Een volledige samenvatting voor het vak Toegepaste Methoden en Statistiek (-B-6). Deze samenvatting is gebaseerd op ALLE hoorcolleges, tentamenvragen (met extra uitleg en uitwerkingen), de werkcolleges (theorie), aantekeningen en de Q&A sessies (er is geen literatuur voor het tentamen). Dit is een ...
Wauw! mega uitgebreide samenvatting. Maar wel gelukkig nog overzichtelijk, wanneer ik oefen met de opdrachten en hier ook iets in wil opzoeken staat het altijd duidelijk uitgelegd in de samenvatting.
Door: indyjacobs • 2 jaar geleden
Top dat de uitleg en samenvatting duidelijk is en helpt, dankjewel!
Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Mijn Volledige samenvatting Toegepaste Methoden en Statistiek
• Alle belangrijke namen zijn rood
• Alle begrippen zijn blauw
• Alle kernwoorden zijn onderstreept
• De Engelse vertaling is schuingedrukt
• SPSS output, syntax en termen zijn roze
Na het succesvol afronden van deze cursus, kun je …
• Pad analyse toepassen en interpreteren om conclusies te trekken over causale hypothesen.
• Drie soorten van factoranalyse toepassen en interpreteren: principale componentenanalyse
(PCA), exploratieve factoranalyse (EFA) en confirmatieve factoranalyse (CFA).
• De verschillen tussen PCA, EFA en CFA uitleggen en beargumenteren welke van deze methoden
het meest geschikt is voor een gegeven onderzoeksvraag.
• De toepassing van pad- of factoranalyse in (stukjes uit) psychologisch relevante
onderzoeksartikelen kritisch evalueren.
• De verschillen tussen de geleerde methoden uit de MTO cursussen uitleggen en de geschikte
methode kiezen voor een gegeven onderzoeksvraag.
• Uitpluizen van psychologisch relevante artikelen (a.h.v. checklists) die gebruik maken van
padanalyse of factoranalyse. Dit komt in de hoorcolleges slechts heel beperkt aan bod en zal op
het tentamen voorkomen.
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1: Basiselementen van padanalyse............................................................................. 5
Structuur van cursus .............................................................................................................. 5
Overzicht methoden en technieken (HC 11) ............................................................................... 6
Leerdoelen: Na dit college… ..................................................................................................... 7
Doel van padmodel................................................................................................................. 7
Variabelen ............................................................................................................................. 7
Relaties ................................................................................................................................ 8
Schijnrelaties (spurious relations) ............................................................................................ 8
Directe en indirecte effecten .................................................................................................... 9
Onbekende effecten ............................................................................................................... 9
Wederkerige effecten (Reciprocal effects) ................................................................................ 10
Conditionele effecten ............................................................................................................ 10
Tentamenvraag.................................................................................................................... 10
Hoorcollege 2: Van theorie naar padmodel, van padmodel naar lineaire regressievergelijkingen ........ 10
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................... 11
Van tekst naar paddiagram ................................................................................................... 11
Toetsen van causale hypothesen ............................................................................................ 12
Gouden regel ....................................................................................................................... 12
Noodzakelijke uitbreidingen van het model .............................................................................. 12
Toetsen van causale hypotheses ............................................................................................ 13
Endogene & exogene variabelen............................................................................................. 14
Onbekende effecten (correlaties) tussen de exogene variabelen ................................................. 14
Disturbance terms/ Error termen ........................................................................................... 14
ζ (“zeta”) stelt hier voor: ...................................................................................................... 14
Assumpties (aannames) over disturbance terms: ..................................................................... 15
1
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Van paddiagram naar lijnrechte vergelijkingen ......................................................................... 15
Regressielijn is geen perfecte weergave .................................................................................. 16
Vergelijking & paddiagram .................................................................................................... 17
Tentamenvragen .................................................................................................................. 18
Werkcollege 1: Van theorie naar padmodel, van padmodel naar lineaire regressievergelijkingen ....... 19
Hoorcollege 3: Padcoëfficiënten schatten (decompositieregel) ....................................................... 21
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................... 21
Indirecte en totale effecten ................................................................................................... 21
Patroon van samengaan ........................................................................................................ 23
Tracing rule ......................................................................................................................... 24
Decompositieregel ................................................................................................................ 25
Tentamenvragen .................................................................................................................. 29
Hoorcollege 4: Moderated mediation, padanalyse in SPSS en PROCESS ......................................... 31
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................... 31
1. Hoe gaan we om met moderatie en ‘moderated mediation’? .................................................. 31
2. Wanneer kun je een padmodel schatten met SPSS? (“recursiviteit”) ....................................... 36
3. Hoe kun je een padmodel schatten met SPSS? ..................................................................... 39
4. Hoe test je de significantie van (conditionele) indirecte effecten? ........................................... 41
PROCESS ............................................................................................................................ 42
Tentamenvragen .................................................................................................................. 44
Werkcollege 2: Decompositieregel en moderated mediation .......................................................... 48
Moderated mediation ............................................................................................................ 48
Werkcollege 3: Padanalyse checklist & kritisch evalueren van artikelen .......................................... 48
Padanalyse checklist: items 7-17 ........................................................................................... 48
Hoorcollege 5: Introductie latente variabelen, principale componentenanalyse deel 1 ...................... 48
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................... 48
Latente variabelen................................................................................................................ 49
Verschillende doelen -> verschillende methoden ...................................................................... 50
Gewogen somscore statistiek ................................................................................................. 50
Principale componentenanalyse .............................................................................................. 51
De eigenwaarde ................................................................................................................... 52
Principale componentenanalyse .............................................................................................. 53
Doel PCA ............................................................................................................................. 54
Tentamenvragen .................................................................................................................. 54
Hoorcollege 6: Principale componentenanalyse deel 2 .................................................................. 55
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................... 55
Componentladingen .............................................................................................................. 56
Componentladingen .............................................................................................................. 58
Simple structure .................................................................................................................. 58
Orthogonale rotatie .............................................................................................................. 59
Oblieke rotatie ..................................................................................................................... 60
Rotatie samengevat .............................................................................................................. 62
2
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Communaliteit/uniciteit ......................................................................................................... 63
Tentamenvragen .................................................................................................................. 64
Hoorcollege 7: Exploratieve factoranalyse .................................................................................. 66
Leerdoelen: Na dit college … .................................................................................................. 67
Doel EFA ............................................................................................................................. 67
Factorladingenmatrix ............................................................................................................ 69
Common & unique variance ................................................................................................... 69
Factoranalyse ...................................................................................................................... 70
1. Welke/hoeveel variabelen? ................................................................................................ 70
2. Steekproef....................................................................................................................... 70
3. Assumpties van factormodel .............................................................................................. 70
Correlatiematrix (= covariantiematrix voor z-scores) ............................................................... 71
Gereduceerde correlatiematrix ............................................................................................... 72
EFA in SPSS ........................................................................................................................ 72
Factor “rotaties” ................................................................................................................... 73
Orthogonaal vs. obliek .......................................................................................................... 74
Obliek geroteerde factorladingen ............................................................................................ 74
Communalities ..................................................................................................................... 76
Pattern vs. structure matrix ................................................................................................... 76
Tentamenvragen .................................................................................................................. 77
Werkcollege 4: Principale componentenanalyse en exploratieve factoranalyse ................................. 79
Hoorcollege 8: Principale componentenanalyse versus exploratieve factoranalyse ........................... 80
Leerdoelen: Na dit college … .................................................................................................. 81
Big Five survey: PCA ............................................................................................................ 81
Big Five survey: EFA ............................................................................................................. 83
Enkele PCA/EFA gelijkenissen ................................................................................................ 83
Componenten versus factoren ............................................................................................... 85
Model vergelijken ................................................................................................................. 85
Wat gemodelleerd? ............................................................................................................. 85
Wanneer pas je wat toe? ....................................................................................................... 87
x% verklaarde variantie ........................................................................................................ 89
Kaiser’s eigenwaarde criterium .............................................................................................. 89
Scree plot/scree test ............................................................................................................ 90
Hoeveel factoren? Bij (E)FA ................................................................................................... 91
Tentamenvragen .................................................................................................................. 92
Hoorcollege 9: Confirmatieve factoranalyse ................................................................................ 95
Leerdoelen: Na dit college … .................................................................................................. 95
EFA-checklist ....................................................................................................................... 96
Confirmatieve factoranalyse .................................................................................................. 97
CFA versus EFA .................................................................................................................... 97
Tentamenvragen ................................................................................................................ 101
Hoorcollege 10: Structural equation modeling, model fit voor pad- en factoranalyse ...................... 102
3
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................. 102
Toetsen met χ2 .................................................................................................................. 104
Model fit met RMSEA .......................................................................................................... 104
Toetsen / model fit: χ2 en RMSEA ......................................................................................... 105
Model fit ........................................................................................................................... 108
Modellen vergelijken ........................................................................................................... 112
Tentamenvragen ................................................................................................................ 112
Werkcollege 5: Principale componentenanalyse versus exploratieve factoranalyse, confirmatieve
factoranalyse, model fit.......................................................................................................... 115
Confirmatieve factoranalyse ................................................................................................ 116
Quizz time waar of niet waar? .............................................................................................. 116
Werkcollege 6: Exploratieve factoranalyse checklist & kritisch evalueren van artikelen ................... 117
EFA-checklist ..................................................................................................................... 117
Hoorcollege 11: Overzicht methoden ....................................................................................... 118
Leerdoelen: Na dit college… ................................................................................................. 118
One-sample t-test .............................................................................................................. 118
Independent samples t-test ................................................................................................. 118
One-way ANOVA (variantie-analyse) .................................................................................... 119
Two-way ANOVA (met 2 factoren) ........................................................................................ 119
ANCOVA (analysis of covariance) ......................................................................................... 120
Regressieanalyse: 1 predictor .............................................................................................. 120
Regressieanalyse: >1 predictoren ........................................................................................ 121
Interactie in two-way ANOVA vs. regressie ............................................................................ 122
Logistische regressie .......................................................................................................... 122
Tentamenvragen Welke methode is het meest geschikt om deze onderzoeksvraag te beantwoorden?
