PSYCHOLOGY– PROBLEMS
------------------------------------------------------------
Minor Medische Psychologie
Probleem 8
ANNONI (2015) – EXCEPTIONAL LIES: THE ETHICS OF DECEPTIVE PLACEBOS IN CLINICAL SETTINGS
Placebo = een medische interventie die, ondanks dat men gelooft dat het passief is, geadministreert wordt als een
actieve medicatie. Ze worden vaak gebruikt om een placebo effect op te wekken: een modificatie van de
gezondheidsuitkomsten van de patiënt door anticipatie van klinische voordelen, dan voor specifieke eigenschappen
van de toegeschreven behandeling.
- Dit artikel kijkt naar de ethiek van het gebruik van bediregende placebo’s in klinische setting. Er worden twee
invloedrijke posities binnen het huidige placebo debat bekritiseerd:
1. De positie die anneemt dat bedriegende placebo’s geen substantiële morele zorgen opwekken, omdat ze
geadministreerd kunnen worden in manieren die niet transparant en niet bedreigend zijn.
2. De positie die stelt dat het gebruik van bedriegende placebo’s zonder toestemming van de patiënt categorisch
verboden moeten worden.
Hebben placebo’s klinisch relevante effecten?
Er is steeds meer bewijs dat placebo’s soms significante klinische effecten kunnen hebben, met name door condities
als pijn, depressie, migraine en prikkelbaar darmsyndroom. Echter, deze resultaten moeten voorzichtig
geïnterpreteerd worden, vanwege twee redenen:
1. Er zijn relevante verchillen tussen onderzoeks- en klinische contexten en studies suggereren dat de placebo
effecten hoger zijn in de onderzoekscontexten.
2. Placebo effecten variëren significant tussen individuen en gezondheidscontexten.
Is deceptie vereist voor placebo’s om klinisch bruikbaar te zijn?
Er is weinig bewijs om deze vraag goed te kunnen benoemen, waardoor er wordt aangenomen dat bedriegende
placebo’s patiënten grotere therapeutische voordelen geven dan open-label placebo’s en dat denken de bedriegende
placebo’s zich soms kunnen gedragen als plausibele diagnostische tools.
Hoe vaak en waarom worden bedriegende placebo’s gebruikt in klinische settings?
Bedriegende placebo’s worden breed gebruikt in klinische settings voor verschillende redenen, waaronder het
tevreden stellen van patiënten voor hun vraag voor een voorschrijven. De meeste artsen gebruiken impure
placebo’s (o.a. antibiotica om een verkoudheid te behandelen ipv pure placebo’s (suikerpillen of saline injecties).
De meeste artsen zijn het ermee eens dat het gebruik van bedriegende placebo’s moreel te justificeren is in specifieke
omstandigheden.
De ethiek van bedriegende placebo’s
Placebo’s zijn vaak goedkoper dan geteste medicatie, maar placebo’s vereisen vaak bedriegen, waardoor ze moreel
lastig zijn. Het idee dat placebo’s toegediend kunnen worden op manieren die niet bedriegend of niet open zijn, klopt
niet, want:
1. In de huidige klinische setting telt de provisie van “niet-transparant” als een act van bedriegen door
nalatigheid.
2. Artsen hun werk van waarheidsgetrouwheid houdt ook de positieve obligatie in van het eerlijk geven van alle
relevante medische informatie met respect tot de autonomie van de patiënt.
3. Promoten van strategische verhulling op een wijde schaal zou zorgen voor meer kansen voor de arts om de
bedriegen.
Huidige ethische richtlijnen hebben de neiging om een beleid van “categorische prohibitie” te houden met respect tot
het klinische gebruik van bedriegende placebo’s. Volgens deze positie is het nooit toegestaan om bedriegende
placebo’s te gebruiken zonder toestemming van de patiënt. Artsen hebben een algemene taak van
waarheidsgetrouwheid in alle professionele communicatie: prima facie. Soms, kunnen twee prima facie taken in
conflict zijn met elkaar. Ze indiceren dus een standaard moraal aspect, maar staan toe voor uitzonderingen.
- Er zijn twee belangrijke punten over hoe welwillend bedriegen op dit moment benaderd wordt:
1. Er is een structurele morele onbalans tussen eerlijkheid en oneerlijkheid, waarbij het eerste goed is en het
tweede slecht.
2. Ondanks dat het vertellen van de waarheid cruciaal is voor de arts-patiënt relatie, zijn er gevallen waarin een
arts legaal zijn/haar prima facie taak aan de kant mag zetten.
Vanwege deze redenen denken een hoop mensen dat welwillend bedriegen moraal oké is, als de klinische voordelen
hoog zijn en de schade negeerbaar. Maar als dit zo is, op wat voor grond kan er dan een categorische ban
gerechtvaardigd worden die alleen toepasbaar is op bedriegende placebo’s? Er moet dan gekeken worden naar de
manieren waarop bedriegende placebo’s patiënt en gemeenschap kunnen schaden.
Placebo’s kunnen zowel patiënt als gemeenschap schaden, maar dit kan de categorische ban niet rechtvaardigen,
vanwege twee redenen:
1. Bedriegende placebo’s schaden de gemeenschap alleen als ze breed en consistent gebruikt worden.
2. Bedriegende placebo’s kunnen individuele patiënten schaden, maar dat doet elke medische behandeling.
1
, Onthoud: ondanks dat bedriegende placebo’s substantiële klinische voordelen kunnen hebben, betekent dit niet dat ze
automatisch ethisch zijn. De voordelen moeten altijd gewogen worden tegen schade en implicaties voor vertrouwen en
respect.
