Les 1: 1850-1900
1. industriële revolutie; volkshuisvesting en woningwet
2. 19e-eeuwse neostijlen
3. ingenieursbouwkunst
4. Jugendstil / Art Nouveau
Industriële revolutie:
Ontwikkelingen en uitvindingen 19e eeuw
1762 ijzersmeed
1769 stoommachine
1789 Franse revolutie ‘Vrijheid, gelijkheid & broederschap’
1800 elektrische batterij door Volta
1801 1e experiment gloeilamp
1814 koning Willem I Koninkrijk der Nederlanden
1814 stoomlocomotief door Stephenson
1831 Electrische generator
1840 eerste gaslantaarn in Amsterdam
1844 telegrafie door Morse
1848 grondwet van Thorbecke
1848 cholera-epidemie Amsterdam zorgt voor dat medici epidemieën in verband leggen met
woonellende volkshuisvesting en volksgezondheid raken verknoopt
1851 slinger van Foucault bewijst draaiing van aarde om zijn as
1851 de eerste wereldtentoonstelling in London (modelbouwblok voor arbeiderswoning Prince
Albert)
1852 eerste Nederlandse Woningbouwvereniging (behoefte van arbeidersklasse te AMS)
1854 Verslag aan den Koning over de vereischten en inrigting van arbeiderswoning (KLVL)
1854 oprichting KNMI
1855 wereldtentoonstelling Parijs
1861 Pasteur ontwerpt de theorie van de ziektekiemen
1862 wereldtentoonstelling Londen
1863 Opening 1e metrolijn Londen
1864 station Zwolle geopend op lijn Utrecht - Kampen
1865 Mendel beschrijft erfelijkheidsprocessen
1867 Marx publiceert ‘das Kapital’
1867 uitvinden van Dynamiet door Nobel
1867 wereldtentoonstelling Parijs
1869 Mendeljev ontwikkelt het periodiek systeem
1871 stichting Duits keizerrijk
1873 wereldtentoonstelling Wenen
1873 schrijfmachine
1874 Vestingwet, o.a. de Hollandse waterlinie
1876 Bell ontwikkelt telefoon, Tomas ontwikkeld de wekker
1877 Edison verkrijgt patent voor fonograafen op de gloeilamp
1879 wereldtentoonstelling Sydney
1880 wereldtentoonstelling Melbourne
1880 Lilienthal 1e zweefvlucht
1884 Hollerith verkrijgt patent op mechanische optelmachine
1884 Meridiaan Greenwich wordt officiële 0-meridiaan
1885 vaccinatie tegen hondsdolheid door Pasteur
1885 Nipkow ontwikkelt elektrische telescoop, machinegeweer ontwikkelt door Maxim
1
, 1886 Benz introduceert 1e auto met benzinemotor
1889 opening Eiffeltoren
1889 meter wordt gedefinieerd
1890 oprichting Shell oil, oprichting van Philips gloeilampen fabriek
1892 Diesel krijgt patent op dieselmotor
1893 Nieuw Zeeland krijgt als 1e land vrouwenkiesrecht
1894 Kipling publiceert Junglebook
1895 Marconi maakt eerste radiocontact
1895 draaien 1e film
1895 Röntgen ontdekt röntgenstralen, ontdeking radioactiviteit
1896 eerste Olympische Spelen
1898 Rutherford ontdekt α en β straling
1900 1e proefvlucht Zeppelin
1901 woningwet
Opkomst van de industriële maatschappij
Verstedelijking tussen 1869 – 1899 1850: 3 miljoen inwoners 1900: 5 miljoen inwoners
Amsterdam 268.500 => 510.900 Rotterdam138.000 => 319.000 Zwolle18.000 => 30.000
Volkshuisvesting is geen overheidstaak (met name grote gebouwen, kerken, overheidsgebouwen)
Aandacht niet bij verbetering levensomstandigheden maar verbeteren door onderwijs en opvoeding
van moraal & zeden
1851: modelbouwblok voor de arbeiderswoning gepresenteerd op de eerste wereldtentoonstelling in
London. Het ontwerp werd gemaakt op initiatief van Prince Albert
1852: belangrijk (reinheid, zindelijkheid, huiselijkehid en zedelijkheid)
Bedstede en strozak vervangen door ledikant - aparte kook en droogruimte- nieuwe waterleidingen
en riool
Fabrieksdorpen bij woningwet
Verlichte industriëlen en fabrikanten stichten wijken of dorpen voor hun arbeiders
Huisvesting voor arbeiders
Betere arbeidskracht (minder ziek = meer productie)
Tegengaan sociale onrust
Gericht op opvoeden, controleren en disciplineren (bij ‘slecht’ gedrag geen dak boven het
hoofd)
Woningwet: de wet regelde:
- de mogelijkheid van financiële steun voor erkende woningbouwverenigingen en bouwbedrijven die
uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting werkzaam waren
- de mogelijkheid van onbewoonbaar verklaring
- de verplichting tot het aanvragen van een bouwvergunning
- de mogelijkheid van het aanschrijvingsinstrument; de verplichting voor woningeigenaren om
bepaalde verbeteringen uit te voeren
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauradijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.