werkelijkheid
‘vangen’ in concepten die weergeeft in taal. Zo krijg je greep o de
werkelijkheid. Taal is dus een middel om te leren, en daarom is de rol van
taal zo belangrijk voor het overdragen van leerinhouden van andere dan
de taalvakken.
,3. Taal is een expressie middel.
Ieder mens heeft de behoefte zich uit te drukken zoals een dagboek
bijhouden of mailen met een vriend. Maar ook in minder uitgesproken
vormen kun je zien dat de taal een expressiemiddel is, want iedereen is
uniek in zijn mondeling en schriftelijk taalgebruik.
Taal heeft betekenis:
De semantiek is de leer van de betekenis, en het is een van de
ingewikkeldste onderdelen van de taalwetenschap.
Woorden met een afhankelijke betekenis: Datgene waarnaar ze verwijzen
is afhankelijk van iets wat bekend moet zijn: de ontvanger moet weten
waarnaar het verwijst. Dat kan op verschillende manieren:
- Het kan worden afgeleid uit de context
- Het is in de situatie al eerder genoemd: dergelijke woorden zijn
alleen begrijpbaar als ook het antecedent (datgene waarnaar
verwezen wordt) duidelijk of bekend is.
Lexicale woorden en afgeleiden hiervan: zijn woorden met een eigen
betekenis, dat wil zeggen dat een betekenis die niet afhankelijk is van de
context waarin het woord gebruikt wordt. Zoals de woorden lopen of stoel.
Polysemie: verwijst naar het feit dat hetzelfde woord in verschillende
contexten kan leiden tot een verschil in betekenis: het verwijst nog wel
naar dezelfde algemene betekenis, maar geeft er toch een andere nuance
aan. Geld kan bijv. uitgedrukt worden in biljetten/munten, benodigde
hoeveelheid en verschijningsvorm.
Homoniemen en synoniemen: Homoniemen zijn woorden die dezelfde
klank hebben en dezelfde schriftelijke weergave, maar een geheel andere
betekenis (denk aan bank). Het omgekeerde noemen we synoniemen:
woorden die ongeveer dezelfde betekenis hebben maar andere klanken.
Hoe verwijzen woorden naar de werkelijkheid:
Lexicale woorden verwijzen het meest duidelijk en direct naar de
werkelijkheid. Ons concept ‘stoel’ is gelabeld aan een klankvorm die
afhankelijk is van de taal waarin we spreken. Poolse kinderen die
Nederlands leren, kennen wel het concept ‘stoel’, maar hun label is een
woord uit hun eigen taal.
Het woord ‘vrijheid’ roept een aantal woorden op met betekenissen die in
de buurt van het begrip vrijheid zitten. Het geheel van bijbetekenissen
noemen we connotaties. Die connotaties zijn afhankelijk van de cultuur
waarin iemand opgroeit, zijn persoonlijke interesses en contacten, maar
vooral zijn kennis van de wereld.
Taal heeft een systeem:
In dit systeem worden van klein naar groot onderscheiden:
, - Fonologie (spraakklanken of fonemen: klinkers, tweeklanken,
medeklinkers)
Medeklinkers onderscheiden we verder op grond van de plaats in het
stemorgaan waar ze worden gevormd, namelijk in:
o Bilabialen; met beide lippen; p/b/m/w
o Labiodentalen; onderlip en boventanden; f/v
o Dentalen; tongpunt en de achterzijde van boventanden;
t/d/s/z/l/r/n
o Palatalen; tongblad en harde gehemelte; tj/kj/sj/zj/j/nj
o Velaren; tongblad en grens harde en zachte gehemelte;
k/ch/g/ng.
o Explosieve medeklinkers: waarvan je de klank niet lang kunt
aanhouden t/d//p/b/k
o Neusklanken: kunnen langer aangehouden worden m/n/ng
o Glijders: de w/f/v/s/z/l/ch/g
o De h is een stemloze glijder
o De w en de j worden halfvocalen genoemd
- Morfologie (vormleer van woorden: we spreken over woordsoorten,
morfemen, samenstelling, afleidingen en uitgangen).
- Syntaxis (zinsbouw: rangschikking en functie van woorden en
woordgroepen)
- Teksten (opbouw en taalgebruik)
1.2 Taal onderwijs.
De zeven belangrijkste visies op taal onderwijs:
- traditioneel taalonderwijs: taal als een belangrijke drager van onze
cultuur
- thematisch-cursorisch taalonderwijs: taal leren door taal te
gebruiken
- taal bij alle vakken: taal is meer dan materie die geleerd moet
worden, door middel van taal kun je leren.
- communicatief taalonderwijs: centraal dat leerlingen goed
mondeling en schriftelijk kunnen communiceren.
- strategisch taalonderwijs: het uitvoeren van communicatieve taken
strategieën moeten leren beheersen.
- taakgericht taalonderwijs: onderwijs moet plaatsvinden vanuit taken
die leerlingen zelf inhoudelijk interessant vinden.
- interactief taalonderwijs: een tiental uitgangspunten namelijk;
o taalontwikkeling is een emancipatorisch proces
o taalontwikkeling is een sociaal proces
o er is aandacht voor coöperatief leren
o taalontwikkeling is en actief proces
o metacognitie is belangrijk
o het onderwijs is wederkerend
o het onderwijsrepertoire is flexibel
o de instructie is adaptief
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Diandegroot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,54. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen