Kinderenrechten zijn mensenrechten – relatief jong rechtsgebied.
- 20ste eeuw (ontstaan na de WO I & II)
- ontstaan van o.m. League of Nations en United Nations
Oorspronkelijk: regulering van verticale relatie tussen staten en individuen
Ontwikkeling op VN-niveau en op regionaal niveau
Relevante instrumenten
Global level
- Universal Declaration on the Human Rights (1948)
- International Bill of Human Rights (1966 i.w.tr. 1976)
ICCPR – international conveneant on Civil and Political rights
ICESCR – International convenant on Economic, social and cultural rights
Regional level
- Council of Europe: European Convention on Human Rights (1950)
- OAS: American Declaration (1948) / American Convention on Human Rights
(1969)
- African Union (former OAU): Banjul Charter (1981)
Instruments regarding specific groups of people or specific issues
Global level:
- Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (CEDAW) –
18 Dec
1979 (1981)
- Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or
Punishment
(CAT) – 10 Dec 1984 (1987)
- Convention on the Rights of the Child (CRC) – 20 Nov 1989 (1990)
-…
Regional level:
- European Convention for the Prevention of Torture and Inhuman and Degrading Treatment
or
Punishment – 26 Nov 1987 (1989)
- Inter-American Convention to Prevent or Punish Torture – 9 Dec 1985 (1987)
- African Charter on the Rights and the Welfare of the Child – 11 July 1990 (1999)
- (European Convention on the Exercise of Children’s Rights – 25 January 1996)
Relevante Instellingen
Global/international:
• ICCPR – Human Rights Committee (HRC)
• ICESCR – Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCR)
• CRC – UN Committee on the Rights of the Child (CRC Committee)
,• CEDAW – Committee on the Elimination of Discrimination against Women
• CAT – CAT-Committee (and Subcommittee)
Regional:
• ACHR/American Declaration – Inter-American Court of Human Rights / Inter-American
Commission on Human
Rights
• CoE: Committee of Ministers / European Court of Human Rights / European Social
Committee (Strasbourg, France)
• African Union – e.g. African Committee of Experts on the Rights and Welfare of the Child
See also:
• UN – General Assembly , OHCHR (Geneva ), UNODC,(Vienna)
• UN Special Representatives (2)/ Rapporteur s (1)
• European Union – art. 24 Charter of Fundamental Rights of the European Union – Court of
Justice of the European
Union (Luxembourg)
• Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht – Haagse Verdragen
2. Opkomst van kinderrechten
• 1924 – Declaration of Geneva
• 1959 – Declaration of the Rights of the Child
• 1979 – Year of the Child: Voorstel van Polen
• 1989 – IVRK aangenomen door VN - Inwerkingtreding: 2 september 1990
Nederland: 8 maart 1995
- Twee Optionele Protocollen in 2000 (2002)
- Derde Optionele Protocol in 2011 (April 2014; nog niet voor Nederland)
•Regionale ontwikkelingen – o.a. Raad van Europa / EU
3. IVRK – algemene kenmerken
Internationaal verdrag inzake de Rechten van het Kind
20 November 1980 werd het verdrag aanvaard, na 10 jaar drafting werd het verdrag aanvaard.
(na de val van de berlijnse muur, einde van de koude oorlog, de jaren 80 waren heel anders
dan nu (internationale verhoudingen, gezinssamenstellingen en het leven van kinderen, denk
aan (online)uitbuitingen). Het moet dus worden gezien als een dynamisch verdrag, het moet
kunnen mee veranderen met de manier waarom de wereld veranderd (technologie).
30 jaar later staan we op een punt waarop we kunnen vaststellen dat de meeste landen zich
hebben aangesloten bij het verdrag (behalve Amerika). Kinderrechten zijn mensenrechten die
gelden voor alle kinderen in de wereld, ze hebben een ding gemeen, ze hebben rechten.
Wat is er veranderd met de komst van het verdrag?
- kinderen zijn als eerst als rechtssubject benoemd. Kinderen werden gezien als
kwetsbaar/zwak. Ze hadden behoefte aan rechtsbescherming. Het ging erom wat moet er
gedaan worden om deze zwakke personen te beschermen. Maar kinderen konden nergens
aanspraak op maken, het waren de volwassenen die aanspraak konden maken op rechten.
--> kinderen hebben rechten en fundamentele vrijheden
--> het heeft onze juridische blik fundamenteel veranderd
- kind in ontwikkeling met bijzondere behoeften
- lid van zijn gezin/familie
Waarom een mensenrechtenverdrag voor kinderen?
,Kinderen zijn een bijzondere groep mensen. Het kind bestaat niet, het is geen homogene
groep. Een baby is een ander kind dan een peuter. Daarnaast kunnen we ook in twijfel trekken
of iemand van 21 jaar geen kind meer is. Het brein is constant in ontwikkeling. Het verdrag
probeert dit te accommoderen. Bescherming is van belang. Het zijn ook de ouders die dit
dienen te bevorderen.
Kinderen verhouden zich tot anderen.
De realiteit waarin kinderen opgroeien. Kinderen groeien op in het gezin, zelden alleen. Het
verdrag zegt dan ook dat dat onderkent dient te worden als belangrijk. Een gezin is heel
belangrijk voor het belang van het kind. (normale gezinssamenstelling, dit is iets wat veel
veranderd)
--> er zijn allerlei gezinsvormen die goed kunnen zijn
Art 18 IVRK – positie ouders
Geen ander verdrag die de positie van ouders zo sterk onderkent.
- bijzondere overheidsverantwoording.
--> ouders hebben de primaire verantwoordelijkheid over de kinderen, overheid dient daar
afstand van te nemen
--> wel dient de overheid te helpen (kinderopvang enz`)
--> overheidsinmenging in het belang van het kind
--> wat kan je overlaten aan de ouders?
Kinderrechtenverdrag gaat dan ook over de verhouding tussen ouders en staat.
- positie van ouders is niet absoluut (art 9 IVRK)
- envolving capacities (art 5 IVRK)
Rekening houden met het feit dat je kind ontwikkeld. Het zijn de ouders die kinderen
begeleiden in de uitvoering van rechten (recht op eten/onderwijs enz)
Het is niet hun recht op onderwijs maar dat van hun kind.
Maar hierbij dient rekening te worden gehouden met de ontwikkelende vermogens van het
kind --> naarmate het kind ontwikkelt het kind ook meer autonomie moet krijgen
- medische beslissingen
In de kern gaat het erover: van wie zijn de rechten? Van het kind en dat ouders daar invulling
in geven, maar in de ontwikkeling van het kind gezien (meer autonomie)
Inhoud
Three P’s
- Protection
- Provisions
- Participation
Bijzondere thema’s
Child protection / alternative care (art. 9, 20, 21, 25 / Guidelines alternative care)
- Juvenile justice (art. 40, 37; Beijing rules / Havana rules / Riyadh guidelines)
- Special groups of children: refugee children (22), disabled children (23), indigenous children
(30), children in armed conflict (38 etc.), detained children (37), child victims (39).
Uitgangspunten
General principles
- art 2 IVRK – verbod op discriminatie
--> alle kinderen in het rechtsgebied van de staat valt (ook kinderen zonder nationaliteit) en
ook niet op grond van wat ouders doen (politiek actief zijn bijv)
, - art 3 (1) IVRK – belang van het kind
--> Eerste overweging in alle bepalingen
Basis voor patriotisme enz.
- art 6 IVRK – recht op leven en ontwikkeling
- art 12 IVRK – recht om gehoord te worden
Definitie van het kind – art 1 IVRK
18 jaar de grens, tenzij nationale wetgeving een lagere grens stelt. Het verdrag heeft niet
willen reguleren dat ongeboren kinderen onder het verdrag vallen (abortus). Het is aan de
landen zelf om te bepalen of ongeboren kinderen onder het verdrag vallen en dus rechten
worden toegekend.
Dynamische rechtspositie van het kind
- right to develop (art 6)
- envolving capacities (art 5)
- age and maturity (art 12/14)
Art 14 – vrijheid van godsdienst.
--> er kan discrepatie ontstaan tussen de ouders en het kind
IVRK als juridische instrument
Functies:
IVRK is juridisch bindend. Het is een juridisch instrument.
--> Veel open normen
- referentiekader voor beleid en praktijk/professionals/ouders
- normatief kader: minderjarigheid en kindbeeld
IVRK als juridisch instrument
- juridisch bindend
- holistische benadering
- schakelbepaling- art 41 IVRK
Nederland – artikel 93 en 94 GW
Doorwerking 1) rechtstreekse werking 2) verdragsconforme interpretatie.
--> kunnen kinderen hier ook een rechtstreeks beroep op gedaan worden? Is van belang of de
rechter heeft bepaald dat de bepaling rechtstreekse werking heeft.
--> verdragsconforme interpretatie: is de toepassing en wet in lijn met het verdrag?
Deze verplichting geldt altijd.
Freeman --> Juridisch theoretisch (video)
- kinderrechten zijn belangrijk vanuit theorie, willen we kinderen serieus nemen zullen we
moeten accepteren dat er rechten zijn (ander perspectief, niet omdat er rechten zijn, maar
omdat kinderen ook mens zijn)
Afsluiting.
IVRK als richtinggevend en juridisch bindend verdrag
- IVRK raamwerk is breder en omvat regionale en internationale standaards
- Nederlands recht als vertrekpunt om positie minderjarige te begrijpen
- Doorwerking in Nederlandse rechtsorde (art. 93 en 94 Grondwet)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manonmeeusen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.