BEECHER 1955 – THE POWERFUL PLACEBO
Redenen om placebo’s te gebruiken, kan geïndiceerd worden door de doelen:
1. Als een psychologisch instrument in de therapie van bepaalde ziektes, voortkomend uit mentale ziektes.
2. Als een bron voor de arts om met neurotische patiënten om te gaan.
3. Om het werkelijke effect van drugs te bepalen, apart van suggesties in experimenteel werk.
4. Als een apparaat oom bias te elimineren in de patiënt en de observeerder.
5. Als tool voor het onderzoeken van de mechanismen van drugactie.
Placebo’s hebben een hoge mate van therapeutische effectiviteit in het behandelen van subjectieve responses. De
relatieve constantie van het placebo effect over een breed assortiment van subjectie responses suggereert dat er een
fundamenteel mechanisme operationeel is. Placebo’s zijn het meest effectief als stress het grootst is, wat suggereert
dat de reactiefase een belangrijk onderdeel van drugactie is. Placebo’s hebben naast therapeutisch effect ook
schadelijke effecten, zowel subjectief als objectief. De reactiecomponent op lijden heeft de kracht om grote fysieke
veranderingen te produceren.
BENSING 2010 – THE SILENT HEALER: THE ROLE OF COMMUNICATION IN PLACEBO EFFECTS
Onderzoek probeert de afleidende placebo effecten vaak te controleren, om beter beeld te krijgen van de echte
effecten van de medische interventie zelf. Echter, het is zinvol om te kijken naar de mechanismen achter placebo
effecten, omdat deze kunnen verklaren hoe gezondheidseffecten nu eigenlijk geproduceerd worden.
- Dit artikel bespreekt de rol van communicatie in placebo effecten.
Een placebo effect treedt op, wanneer de gezondheid van een patiënt verbetert na het krijgen van een medische
behandeling, terwijl artsen er zeker van zijn dat de behandeling zelf geen actieve medische substantie bevatte.
De medische wereld is ambivalent naar dit fenomeen, maar ziet het vaak als iets negatiefs. Patie ̈nten geloven dat ze
een medicijn krijgen, terwijl ze in werkelijkheid een vals medicijn krijgen, waardoor ze misleid worden. In onze huidige
gemeenschap kan dat niet meer, omdat de patiënt volledig geïnformeerd dient te worden over de behandeling,
bijwerkingen en mogelijke alternatieven. Desondanks zijn er voldoende artsen die placebo’s voorschrijven of
uitvoeren.
Placebo effecten zijn waar en robuust. Zo vonden Vase et al. dat placebo effecten op pijn aanwezig zijn, maar dat de
magnitude varieert. Hogere effect groottes werden gevonden wanneer een placebo conditie gebruikt werd om placebo
verdoving te onderzoeken, dan wanneer een placebo conditie gebruikt werd als controle conditie.
» Wager et al. vond dat placebo verdoving gerelateerd was aan verminderde breinactiviteit in pijngevoelige
breingebieden, waaronder de thalamus, insula en anterior cingulate cortex, en geassocieerd was met
verhoogde activiteit tijdens de anticipatie van pijn in de prefrontale cortex, wat bewijs geeft dat placebo’s de
ervaring van pijn veranderen.
» Price et al. concludeerden dat veel placebo responses geïdenti'ceerd zijn, gedreven door verschillende
mechanismen en meer zijn dan enkel een respons bias.
» Niet alle onderzoeken zijn positief, zoals Hrobjartson, maar deze draaide later weer bij en concludeerde, net
zoals Vase et al., dat studies ontwikkelt om placebo effecten te onderzoeken grotere placebo effecten laten
zien dan studies die placebo groepen gebruiken als controle groep.
- Er is nog een hoop scepticisme over de natuur en de mate waarin placebo onderdeel is van de
wetenschappelijke wereld, maar er is voldoende bewijs dat placebo effecten bestaan.
Placebo werd vroeger gezien als een manier om de patiënt een plezier te doen, niet als een manier waar de patiënt
baat bij had. Echter, plezieren van de patiënt staat bij definitie niet tegenover het baat hebben van de patiënt. Het
plezierende component kan juist voor baat zorgen, zoals teruggevonden wordt in o.a. communicatievaardigheden van
artsen.
De connectie tussen placebo literatuur en de literatuur over arts-patiënt communicatie is tot voor kort gescheiden
gebleven, maar het lijkt nodig dat er een connectie hiertussen gemaakt wordt, om zo de rol van arts-patiënt
communicatie in het produceren van placebo effecten vast te stellen.
Mechanismen achter placebo effecten
Er zijn drie mechanismen gevonden: (1) conditioneren, (2) manipulatie van verwachtingen en (3) bei ̈nvloeden van de
affectieve staat en stress level van de patiënt. Alle drie de mechanismen kunnen zowel positieve als negatieve
uitkomsten produceren en zijn met elkaar verweven op vele manieren. Elk mechanisme kan bei ̈nvloedt worden door
gedrag van de arts, wat opnieuw het belang van de integratie, die hierboven benoemd is, benadrukt.
Conditioneren: een therapie of therapeutische procedure kan een placebo effect op een
gezondheidsuitkomst produceren als het, bewust of onbewust, geassocieerd is met eerdere ervaring. Dit
proces werkt via klassieke conditionering. Eerdere ervaringen met gezondheidszorg en – uitkomsten kunnen
positief of negatief zijn. Door conditioneren hebben deze eerdere ervaringen invloed op de medische
2