....................................................................................................................................... 123
Hoorcollege 12: Responsiecollege ............................................................................................ 125
4
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Hoorcollege 1: Basiselementen van padanalyse
Structuur van cursus
1. Padanalyse (HC1-4, WC 1-3, PC 1)
Vierkantje betekent dat je het echt kan observeren.
“Kunnen de correlaties tussen een groep variabelen
verklaard worden door een causaal model?”
2. Factoranalyse (HC 5-9, WC 4-6, PC 2)
“Kunnen de correlaties tussen een groep variabelen verklaard
worden door één onderliggend construct (of meerdere)?”
Hier een cirkel en padanalyse alleen vierkantjes. G staat voor
algemene intelligentie. Intelligentie kan verklaring zijn, maar er
kunnen ook andere factoren spelen zoals slaap. G is geen
perfecte verklaring voor het oplossen van de puzzels.
De vierkantjes in de factoranalyse kunnen echt gemeten worden (observeerbare variabelen).
1. + 2. Structural equation modeling (HC 10)
“Kunnen de correlaties tussen een groep variabelen verklaard
worden door onderliggende constructen en causale effecten
daartussen?”
5
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Gemaakt door Indy Jacobs (derde jaar Psychologie Bachelor)
Overzicht methoden en technieken (HC 11)
Statistische Onafhankelijke Afhankelijke Controle Vraag die we
analyse variabelen variabelen variabelen kunnen
(Independent (Dependent beatwoorden met
Variable) Variable) deze analyse
# Type van # Type
van data van van
IV’s DV’s data
One sample 0 / 1 Continu 0 Verschilt het
t-test groepsgemiddelde
van een bepaalde
waarde?
Independent 1 Dichotomisch 1 Continu 0 Bestaan er
samples t- verschillen tussen 2
test groepen op één DV?
ANOVA 1+ Categorisch 1 Continu 0 Bestaan er
verschillen tussen 2
of meer groepen op
één DV?
ANCOVA 1+ Categorisch 1 Continu 1+ Bestaan er
verschillen tussen 2
of meer groepen na
controle voor CV's
op één DV?
(Multipele) 1+ Continu of 1 Continu 0 (maar Wat is het effect van
Regressie Dichotomisch meerdere de IV's op de DV?
voorspellers Kunnen we de DV
controleren voorspellen op
elkaar als je ze basis van de IV's?
in dezelfde
analyse stopt)
Logistische 1+ Categorisch of 1 Dicho- 0 Hoe groot is de
regressie Continu tomisch kans dat de DV zich
voordoet als de
waarden van de IV's
veranderen?
Pad Analyse 2+ Continu of 1+ Continu 0 Wat zijn de directe
Dichotomisch en indirecte
effecten van
voorspellende
variabelen op de DV?
Factor 1+ Continu, 3+ Continu, 0 Welke latente IVs
Analyse onobgeser- per IV geobser- worden met de DV's
veerd (latent) veerd gemeten (bv. items
in vragenlijsten)?
• Merk op dat "categorisch" kan verwijzen naar zowel nominale als ordinale variabelen, met 2 of
meer categorieën/verschillende waarden kan aannemen.
• Dichotomisch betekent 2 keuzes, zoals mannen of vrouwen, kop of munt
• (Multipele) Regressie heeft 0 Controle variabelen
• Verschil padanalyse en regressie →
o Bij padanalyse zijn er meerdere regressies die uitgevoerd moeten worden om het
volledige model te schatten en is groter dan regressieanalyse. En bij padanalyses wordt
er meer nagedacht over het causaal interpreteren van de effecten. Dus er kan veel meer
in padanalyse dan regressieanalyse.
o Er zijn ook bepaalde padmodellen die niet geschat kunnen worden a.d.h.v. de
regressieanalyses.
• Dus: Als het padmodel geschat kan worden met slechts 1 regressieanalyse dan kan het
regressieanalyse genoemd worden. Maar kan het padmodel niet geschat worden met slechts 1
regressieanalyse dan padmodel.
• Stel SEM wordt toegevoegd aan schema dan lijkt het op padanalyse maar onderzoeksvraag is
eerder: Wat zijn de directe en indirecte effecten onder de latente variabelen?
6
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indyjacobs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,97. Je zit daarna nergens aan vast.
